Τον ιστότοπο διαχειρίζονται οι συμμετέχοντες του σεμιναρίου Αφήγηση Ζωής

29.11.19

Ο λόγος του ενήλικα για το δικό του παιδί - diastixo.gr

diastixo.gr

Αγγελική Κυβέλου


Περνώντας το κατώφλι του βιβλίου Αδέσποτα ήδη είσαι προϊδεασμένος. Το μικρό παιδί στη φωτογραφία, ο τίτλος, ο υπότιτλος, η αφήγηση ζωής, ο Ταξιδευτής, όλα σου λένε ότι ένας «τόπος» σε περιμένει. Λέξη τη λέξη, ιστορία την ιστορία, χωρίς να το καταλάβεις, γίνεσαι μέρος της συνθήκης, γιατί δεν μπορεί, πρέπει να έχει υπάρξει αυτό που συνήθως δεν συναντάμε εύκολα: Ο χώρος, ο χρόνος, η ζεστασιά για να βγουν τα δύσκολα της ψυχής μας, τα ξεχασμένα, τα κρυμμένα και τα ανείπωτα.
Θες δεν θες, γίνεσαι μέλος αυτής της ανομοιογενούς «ομάδας», από ανθρώπους με τη βασική μόρφωση έως καθηγητές πανεπιστημίου, και από 18χρονα έως 78χρονους, οι οποίοι συμμετείχαν επί 10 χρόνια στο σεμινάριο Αφήγηση Ζωής που «γέννησε» αυτά τα κείμενα. Θες δεν θες, όχι μόνο γίνεσαι ένας από αυτούς, αλλά θες να τους ψιθυρίσεις κάτι δικό σου.
Σκιαγραφείται ένα πορτρέτο, όπου το κάθε «αδέσποτο» κείμενο αφήνει το χνάρι του, άλλοτε πληγώνοντας το χαρτί κι άλλοτε παίζοντας, εξωραΐζοντας αυτό που κάποτε αδιάφορα άφηνε πίσω του πληγή, μετουσιώνοντας το σκοτάδι σε φωτεινή αλήθεια. Κι αν η βαθιά αλήθεια δεν είναι λογοτεχνία, τότε τι είναι;
Κάποιες αφηγήσεις μού θυμίζουν ανθρώπους και κάποιοι άνθρωποι μου θυμίζουν αφηγήσεις.
Συμβαίνει όταν κάποιος αφηγείται κάτι δύσκολο, πολλές φορές οι άλλοι να αλλάζουν συζήτηση ή να μιλάνε για τον καιρό... Και τότε βλέπεις τον άνθρωπο που διψάει να μοιραστεί κάτι, να συρρικνώνεται αντί να «αγκαλιάζεται» από τους άλλους. Όμως, εδώ, οι αναγνώστες των αδέσποτων θα νιώσουν αυτή την αόρατη αγκαλιά που τους κάνει να νιώσουν ασφάλεια για να μοιραστούν. Τι πιο όμορφο για κάθε μικρό παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας.
Στην παιδική και εφηβική ηλικία τα γεγονότα πέφτουν σφοδρά αφήνοντας πίσω τους καλδέρες και κρατήρες, δημιουργώντας το γονιμοποιημένο κενό όπου ο σπόρος του ανθρώπου δύναται να ευδοκιμήσει. Κάποιες αφηγήσεις μού θυμίζουν ανθρώπους και κάποιοι άνθρωποι μου θυμίζουν αφηγήσεις.
Τα Αδέσποτα είναι ένα βιβλίο που με δελεάζει, γιατί αποκαλύπτει σε μένα τη δημιουργικότητα. Τη δημιουργικότητα της ζήσης –και όχι τη συγγραφική, για την οποία ίσως είμαι άσχετη να μιλήσω– του/της καθενός/μιάς συμμετέχοντα/ουσας, και πιο πολύ της δημιουργού του, Κρυσταλίας Πατούλη. Στέκομαι με δέος στη δική της δημιουργικότητα, να δώσει ζωή στην «Αφήγηση ζωής», που είναι ο λόγος του ενήλικα για το δικό του παιδί και έφηβο, να φιλιώσει με ό,τι έχει ψυχραθεί, να συνδεθεί με την ευθραυστότητά του, ζωντανός ανάμεσα σε ζωντανούς, να την τιμήσει και να τη σεβαστεί όπως συμπεριλαμβάνεται στο Εδώ και αρτιώνει το Τώρα.
Αγγελική Κυβέλου - Ευσταθία Παλαιοδήμου 

--
Αδέσποτα
45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία

Milenko Ganna, Papara Entela, Rizk Μαίρη, Α.Θ., Αντωνοπούλου Βάσια, Γαβράς Γιάννης, Γονιδάκης Βαγγέλης, Δερμιτζάκη Ειρήνη, Διαμαντής Π. Γιώργος, Εμμανουήλ Μάνος, Ζαχαρογιάννη Έλλη, Καλ. Π., Καλαχώρας Λεώνικος, Καρέζης Σταύρος, Καρρά Καλλιόπη, Κόρδα Αθανασία, Κυβέλου Αγγελική, Μακρής Πέτρος, Π. Εφ., Π. Ιωσήφ, Π. Κύρα, Πατούλη Κρυσταλία, Ραφτοπούλου Χρυσούλα, Σ. Κατερίνα, Σταματιάδου Κάτια, Τασιούλα Ανδρονίκη, Ταυρή-Παπαϊωάννου Κατερίνα, Φραγκάκη Άννα, Χρυσουλάκη Βιργινία.

Eπιμέλεια: Κρυσταλία Πατούλη
kpatouli
Εκδόσεις Ταξιδευτής
257 σελ.
ISBN 978-960-579-104-9
Τιμή €16,00

8.11.19

Irvin Yalom: Αν οι ηγέτες μας μεγάλωναν με μεγαλύτερη αυτογνωσία...







Irvin Yalom: Αν όλοι οι ηγέτες μας μεγάλωναν με μεγαλύτερη αυτογνωσία, θα είχαν δυνατότητα να γίνουν περισσότερο ευγενικοί και εμπνευσμένοι προς τους άλλους, πιο γενναιόδωροι, πιο ικανοί να αγαπούν τον εαυτό τους, αλλά και τους άλλους, κι έτσι ο κόσμος θα ήταν μακράν καλύτερος

Από την αποκλειστική συνέντευξη του Irvin D. Yalom στην Κρυσταλία Πατούλη για το 2Board που μόλις κυκλοφόρησε:

No47 / Black & White Issue, November 2019 - January 2020 by Identity Media), επίσημο περιοδικό του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος (236 pages, free press - bilingual, βραβευμένο ως το καλύτερο περιοδικό αεροδρομίων παγκοσμίως.
---
Περισσότερα: Σελ 176 - 177: https://issuu.com/identitymedia/docs/2board47
  • You are the world’s leading healer. What do you have to say about Psychology? How important is knowing oneself for the development of humanity?
    Tremendously important for us humans to know ourselves. If our leaders all grew more self-aware, more able to be kind and empathic to others, more generous, more able to love oneself and others the world would be a far kinder place.




5.11.19

Για το "Μη το γελάς" του Βαγγέλη Γονιδάκη



Από τον Κώστα Στοφόρο για το Δρόμο της Αριστεράς

Η συλλογή διηγημάτων Μη το γελάς του Βαγγέλη Γονιδάκη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ταξιδευτής, είναι στην πραγματικότητα δύο βιβλία σε ένα. Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει ναυτικές ιστορίες από την πλούσια εμπειρία ενός ανθρώπου που εργάζεται πάνω από τρεις δεκαετίες στη ναυτιλία κι έχει επισκεφθεί περισσότερες από εκατό χώρες στον κόσμο, ενώ στο δεύτερο μέρος έχουμε μια βουτιά στη μνήμη, αλλά και στον γενέθλιο τόπο του συγγραφέα, την Κύθνο.

Είναι πολύ ενδιαφέρον και απαιτεί ιδιαίτερο συγγραφικό ταλέντο αυτό που καταφέρνει ο συγγραφέας: Να μεταχειρίζεται διαφορετική γλώσσα και ύφος όταν μιλά για τη θάλασσα και άλλο όταν μιλά για τη στεριά. Είναι σαν να μην είναι μόνο δύο τα βιβλία που περιέχονται στη συλλογή, αλλά και δύο οι συγγραφείς τους!

Όπως γράφει στον πρόλογο ο Βασίλης Βασιλικός «η λογοτεχνία είναι πρωτίστως η τέχνη της γλώσσας. Και η γλώσσα του Γονιδάκη είτε αφορά τη θάλασσα (τη ναυτοσύνη), είτε αφορά τη στεριά (την αγροτιά) είναι πάμπλουτη, με το απαραίτητο Γλωσσάρι στην τελευταία σελίδα…»

Τον συγγραφέα είχαμε γνωρίσει πρώτη φορά από το διήγημα «Ο σκορπιός» το οποίο είχε περιληφθεί στα «Αδέσποτα», τις 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία τής Κρυσταλίας Πατούλη, και περιλαμβάνεται και στην παρούσα έκδοση. Μια ανάμνηση από τη ζωή με τον παππού στο νησί που περιγράφεται με λιτό αλλά γλαφυρό τρόπο.

Όσο σε πικραίνει το πρώτο μέρος με τη σκληρή ζωή των ναυτικών, τόσο στο δεύτερο γεμίζεις εικόνες και ζεστασιά. Είναι σαν να ταξιδεύεις μαζί του σε εκείνα τα μακρινά καλοκαίρια, με τη θάλασσα και τον βυθό της, τα βράχια, τον ήλιο που σου καίει την πλάτη, τα παιχνίδια και τους ανταγωνισμούς των παιδιών.
Διηγήματα που θα μείνουν χαραγμένα στη μνήμη σας ακόμη κι όταν κλείσετε το βιβλίο…

Γιατί διαλέξατε να μοιραστείτε μαζί μας μέσα από τη μορφή των διηγημάτων κάποια μάλλον προσωπικά και οικογενειακά βιώματα; Είναι μια «αφήγηση ζωής»;
Είναι αλήθεια πως οι άνθρωποι είμαστε εκ φύσεως αφηγηματικά όντα, κι αυτό που αφηγούμαστε είναι τα βιώματά μας. Είναι στιγμές της ζωής μας που θέλουμε να τις μοιραστούμε με τους άλλους. Κι αυτό είναι μια ανθρώπινη ανάγκη, γιατί δεν είμαστε μόνοι και δεν θέλουμε να νιώθουμε μόνοι σ’ αυτόν τον κόσμο. Γιατί οι εμπειρίες του ενός γίνονται μονοπάτια στα οποία βαδίζουν οι άλλοι, γίνονται κουβέντες παρηγοριάς, γιατί βαθιά μέσα μας γνωρίζουμε πως αν τα βιώματα δεν μοιράζονται, η ανθρώπινη υπόστασή μας χάνεται. Στο διάβα της δικής μου ζωής μάζεψα στο δισάκι μου πολλές ιστορίες. Κι αυτές τις ιστορίες που έζησα εγώ και άλλες που μου εμπιστεύτηκαν οι άνθρωποι που συνάντησα, θέλησα να τις ακινητοποιήσω στον χρόνο με τη μορφή διηγημάτων.Οι ιστορίες του βιβλίου μου είναι βασιμένες σε αληθινά γεγονότα και οι ήρωές μου είναι ή ήταν υπαρκτά πρόσωπα. Επέλεξα το διήγημα, γιατί είναι ένα είδος γραφής που αγαπώ ιδιαίτερα και με εκφράζει περισσότερο.

Πώς άνοιξε ο δρόμος της γραφής για σας;
Ψάχνοντας, όπως ο καθένας, την Ιθάκη μου, αφουγκραζόμενος τα πάθη των ανθρώπων, ακούγοντας και παρατηρώντας προσεκτικά, κρατώντας σημειώσεις από αυτά που άκουγα, διερωτώμενος για αυτά που μου συμβαίνουν, αφηγούμενος ιστορίες σε φίλους και διαβάζοντας λογοτεχνικά βιβλία, έμαθα να γράφω. Η συμμετοχή μου στο σεμινάριο «αφήγηση ζωής» της Κρυσταλίας Πατούλη, πριν μερικά χρόνια, αφύπνισε τον συγγραφικό μου εαυτό και όλες οι ιστορίες που βρίσκονταν μέσα στη μνήμη μου και δεν άντεχα πια να μην τις μοιράζομαι, άρχισαν να αποτυπώνονται στο χαρτί. Το συγγραφικό μου εργαστήρι έχει πολύ λίγα πράγματα. Έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, μερικές λευκές κόλλες χαρτί και δυο-τρία στυλό. Σβήνω και γράφω στο χαρτί και συνεχίζω να μαθαίνω να γράφω, γράφοντας. Ψαρεύοντας έρχεται η θάλασσα, λέει ο Ελύτης.

Η ζωή των ναυτικών πιστεύετε πως έχει αποτυπωθεί επαρκώς στην λογοτεχνία; Εσείς ποια βιβλία ξεχωρίζετε;
Η ζωή των ναυτικών και το απέραντο γαλάζιο έχει εμπνεύσει κολοσσούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας, όπως ο Έρνεστ Χέμινγουει, ο Τζοζεφ Κόνραντ, ο Χέρμαν Μέλβιλ, ο Έντγκαρ Άλαν Πόε, ο Ίαν Μακ Γκουάιρ, ο Βίκτωρ Ουγκώ, ο Ιούλιος Βέρν για να αναφέρω μόνο κάποιους από αυτούς. Για μας, τους Έλληνες, ξεκινώντας από τον Όμηροκαι φτάνοντας στο σήμερα, η θάλασσα είναι αιώνια συνυφασμένη με τη μοίρα μας. Είμαστε λαός θαλασσινός. Δεν νομίζω να υπάρχει Έλληνας πεζογράφος ή ποιητής που να μην έχει χρησιμοποιήσει στα έργα του τη θάλασσα και τους ναυτικούς, είτε σαν σημείο έμπνευσης ή, άλλοτε, συμβολικά και αλληγορικά, γράφοντας για τους καημούς, τα πάθη, τους κινδύνους και τις δοξασίες των ναυτικών. Παπαδιαμάντης, Προβελέγγιος, Μυριβήλης, Ελύτης, Σεφέρης, Καβάφης, Ρίτσος, Καββαδίας, Αντωνίου, ποιον να πρωτοθυμηθώ; Αγαπώ ιδιαίτερα τον Α.Καρκαβίτσα και τα «Λόγια της Πλώρης», με τα οποία μεγάλωσα. Πιστεύω πως η θάλασσα και οι άνθρωποι που την ταξιδεύουν πάντα θα εμπνέουν και θα συγκινούν τους συγγραφείς και τους ποιητές, που θα συνεχίσουν να γράφουν, αποτυπώνοντας τον θαυμασμό τους για το υγρό στοιχείο και τη ζωή των θαλασσινών.

Πού τελειώνει ο μύθος και αρχίζει η πραγματικότητα τής ζωής των ναυτικών;
Υπάρχουν πολλοί μύθοι γύρω από το ναυτικό επάγγελμα, όπως ότι οι ναυτικοί κερδίζουν ξεκούραστα πολλά χρήματα, πίνουν και διασκεδάζουν στα λιμάνια με γυναίκες, ότι η μόνη τους δυσκολία είναι η απουσία από το σπίτι τους και την οικογένειά τους, κ.λπ. Θα χρειαζόταν δεκάδες σελίδες για να αναλύσουμε τον κάθε μύθο που οι στεριανοί, κυρίως, πιστεύουν, γιατί όποιος έχει μπαρκάρει έστω και για λίγο, είμαι βέβαιος πως γνωρίζει τη διαφορετική πραγματικότητα της λαμαρίνας. Οι μισθοί στη θάλασσα είναι καλύτεροι από τους αντίστοιχους στη στεριά, αλλά «ξεκούραστα»χρήματα, δεν βγαίνουν. Χρειάζεται πολύς κόπος και ιδρώτας, 24ωρη εργασία, μοναξιά και νοσταλγία. Μερικές δεκαετίες πριν, το αλκοόλ και η διασκέδαση στο λιμάνι ήταν μια πραγματικότητα για κάποιους. Όμως, στους σημερινούς καιρούς, όλες οι ναυτιλιακές εταιρείες παγκοσμίως εφαρμόζουν αυστηρές πολιτικές ελέγχου και συνήθως το αλκοόλ σερβίρεται στους ναυτικούς μαζί με το φαγητό, σε συγκεκριμένες ημέρες του μήνα και μόνο κατ’ εντολή του πλοιάρχου. Οι εφήμερες διασκεδάσεις στα λιμάνια τείνουν κι αυτές να εξαφανιστούν, αφού ο μέσος χρόνος παραμονής του πλοίου στο λιμάνι έχει ελαχιστοποιηθεί και δυσανάλογα έχουν αυξηθεί οι υποχρεώσεις του πληρώματος .Οι δε έλεγχοι από τα κατά τόπους λιμεναρχεία της κάθε χώρας έχουν αυξηθεί σε σημείο τέτοιο, που να θέλουν όλοι να αποπλεύσουν μια ώρα αρχύτερα. «Καλύτερα στο πέλαγο, παρά στο λιμάνι», είναι η φράση που ακούς συχνά στο καράβι. Η απουσία από το σπίτι είναι πράγματι μια σοβαρή δυσκολία, αλλά δυστυχώς δεν είναι η μοναδική. Οι ναυτικοί για να παραδώσουν το φορτίο τους με ασφάλεια στο λιμάνι, πρέπει να αντιμετωπίσουν τους τυφώνες, τα κύματα των ωκεανών, τους πάγους και τους ανέμους. Να είναι έτοιμοι να παλέψουν κάθε στιγμή με τα στοιχεία της φύσης, αλλά και με τον εαυτό τους, αφού πρέπει να είναι ψυχικά δυνατοί για να ξεπεράσουν κάθε αναποδιά, όπως μια ασθένεια. Κι ας μην ξεχνάμε πως ένα ναυάγιο θα μπορούσε να είναι το πιθανό αποτελέσμα μιας ναυτικής κακοτυχίας.

Υπάρχει μεγάλη αγάπη και νοσταλγία για το νησί σας, την Κύθνο. Τι είναι αυτό που έχετε στην καρδιά σας περισσότερο;
Εξαιτίας της εργασίας μου στη ναυτιλία, εδώ και τριανταπέντε χρόνια, έχω επισκεφθεί πάνω από εκατό χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο. Ταξιδεύοντας, γνώρισα κουλτούρες, θρησκείες και μουσικές διαφορετικές, αλλά και ανθρώπους αλλιώτικους. Κι όμως, παρ’ όλο που μ’ αρέσει να ταξιδεύω, αυτόματα το μυαλό πιάνει τον μίτο που με συνδέει με τις αναμνήσεις, τις εικόνες με τα λευκά σοκάκια, τους βασιλικούς και τα γεράνια, τις ξερολιθιές με τα αμπέλια και τους απλούς νησιώτες, που με τη ντοπιολαλιά τους διηγούνται τα παθήματα της ζωής και με την αφήγησή τους αντιστέκονται στην εκούσια ή ακούσια συλλογική μας αμνησία, χωρίς ίσως ούτε οι ίδιοι να το συνειδητοποιούν, αφού η αφήγηση είναι αντίσταση. Η ένταση της επιθυμίας και της νοσταλγίας είναι τέτοια, που,καθώς επιστρέφω με το καράβι της γραμμής στο νησί, έχω κάθε φορά την εντύπωση πως αυτός ο βράχος του Αιγαίου, δαρμένος από τον βοριά σαλεύει, σαν να είναι ζωντανός γεμίζοντας την ψυχή μου με γεύσεις, μυρωδιές και μνήμες αναντικατάστατες.

---
https://edromos.gr/vangelis-gonidakis-syngrafeas-mi-to-gelas/?fbclid=IwAR3jFma1RISv9TfHMHHA-DVPcQRvDKdJ3f9rSdjmbJ6ClJTgzq-ZSUSdCHA 

Το ιστολόγιο "Με ανοιχτά βιβλία" προτείνει το βιβλίο της εβδομάδας


Το ιστολόγιο (blog) Με ανοιχτά βιβλία προτείνει το βιβλίο της εβδομάδας Αδέσποτα 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία (σεμινάριο Αφήγηση Ζωής της Κρυσταλίας Πατούλη) εκδόσεις Ταξιδευτής





Αδέσποτα

45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία

(σεμινάριο Αφήγηση Ζωής της Κρυσταλίας Πατούλη)

εκδόσεις Ταξιδευτής

--

Η ζωή δεν είναι αυτή που έζησε κανείς αλλά αυτή που θυμάται και όπως τη θυμάται για να τη διηγηθεί.

Με αυτά τα λόγια του Gabriel Garcia Márquez στην προμετωπίδα του βιβλίου ξεκινούν οι 45 αφηγήσεις, απότοκο του σεμιναρίου Αφήγηση Ζωής που διοργανώνει η Κρυσταλία Πατούλη, Σύμβουλος Συστημικής Προσέγγισης, Δημοσιογράφος, επιμελήτρια βιβλίων.

Γυρνώντας –με τη βοήθεια της αναπόφευκτα επεξεργασμένης μνήμης– άλλα στην παιδική και άλλα στην εφηβική ηλικία, τα 45 αφηγήματα καταλήγουν καταθέσεις ψυχής και όχι μόνον απόπειρες γραφής – για κάποιους από τους συγγραφείς μάλιστα είναι η πρώτη τους εμφάνιση στα γράμματα. Και ίσως αυτό που έχει τη μεγαλύτερη αξία στο συγκεκριμένο εγχείρημα να είναι όχι τόσο η επιστροφή στο παρελθόν αλλά η μορφή που του δίνουν σήμερα όσοι γράφουν. Η φαντασία από τη μια (απαραίτητη συνθήκη κάθε γραφής) αλλά κυρίως η ενδόμυχη ανάγκη να γεφυρωθούν τα κενά των εικόνων από τη σημερινή βιωματική εμπειρία, διαμορφώνουν εν μέρει αυτοβιογραφικά εν μέρει μυθοπλαστικά αφηγήματα, στηριγμένα κι αυτά σε αληθινές ιστορίες. Ενδιαφέρον σε κάθε περίπτωση. Η γραφή, έτσι, αποδεικνύεται όχημα αυτογνωσίας πέρα από σημαντική εκδήλωση δημιουργικότητας.

Στο Επίμετρο του βιβλίου παρατίθενται πληροφορίες για το Σεμινάριο Αφήγηση Ζωής, το οποίο λειτουργεί τα τελευταία 10 χρόνια κι έχει στο ενεργητικό του εκατοντάδες αφηγήματα που έγραψαν οι συμμετέχοντες σ’ αυτό. Το βιβλίο Αδέσποτα των εκδόσεων Ταξιδευτής, με μια επιλογή από αυτά, είναι το πρώτο μιας σειράς που ήδη προκαλεί το ενδιαφέρον.

Η Ελένη Νίνα (Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια) προλογίζοντας το βιβλίο γράφει:

Διαβάζοντας τις ιστορίες των Αδέσποτων, που ακολουθούν, ακούω από παντού τον ψίθυρο «Μπορώ», και είναι σα να ανάβουν μικρά φανάρια, που με οδηγούν να βρω τον δρόμο για μια αυθεντική και στοργική συνεύρεση με άγνωστους ανθρώπους και με το αδέσποτο παιδί μέσα μου.

Στην έκδοση συμμετείχαν με κείμενά τους οι:

Milenko Ganna, Papara Entela, Rizk Μαίρη, Α.Θ., Αντωνοπούλου Βάσια, Γαβράς Γιάννης, Γονιδάκης Βαγγέλης, Δερμιτζάκη Ειρήνη, Διαμαντής Π. Γιώργος, Εμμανουήλ Μάνος, Ζαχαρογιάννη Έλλη, Καλ. Π., Καλαχώρας Λεώνικος, Καρέζης Σταύρος, Καρρά Καλλιόπη, Κόρδα Αθανασία, Κυβέλου Αγγελική, Μακρής Πέτρος, Π. Εφ., Π. Ιωσήφ, Π. Κύρα, Πατούλη Κρυσταλία, Ραφτοπούλου Χρυσούλα, Σ. Κατερίνα, Σταματιάδου Κάτια, Τ. Ανδρονίκη, Ταυρή - Παπαϊωάννου Κατερίνα, Φραγκάκη Άννα, Χρυσουλάκη Βιργινία.

Τα συλλογικά έργα τα αγαπάμε και τα διαβάζουμε. Όποιος έχει την εμπειρία της συμμετοχής σε μια από κοινού συγγραφική κατάθεση, κατανοεί τη σημασία να συμπορεύεται το δικό σου κείμενο με άλλα διαφορετικού ύφους και μορφής, σε μια συνομιλία δημιουργική και πολύμορφη.

--
https://meanoihtavivlia.blogspot.com/2019/11/blog-45.html?spref=fb&fbclid=IwAR1ZwD1qaQAzKeyNOCaU0l0U_NIEBFtY68ff2rtwu4Ivdvo1HbcrmrmMyLE

10.10.19

Τα «Αδέσποτα» γεννήθηκαν στο σεμινάριο «Αφήγηση Ζωής». Της Κρυσταλίας Πατούλη

Δημοσίευση από την δημοσιογράφο Μαρία Σφυρόερα στο ert.gr :



Τα «Αδέσποτα» γεννήθηκαν στο σεμινάριο «Αφήγηση Ζωής»

 Πώς προέκυψαν τα «Αδέσποτα»;

 Ίσως, θα πρέπει να γυρίσω πολύ πίσω στον χρόνο, όταν από την προσχολική μου ηλικία μάζευα όλα τα παιδιά της γειτονιάς για να αναπαραστήσουμε, παίζοντας, σκηνές από τη ζωή μας, ή στην εφηβεία που ζητούσα από τις φίλες μου να μοιραστούμε όσα βιώναμε.
Όλα αυτά, νομίζω, με οδήγησαν στο να σπουδάσω ψυχολογία, αλλά και να εργαστώ ως δημοσιογράφος. Και το 2008 όταν επιτέλους ολοκλήρωσα την εκπαίδευσή μου στη Συστημική Συμβουλευτική, αποφάσισα να συνθέσω τις γνώσεις και την εμπειρία μου σε ένα νέο σεμινάριο «Αφήγηση Ζωής». Ένα βιωματικό εργαστήριο, όπου προσπαθώ να αξιοποιήσω τη δύναμη της γραφής ως εργαλείο: α) επικοινωνίας, β) έκφρασης, γ) δημιουργικότητας, δ) αυτογνωσίας και ε) προσωπικής ανάπτυξης, ανακαλύπτοντας συγχρόνως τα θαυμαστά μυστικά του συγγραφικού εαυτού.
Στα δέκα χρόνια που παραδίδω αυτό το σεμινάριο, οι συμμετέχοντες έγραψαν συνολικά χιλιάδες κείμενα και μοιράστηκαν μέσα από αυτά εμπειρίες κυρίως της παιδικής τους ηλικίας, αφού οι ασκήσεις βασίζονται πρωτίστως σε βιώματα εκείνων των χρόνων, που χτίζονται οι βάσεις για την προσωπικότητα, τον χαρακτήρα, και πάνω από όλα τις δεξιότητές μας, δηλαδή, τη συναισθηματική μας νοημοσύνη. Κάποια από αυτά τα κείμενα μού τα εμπιστεύτηκαν, είτε για να τα δημοσιεύσω –κατά καιρούς– σε διάφορα ενημερωτικά sites του διαδικτύου αλλά και στο blog των συμμετεχόντων, είτε για να επιλεγούν σε μία θεατρική παράσταση της Μαρίας Αιγινίτου, που ανέβηκε με επιτυχία το 2016, είτε για να συμπεριληφθούν σε μία πιθανή έκδοση.
Αυτή η έκδοση είναι τα «Αδέσποτα», που περιλαμβάνουν 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία, με αφορμή την επέτειο των δέκα χρόνων του σεμιναρίου «Αφήγηση Ζωής» το οποίο και τα «γέννησε».
 

Γιατί «Αδέσποτα»;

Επέλεξα αυτόν τον τίτλο, εκτός των άλλων, διότι όλον αυτόν τον καιρό, σε όλα αυτά τα κείμενα, κατά συντριπτική πλειοψηφία καταγράφονται εικόνες της ανήλικης ζωής σε στιγμές που ο συντάκτης τους βίωνε –συνειδητά ή ασυνείδητα– την έννοια «αδέσποτος», αλλά και λόγω του ομότιτλου κειμένου, που υπάρχει στο βιβλίο.
Επέλεξα αυτόν τον τίτλο, επίσης, για τον λόγο που εμπνεύστηκα την ιδέα αυτού του σεμιναρίου, από ένα δικό μου κείμενο στο οποίο κατέγραφα κάποια στιγμή της παιδικής μου ζωής, τότε που ξεκίνησα να γράφω «γράμματα» (όπως κάνουν όλοι οι δημοσιο-γράφοι), όταν τεσσάρων ετών, αγωνιούσα για το πότε θα γυρίσει ο πατέρας μου, ενώ εκείνος είχε πεθάνει, τότε που παιδί ακόμα, ένιωσα αδέσποτο, σε μια ταλαιπωρημένη –από την ιστορία της− ελληνική κοινωνία που δεν ήξερε ακόμα, τη λέξη «ψυχολογία». Μετά από την ανάγνωση αυτού του κειμένου, αντιλήφθηκα για τον εαυτό μου, σημαντικά πράγματα που δεν είχα μπορέσει να καταλάβω στα τόσα χρόνια ψυχοθεραπείας και εκπαίδευσης που έκανα με τη δεύτερη ιδιότητά μου.
Επέλεξα αυτόν τον τίτλο, τέλος, κατά κύριο λόγο για «το αδέσποτο παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας», όπως γράφει και η κλινικός ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, Ελένη Νίνα, στον πρόλογο του βιβλίου, με την ελπίδα κάποτε να το κατανοήσουμε. Και τότε μπορεί να δεχτούμε να αξιοποιήσουμε τους θησαυρούς που έχει να μας χαρίσει, θετικά, για έναν κόσμο καλύτερο, όπως έκαναν για παράδειγμα κάποιοι από τους συμμετέχοντες με τις δικές τους εκδόσεις.*
Κρυσταλία Πατούλη
*
Πέτρος Γαλιατσάτος, Άσπρα Γάντια, Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Βαγγέλης Γονιδάκης, Μη το γελάς, Εκδόσεις Ταξιδευτής.
Ειρήνη Δερμιτζάκη, Γεννημένος Λούζερ, Εκδόσεις Εύμαρος.
Γιάννης Γαβράς, Της ζωής ο σκηνοθέτης, Εκδόσεις Μετρονόμος και Σαμποτάζ, Εκδόσεις Εστία (υπό έκδοση).
Βασιλική Λαμπίρη, Τα αιχμηρά, Εκδόσεις Μετρονόμος.
Καλλιόπη Καρρά, Αγάντα (υπό έκδοση).
Ελένη Κουράτου, Κάθαρσις, Εκδόσεις Οσελότος.


Απόσπασμα από το βιβλίο: η αφήγηση της Εφ. Π. με τίτλο
«Απ’ ανάγκη πρωταγωνιστής»
Στην οικογένειά μας το χρήμα ήταν ένας παραγκωνισμένος κομπάρσος. Μοναδική αξία είχαν τόσα άλλα, τόσα πολλά, για το χρήμα όμως καμιά αναφορά. Βόλτες, παγωτά, σινεμά, γλέντια, τραπεζώματα, χοροί, μουσικές, παιχνίδια, καλέσματα, εκδρομές, μπουλούκια.
Όλα αυτά μέχρι εκείνο τ’ απόγευμα. Στον ίδιο χώρο μαμά, μπαμπάς κι εγώ. Κοίταζα; Έκανα ότι κοιμόμουνα; Ήμουν απλώς αόρατη γι’ αυτούς; Οι δύο αδελφές μου, η μία μεγαλύτερη και η άλλη μικρότερη, άραγε, κοιμόντουσαν; Δεν ξέρω, δεν θυμάμαι.
Η χροιά της φωνής της μαμάς μου, που έγραφε και διάβαζε, μ’ έκανε να δώσω σημασία στην κάθε λέξη:
«Είμαι 37 χρονών πατέρας τριών παιδιών, υπάρχει απόλυτη ανάγκη να υποβληθώ σε επέμβαση καρδιάς στο Λονδίνο· μεγάλο το κόστος, τα χρήματα δεν φτάνουν, αν δύνασθε, όπως…»
Μετά αναρωτιόταν:
— Μήπως είναι καλύτερα: «Ο πολυαγαπημένος μας σύζυγος και πατέρας είναι επείγον να υποβληθεί σε επέμβαση καρδιάς… επειδή δεν δυνάμεθα… Αν δύνασθε…».
Έλεγε και ξανάλεγε, διόρθωνε, και ο μπαμπάς δεν έλεγε λέξη, σα να μην ήθελε να τον αφορά αυτή η ικεσία. Εκείνη όμως τα ’γραφε, τα ’σβηνε, ξανά μανά σε καινούργιο χαρτί, μ’ ωραία γράμματα, σαν ζωγραφιές ήταν οι λέξεις κάποιος να γυρίσει να τους δώσει σημασία. Ξανά και ξανά, κάπου η φωνή της παραπατούσε, έπεφτε, σηκωνόταν, προσπαθούσε να σταθεί, να φανεί αλύγιστη.
Κι όμως, δεν είδε πίσω από τις πλάτες τους σκιές να θεριεύουν η περηφάνια κι η απελπισία. Αγριοκοίταξε η μία την άλλη με τα δόντια σφιγμένα. Να μην τολμήσει και ουρλιάξει η μία, να μη συρθεί η άλλη. Τρέμανε όμως κι οι δυο. Δεν έγινε τίποτα απ’ αυτά, στοίχειωσαν έτσι μαζί μια ολόκληρη ζωή.
Έκλεισα τα μάτια και τ’ αυτιά να μη δω και να μην ακούσω άλλο. Έτρεξα και ξέθαψα τον μικρό μου θησαυρό, το παραφουσκωμένο κόκκινο γουρουνάκι – όλα μου τα δώρα, τα χαρτζιλίκια εκεί. Χωρίς κουβέντα τέντωσα τα οκτάχρονα χέρια μου προς τον μπαμπά.
Το κατάλαβα από το πικρό του μειδίαμα, ήδη.
«Είναι λίγα, δεν φτάνουν, Εφούλα».
Να ’χεις το νου σου, το σιωπηλό παιδί είναι εκεί και καταγράφει τα πάντα όσο δεν θες να θυμάσαι, όσα φοβάσαι να δεις. Όσο για τον απ’ ανάγκη πρωταγωνιστή, έμεινε στη σκηνή να παίξει τον αηδιαστικό του ρόλο· ένας χαιρέκακος επαίτης, αλαζόνας και απειλητικός στις τέσσερις εναπομείνασες ακρωτηριασμένες μας ψυχές.



H Κρυσταλία Πατούλη γεννήθηκε στον Πειραιά, σπούδασε Ψυχολογία και ειδικεύτηκε στη Συστημική Συμβουλευτική στο ΕΔΑΣ, δίπλα και στην Χάρις Κατάκη, στο Ψυχόδραμα και στην πρόληψη εξαρτήσεων (Θησέας, ΚΕΘΕΑ, 18 Άνω). Εργάζεται ως Συστημικός Σύμβουλος Ψ.Υ. (Μέλος της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ένωσης Συμβούλων Ψ.Υ.). Από το 1990 έως σήμερα, εργάζεται κυρίως ως συντάκτις και αρχισυντάκτις σε ΜΜΕ (Μέλος της ΕΣΠΗΤ) και αναλαμβάνει επιμέλειες βιβλίων. Επιπλέον, από το 2009 παραδίδει το σεμινάριο «Αφήγηση ζωής» (afigisizois.wordpress.com). Το πρώτο της βιβλίο με τα αποτελέσματα της ακτιβιστικής Έρευνας για την Κρίση (2010-2014) κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Κέδρος, τον Δεκέμβριο του 2014. Τα Αδέσποτα κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Ταξιδευτής (σελ.: 257, τιμή: €16,00).


13.9.19

Αυτό που ένιωσε η παιδική και εφηβική ψυχή. Της Ανδρονίκης Τασιούλα


Tvxs.gr

Της Ανδρονίκης Τασιούλα

Λένε ότι όταν ένα μωρό γεννιέται, για κάμποσες εβδομάδες μετά τη γέννησή του αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως προέκταση του σώματος της μητέρας του. Συμβαίνει μάλλον και το αντίστροφο: και η μητέρα αντιλαμβάνεται το μωρό της ως προέκταση του εαυτού της. Όταν κρατούσα την κόρη μου, ένιωθα τα σώματά μας άρρηκτα δεμένα για να την τρέφω, να την πλένω, να τη νανουρίζω. Πρωτοένιωσα τη διαφορά της από μένα, όταν κλήθηκα να της απευθυνθώ με το όνομα που επιλέξαμε γι’ αυτήν. Στην αρχή μού ήταν αδιανόητη η σύνδεση του πλάσματος που κρατούσα στην αγκαλιά μου με το όνομα αυτό. Την αποχωριζόμουν κάθε φορά που πρόφερα αυτό το ξένο, όπως μου φαινόταν, όνομα. Με τον καιρό, προφέροντάς το ξανά και ξανά, ακούγοντας τους άλλους να της απευθύνονται μ’ αυτό, αποδέχτηκα ότι είναι άλλη από μένα.

Έτσι είναι και το αυτοβιογραφούμενο βίωμα. Πριν καταγραφεί, πριν μπει σε λέξεις ζει σε έναν ακαθόριστο τόπο, καταλαμβάνει έναν απροσδιόριστο χώρο, δεν έχει παρόν, ούτε μέλλον, ζει μόνιμα στο παρελθόν, σε μια λανθάνουσα κατάσταση. Το κουβαλάμε μέσα μας, μά  ς καθορίζει, επηρεάζει ασυνείδητα τον τρόπο που σχετιζόμαστε με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Όταν όμως καταγραφεί, όταν μπει σε λέξεις, αποκτά δική του ζωή, το αποχωριζόμαστε, παύει να είναι δικό μας, γίνεται της ζωής της ίδιας, το μοιραζόμαστε με άλλους που το οικειοποιούνται σαν να είναι δικό τους, παύει να μας εξουσιάζει.

Αυτή την εμπειρία επανοικειοποίησης του βιώματός μας μέσω της καταγραφής του και της εναπόθεσής του στο χαρτί προς κοινή θέα έχουμε στο σεμινάριο «Αφήγηση ζωής» που έχει επινοήσει και διεξάγει εδώ και 10 χρόνια η δημοσιογράφος, σύμβουλος ανθρωπίνων σχέσεων, Κρυσταλία Πατούλη, από το οποίο προέκυψαν οι 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία που συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο «Αδέσποτα», των εκδόσεων Ταξιδευτής. Με αφορμή έναν τίτλο άσκησης, αυτός που φέρει το βίωμα, το αποθέτει στο τραπέζι του σεμιναρίου και οι ομοτράπεζοι συνομιλούν μ’ αυτό, συναισθάνονται. Η σιωπή που επικρατεί πολλές φορές μετά την ανάγνωση λόγω του συναισθηματικού φορτίου που φέρει το βίωμα, επιτρέπει σ’ αυτό να διαχυθεί στους άλλους. Από καταχωνιασμένο στον ψυχισμό ενός ατόμου γίνεται κοινό. Ξεφεύγει από τον φορέα του, τον ελαφραίνει, γίνεται αντικείμενο ομαδικής περισυλλογής. Κι έτσι ο φορέας του παύει να δυσανασχετεί γι’ αυτό με οποιονδήποτε τρόπο, π.χ. να ντρέπεται, ή να φοβάται, αφού δεν είναι πια μόνος μαζί του.

Θα κουβαλώ πάντα μέσα μου τις ιστορίες των δικών μου ομοτράπεζων. Καθώς η Έλλη διάβαζε την ιστορία της «Ωδή στη σάκα μου», έγινα μαζί της κι εγώ το μικρό κοριτσάκι που λαχταρούσε όσο τίποτε άλλο να κρατήσει τη σάκα της στο δρόμο για το σχολείο την πρώτη μέρα της πρώτης της σχολικής χρονιάς, όμως κατέληξε να πλαντάζει στο κλάμα, όταν η μητέρα της, που δεν είχε μέχρι τότε την ευκαιρία να μάθει γράμματα, της άρπαξε τη σάκα να την κρατήσει η ίδια, περπατώντας καμαρωτή με ψηλά το κεφάλι, χαρούμενη και περήφανη για την πρώτη μέρα στο σχολείο.

Καθώς η Άννα διάβαζε την ιστορία της «Να μ’ αγαπάς», ξεκουραζόμουν κι εγώ μαζί της, ακούγοντας το ομώνυμο τραγούδι στο μπαράκι που σύχναζε είκοσι ενός ετών εξαντλημένη από τη δουλειά στις δύο το βράδυ. Άκουγα κι εγώ τα γέλια που έκανε με τη Νίκη και το Ρήγα, τους σαραντάρηδες μηχανόβιους ιδιοκτήτες του μπαρ, που της αφηγούνταν περιπέτειες από ταξίδια με μηχανές. Φανταζόμουν πως ήμουν εγώ, που «όταν με πιάνανε τα κλάματα στο μαγαζί τους κάποια βράδια και θέλανε λεπτομέρειες, δεν ήξερα από πού να ξεκινήσω και τελικά δεν ξεκινούσα, αλλά έκλαιγα και έκλαιγα με καλή παρέα». Και πως όταν «ο Ρήγας μου φώναζε “μίλα μωρέ, πες κάτι, βγάλ’ το να πάει στο διάολο” δεν μπορούσα να πω τίποτα, αλλά εκείνοι ήταν εκεί και άντεχαν να ακούσουν το κλάμα μου».

Τα «Αδέσποτα» είναι ιστορίες κυρίως απώλειας: του πατέρα που πέθανε, της μάνας που εγκατέλειψε την οικογένεια, του βίαιου αποχωρισμού λόγω εξορίας, των γονιών που χώρισαν, της χαμένης εμπιστοσύνης στη μητέρα ή τον πατέρα. Είτε αναφέρονται σε ένα στενότερα ατομικό - οικογενειακό βίωμα όπως ένα τροχαίο, είτε εφάπτονται της μεγάλης Ιστορίας - πόλεμος, φτώχεια, εμφύλιος, δικτατορία, «μαύρη» παιδαγωγική, συστημικός αυταρχισμός, μετανάστευση – ανασύρουν, σε κάθε περίπτωση, τα συναισθήματα που δοκίμασε η παιδική ή εφηβική ψυχή στη ρήξη με την ανεμελιά και την αθωότητα. Γράφοντάς τες αφήσαμε στο χαρτί λίγη από την πίκρα, την οργή, τη λύπη ή την απόγνωση που μας προκάλεσαν. Είναι ιστορίες που δεν είχαν ξεχαστεί, δεν είχαν απωθηθεί, είχαν όμως λουφάξει, περιμένοντας το ευνοϊκό περιβάλλον αυτού του σεμιναρίου, για να αναδυθούν από τη σιωπή και να βαφτιστούν στη θαλπωρή μιας ομάδας.

Η μελέτη της λογοτεχνίας γίνεται συνήθως μέσα από τον κανόνα της μεγάλης λογοτεχνίας, μέσα δηλαδή από έργα που έχουν επιτύχει υψηλό ύφος, που η λογοτεχνική τους γλώσσα έχει ξεπεράσει τις τρέχουσες αναγνωστικές προσδοκίες, με τρόπο που να πρωτοτυπεί, να ξαφνιάζει, να δημιουργεί σχολή.  Είναι επίτευγμα ενός συγγραφικού «εγώ» που καταφέρνει να πατήσει μια κορυφή, αξιοποιώντας, συνειδητά ή ασυνείδητα, όλη την προηγούμενη γλωσσική παράδοση. Στα «Αδέσποτα» η πρωτοτυπία και το επίτευγμα της γραφής, αλλά και της έκδοσης είναι η πολυσυλλεκτικότητα. Συμπράττουν πολλά «εγώ» συγγραφέων -κατά το πλείστο- αφανών, που, είτε με το πραγματικό τους όνομα, είτε με ψευδώνυμο, είτε με τα αρχικά τους, αποσύρονται, ώστε να μετατραπούν οι ιστορίες τους σε πρόσωπα. Έτσι, τα «Αδέσποτα» συνομιλούν με τον «Κοινό Λόγο» της Έλλης Παπαδημητρίου, συλλογή εξιστορήσεων και γραφών ανώνυμων ανθρώπων, με τα βιβλία συλλογής και οργάνωσης μαρτυριών της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς και με τις ομάδες Προφορικής Ιστορίας τής Τασούλας Βερβενιώτη, την καταγραφή δηλαδή της Ιστορίας μέσα από αφηγήσεις απλών ανθρώπων, μόνο που μαρτυρούν όχι τόσο ένα ιστορικό γεγονός, αλλά τον ίδιο τον ψυχισμό μας και την ευθραυστότητά του.

*Tην Κυριακή 15/9/19 στις 8:00μμ, στη σκηνή «Γιώργος Βιζυηνός» του 48ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο, θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου Αδέσποτα. Για το βιβλίο θα μιλήσουν: η Κρυσταλία Πατούλη και οι συγγραφείς των ιστοριών: Λεώνικος Καλαχώρας, Ανδρονίκη Τασιούλα, Βαγγέλης Γονιδάκης, Entela Papara, Ειρήνη Δερμιτζάκη, Γιάννης Γαβράς, Μαίρη Rizk, Γιώργος Διαμαντής,.κ.ά.

**Το σεμινάριο «Αφήγηση Ζωής» γιορτάζει τα 10 χρόνια του και με ένα εισαγωγικό βιωματικό 3ωρο δημιουργικής γραφής με ελεύθερη είσοδο, στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια*, την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2019, 5 - 8μμ. Περισσότερα: εδώ.



Αδέσποτα
45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία
10 χρόνια σεμινάριο Αφήγηση Ζωής

Εκδόσεις Ταξιδευτής - 2019
Επιμέλεια: Κρυσταλία Πατούλη
Σελ. 257

[...] Κατάλαβα πως από όποια πλευρά κι αν κοίταζα, πίσω ή μπροστά μου, δεξιά ή αριστερά, έβλεπα διάσπαρτα εδώ κι εκεί μικρά παιδιά [...] Άρχισα να φωνάζω, κρατώντας το κεφάλι μου, για να μην τρελαθώ. Βοήθεια! Τα πετάνε έξω από τα σπίτια τους σαν σκυλιά! Σαν αδέσποτα σκυλιά! Αδέσποτα παιδιά! [...].
Συγκλονιστικό!

Της Κρυσταλίας της αρέσει να βαδίζει σε δρόμους και σοκάκια, έχει οξυμένη την ακοή και την όρασή της. Ακούει και βλέπει αυτό που άλλοι δυσκολεύονται. Είναι φιλόξενη και έχει πολλά χαρίσματα. Ένα από αυτά είναι να ξετρυπώνει τον συγγραφέα και τον ποιητή από μέσα μας.

Πιστεύει στην ιαματική αξία της έκφρασης και της συνομιλίας, γι' αυτό και έχτισε ένα "σπίτι", που το ονόμασε "Αφήγηση ζωής" και εκεί μπορούν να βρουν στέγη όλα τα αδέσποτα παιδιά.

Ο Σταύρος στο οικογενειακό τραπέζι των δακρύων, η Κατερίνα που περιμένει την μαμά της, ο Πέτρος που τον κατάντησαν γουλί, η Ganna, η Αγγελική, η Κάτια και τόσα άλλα παιδιά, όλα περνάνε και αφήνουν μικρές ιστορίες ζωής, να κρέμονται σαν τραύματα-τάματα, μπροστά στις εικόνες των γονιών τους.

Η ζωή, όπως μας έχει δοθεί, είναι δύσκολη για μας. Μας φέρνει τόσους πολλούς πόνους, απογοητεύσεις και άλυτα προβλήματα. Για να την αντέξουμε, δεν μπορούμε να παραιτηθούμε από την αναζήτηση, μιας αγκαλιάς.

Πραγματικά, δεν γνωρίζω καμία άλλη μεγάλη ανάγκη στην παιδική ηλικία σαν αυτήν για την προστασία από τους γονείς.

Μακάρι να την έδιναν όλοι... Αλλά ακόμη κι όταν την δίνουν, φοβόμαστε τόσο πολύ μήπως την χάσουμε.
Τραύματα - γράμματα - λέξεις.
Πάντα ο άνθρωπος προσπαθεί να εγγράψει σε λέξεις και εικόνες τον κόσμο και το βίωμά του.
(από το εισαγωγικό σημείωμα της Ελένης Νίνα, Κλινικού Ψυχολόγου- Ψυχοθεραπεύτριας)

Η παρούσα έκδοση συστήνει το βιωματικό σεμινάριο "Αφήγηση ζωής" και το έργο που παράγεται στο πλαίσιό του επί δέκα χρόνια, με 45 αφηγήματα -επιλεγμένα ανάμεσα από εκατοντάδες άλλα- είτε αυτοβιογραφικά, είτε βασισμένα σε πραγματικές ιστορίες, εστιασμένα κυρίως στην παιδική και στην εφηβική ηλικία, μία θεματική που λείπει σε μεγάλο βαθμό από την παγκόσμια βιβλιογραφία.
Για τα αδέσποτα όνειρα, τις αδέσποτες ελπίδες, τις αδέσποτες στιγμές, τα αδέσποτα τραύματα, και τα αδέσποτα θαύματα.

Για όλα τα αδέσποτα εκεί έξω και κυρίως μέσα μας που κανείς "δεν έσκυψε πάνω από την ψυχή τους".

Στην έκδοση συμμετείχαν με κείμενά τους οι:

Milenko Ganna, Papara Entela, Rizk Μαίρη, Α.Θ., Αντωνοπούλου Βάσια, Γαβράς Γιάννης, Γονιδάκης Βαγγέλης, Δερμιτζάκη Ειρήνη, Διαμαντής Π. Γιώργος, Εμμανουήλ Μάνος, Ζαχαρογιάννη Έλλη, Καλ. Π., Καλαχώρας Λεώνικος, Καρέζης Σταύρος, Καρρά Καλλιόπη, Κόρδα Αθανασία, Κυβέλου Αγγελική, Μακρής Πέτρος, Π. Εφ., Π. Ιωσήφ, Π. Κύρα, Πατούλη Κρυσταλία, Ραφτοπούλου Χρυσούλα, Σ. Κατερίνα, Σταματιάδου Κάτια, Τ. Ανδρονίκη, Ταυρή - Παπαϊωάννου Κατερίνα, Φραγκάκη Άννα, Χρυσουλάκη Βιργινία.

9.9.19

Το βιβλίο αυτό είναι ένας μεγάλος παιδαγωγός. Του Λεώνικου Καλαχώρα




Α! Ένα καινούργιο βιβλίο!
Κάθε φορά που εμφανίζεται κάτι νέο, συχνά αναρωτιόμαστε, σε τι χρειάζεται και αν ωφελεί.
Γιά να δούμε...
Ομολογώ ότι δεν ξέρω πόσα μπορώ να πω γι' αυτό το βιβλίο.
Αλλά μερικά πράγματα μου κάνουν ήδη εντύπωση. Πρώτα πρώτα ο τίτλος.
Αδέσποτα!
Γιατί αδέσποτα; Αφού όλα έχουν έναν συγγραφέα που φιγουράρει με πολλή χαρά και καμάρι.
Είναι εύστοχος αυτός ο τίτλος; Τι λέτε;
Ας το δούμε πιο καλά.
Όλα αυτά τα μικρά "αριστουργήματα" (βέβαια, μην πάρετε τον όρο τοις μετρητοίς, γιατί δεν αρέσουν σε όλους όλα, όπως συμβαίνει συνήθως), ήσαν όντως αδέσποτα, διότι υπήρχαν μεν αλλά κανείς δεν ήξερε που βρίσκονται. Ούτε εμείς οι ίδιοι που σήμερα τα θεωρούμε "δικά μας". Ήσαν απλώς εν δυνάμει, μέχρις εκείνη τη στιγμή που η Κρυσταλία Πατούλη στο σεμινάριο Αφήγηση Ζωής, μ' ένα κομμάτι χαρτί στο χέρι κι ένα μολύβι μας είπε "γράψ' το!". Και τότε αναζητήσαμε μέσα μας πηγές, και αρχίσαμε να κυλάμε προς τα έξω κομμάτια από τη ζωή μας που δεν είχαμε υποπτευθεί ότι είχαμε ζήσει, και τα οποία, έτσι όπως ήταν κρυμμένα, συγκροτούσαν τον εσωτερικό μας εαυτό, αυτόν τον ωραίο άγνωστο, που μας τον παρουσίασε η Κρυσταλία.
Ο τίτλος είναι επομένως όχι μόνο εύστοχος αλλά και ευρηματικός.
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι αυτό το βιβλίο πρέπει, μα πρέπει να το διαβάσουν όλοι.
Όχι για να δουν τι ένιωσε ο ένας όταν άκουσε ένα τραγούδι, ο άλλος όταν είπε το πρώτο του ποίημα και ο τρίτος όταν στάθηκε για πρώτη φορά μπροστά στον φωτογράφο. Αλλά για να δουν τι έχουν εκείνοι μέσα τους και θα μπορούσαν να το βγάλουν, για να γνωρίσουν τον εαυτό τους με στόχο να τον συγκροτήσουν όπως θέλουν οι ίδιοι, και όχι όπως έτυχε.
Και γιατί όλα αυτά;
Διότι, έτσι όπως καθόμαστε και κοιταζόμαστε, είμαστε τόσο ίδιοι στις επιθυμίες, τις επιδιώξεις, τους φόβους, τα ενδιαφέροντα, ώστε δεν έχουμε τίποτα να πούμε ο ένας τον άλλο και γινόμαστε πληκτικοί και περιττοί. Είμαστε μια μάζα, σαν το νερό στο αυλάκι, που τσουλάει αλλά το ίδιο δεν ξέρει πού πάει.
Ανακαλύπτοντας όμως τη διαφορετικότητά μας, αυτό που ποικίλλει ειδικά στις μικρές ηλικίες, θα δούμε πόσο πολλά έχουμε να πούμε ο ένας στον άλλο και να συγκροτήσουμε το δυσεύρετο αγαθό που λέγεται σύνθεση και φιλία. 
Το βιβλίο αυτό επομένως είναι ένας μεγάλος παιδαγωγός.
Και τούτο επειδή δεν είναι τόσο προϊόν δουλειάς αλλά προϊόν μιας μεγάλης ιδέας.
Και όλα αυτά το οφείλουμε στο Κρυσταλάκι μας. 
Λεώνικος Καλαχώρας
συγγραφέας - εκδότης

 --

Προσκλήσεις:

1) Αδέσποτα στο 48ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο:
Την Κυριακή 15/9/19 στις 8:00μμ, στη σκηνή "Γιώργος Βιζυηνός" του 48ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο, θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου ΑΔΕΣΠΟΤΑ, σε επιμέλεια Κρυσταλίας Πατούλη, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Ταξιδευτής:
Για το βιβλίο θα μιλήσουν: η Κρυσταλία Πατούλη και οι συγγραφείς των ιστοριών: Λεώνικος Καλαχώρας, Ανδρονίκη Τασιούλα, Βαγγέλης Γονιδάκης, Ειρήνη Δερμιτζάκη, Γιάννης Γαβράς, κ.ά.
*Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ταξιδευτής το βιβλίο ΑΔΕΣΠΟΤΑ - 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία, για τα 10 χρόνια του σεμιναρίου Αφήγηση Ζωής, σε επιμέλεια Κρυσταλίας Πατούλη. Περισσότερα: εδώ
---
2) Πρόσκληση για τα 10 χρόνια του σεμιναρίου Αφήγηση ζωής: 

1.8.19

Γράφω για να καταλάβω τον εαυτό μου. Της Ειρήνης Δερμιτζάκη




Η Ειρήνη Δερμιτζάκη αφηγείται στην Κρυσταλία Πατούλη και το Tvxs.gr τη δημιουργική εμπειρία της συγγραφής -από την ιδέα μέχρι το τυπογραφείο- του τελευταίου βιβλίου της Γεννημένος λούζερ που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Εύμαρος:

Χρειάστηκαν δέκα χρόνια για να ολοκληρωθεί το πρώτο μου μυθιστόρημα Γεννημένος λούζερ. Αυτό δε σημαίνει ότι έγραφα ακατάπαυστα. Υπήρξαν περίοδοι παύσης λόγω των υποχρεώσεων της καθημερινότητας. Το πιο δύσκολο όμως ήταν, όταν βρέθηκα στα μισά της ιστορίας, είχαν ήδη περάσει αρκετά χρόνια, είχα και εγώ αλλάξει κι αναρωτιόμουν τι με συνδέει πια με αυτή την ιστορία. Τι θέλω να πω; Μια ερώτηση που κάθε δημιουργός πρέπει να κάνει στον εαυτό του.
Η ιδέα μου ήρθε μέσα σε μια εκκλησία, στο μνημόσυνο της μητέρας μου. Είδα ένα μικρό παιδί το οποίο έδειχνε μαγκωμένο κι αναρωτήθηκα τι έχει κάνει αυτό το αγόρι να μοιάζει με έναν γερασμένο άνθρωπο σε σώμα παιδικό; Αυτή η ερώτηση γέννησε τον ήρωα μου, τον Μανούσο.

Ξυπνούσα τα πρωινά και έγραφα, με καθαρό μυαλό, πριν πάω στη δουλειά. Λίγες λέξεις κάθε μέρα. Το να γράφω κάθε μέρα με κάνει να νιώθω πιο υγιής. Βοηθάει όμως και την ιστορία που  γράφω. Είναι σαν να φροντίζω καθημερινά τους ήρωες. Ειδάλλως πέφτουν σε λήθαργο και είναι πιθανό να μείνουν οι ιστορίες τους ημιτελείς. Το γράψιμο θέλει αφοσίωση και επιμέλεια.
Έγραψα το μεγαλύτερο μέρος της ιστορία στο Λονδίνο. Ήθελα να μιλήσω για την Κρήτη, για τη ζωή στο χωριό, για τη σκληρότητα αλλά και την τρυφερότητα των Κρητικών. Να ανοίγει κάποιος το βιβλίο και να ζει στην Κρήτη. Ίσως ήταν κι ένας τρόπος να επικοινωνήσω με την Ελλάδα. Να κρατήσω μέσα μου ζωντανό το ελληνικό μου κομμάτι.

Για να δημιουργηθούν οι ήρωες, πέρα από τη φαντασία μου χρησιμοποίησα στοιχεία από την παιδική ηλικία μου αλλά και βιώματα κοντινών μου ανθρώπων. Ο Μανούσος κατά μία έννοια θα μπορούσε κανείς να πει πως μου μοιάζει. Κυρίως προσπάθησα να πλησιάσω και να καταλάβω τον εαυτό μου. Το μικρό παιδί που έζησε στην Κρήτη, που ήξερε πως δεν κολλάει με τον περίγυρο και προσπαθούσε να υπάρξει. Αυτό όμως το κατάλαβα αφότου τέλειωσε το βιβλίο. Αφού γνώρισα λίγο καλύτερα τον συγγραφικό μου εαυτό μέσα από το σεμινάριο “Αφήγηση ζωής” της Κρυσταλίας Πατούλη.
Δεν έχω υποστεί το μπούλινγκ  όπως το υφίσταται ο ήρωας. Όμως υπάρχει κάτι που το περνάει κάθε άνθρωπος που διαφέρει. Όταν υπάρχεις σε έναν κόσμο και αισθάνεσαι πως δε σε καταλαβαίνει, απομονώνεσαι. Δεν έχει σημασία γιατί διαφέρεις. Αν είναι επειδή είσαι χαμηλών τόνων, γκέι, από άλλη χώρα, έχεις παραπάνω κιλά ή γιατί η γενιά σου αποφάσισε να σε επιλέξει για να εκτονωθεί πάνω σου. Σημασία έχει ότι νιώθεις μόνος. Αναπόφευκτη επιλογή σε έναν κόσμο που μαζοποιεί τα πάντα. Εμένα με έσωσε η δημιουργικότητά μου. Αυτό ήταν το καταφύγιο μου. Ο ήρωας μου δεν είχε αυτήν την πολυτέλεια.

Άλλαξα πολλές φορές το τέλος του βιβλίου. Αρχικά σκεφτόμουν ότι ο ήρωας εκδικείται τον εαυτό του ή τους άλλους. Όμως, δεν ήθελα ο ήρωας να κάνει ότι του έκαναν. Ούτε να τον στείλω στην απελπισία. Ήθελα να τον σώσω. Χαίρομαι για αυτήν την απόφαση.

Όταν ένας νέος συγγραφέας, ψάχνει εκδότη είναι σαν να μην ξέρεις να κάνεις ποδήλατο και σου δίνουν μια μοτοσυκλέτα σε κατηφόρα. Υπάρχουν μεγάλοι εκδότες με ακόμα μεγαλύτερες κλειστές πόρτες και μικροί που θέλουν να σε εκμεταλλευτούν. Καίγεται το μυαλό σου μέχρι να βρεις άκρη. Βλέπεις την επιτυχία άλλων και κατηγορείς μόνο τον εαυτό σου ή το έργο σου. Μου πήρε καιρό να καταλάβω ότι η τέχνη κινείται σύμφωνα με το ρητό του Γούντι Άλεν “δεν έχει σημασία τι ξέρεις αλλά ποιον ξέρεις”. Υπάρχουν βέβαια και οι λίγες και φωτεινές εξαιρέσεις. Χτυπώντας πόρτες έπεσαν πάνω στον Πέτρο τον Κακολύρη και τις Εκδόσεις Εύμαρος. Όταν συνάντησα τον ίδιο και ειδικά όταν διάβασα το βιβλίο του Η ιστορία της καρδιάς μου αποφάσισα πως αυτός ο άνθρωπος θέλω να εκδώσει το βιβλίο μου.

Όσο έγραφα το Γεννημένος λούζερ, κυκλοφόρησε και η συλλογή διηγημάτων Αυτό που δε γνωρίζω ακόμα από τις Εκδόσεις Anima, ενώ λίγες μέρες πριν κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ταξιδευτής το συλλογικό έργο Αδέσποτα, με 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία, που συμμετέχω με δύο κείμενά μου.
Σε ό,τι γράφω με κεντρίζει πάντα ένας άνθρωπος που κάπου είδα ή συνάντησα. Από εκεί ξεκινώ και χτίζω το σύμπαν γύρω του.

Γράφω για να καταλάβω τον εαυτό μου. Παλιότερα το έκανα γιατί δε ζούσα όπως θα ήθελα να ζω. Ήταν το γράψιμο μια προέκταση της πραγματικότητας, της αληθινής ζωής. Από παιδί γράφω. Γράφω πάντα όταν δεν ξέρω τι απόφαση να πάρω, τι θέλω, όταν είμαι στεναχωρημένη ή έχω άγχος. Κάπως συντονίζομαι καλύτερα με τον εαυτό μου, όταν οι σκέψεις γίνουν λέξεις.


Το βιβλίο Γεννημένος λούζερ κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Εύμαρος.

"Η γιαγιά μου η Κατίνα με έδερνε για παραδειγματισμό με το μπαστούνι της, σε πλάτη, πόδια και κεφάλι. Κάθε πρωί, για να μάθω, λέει, και να μην κάνω λάθη. Αντί να τα αποφεύγω, έπεφτα με τα μούτρα καταπάνω τους. Έτσι, πίστευα πως ολόκληρη η ζωή μου ήταν ένα λάθος. Και μια ανούσια σύμπτωση... Ένας, σχεδόν, αγριάνθρωπος γνώρισε μια, σχεδόν, άμυαλη τουρίστρια και μ’ έφεραν σ’ αυτόν τον μάταιο κόσμο. Αν δηλαδή εκείνη τη μέρα φυσούσε λίγο λιγότερο κι η μάνα μου δεν κινδύνευε να πνιγεί ή αν ο πατέρας μου δεν είχε πιάσει τρία χταπόδια και δεν επέστρεφε νωρίς από το ψάρεμα, δεν θα είχα καν γεννηθεί! Η ύπαρξή μου, δηλαδή, είναι αποτέλεσμα οκτώ περίπου μποφόρ και τριών χταποδιών. Ποτέ δεν ήμουν καλός στα μαθηματικά, μα αυτές τις πράξεις ξέρω να τις υπολογίζω".

Ο Μανούσος, ο αντιήρωας αυτού του βιβλίου, γεννιέται και μεγαλώνει στο Σκορποχώρι, ένα φανταστικό χωριό της Κρήτης. Η αφήγηση παρακολουθεί το κουβάρι της ζωής του να ξετυλίγεται μέσα από καταστάσεις άλλοτε τραγικές κι άλλοτε στα όρια του γκροτέσκ, έτσι που το αδύναμο ανθρωπάκι γίνεται σιγά-σιγά η προσωποποίηση της σκληρότητας κάθε μικρής κοινωνίας που πολλές φορές δείχνει μηδενική ανοχή στη διαφορετικότητα.
Μπορεί τελικά κάποιος να ξεφύγει από την ταυτότητα που του έχουν προσδώσει οι άλλοι; Μπορεί ένας λούζερ να νικήσει;

--
Η Ειρήνη Δερμιτζάκη γεννήθηκε το 1982 στη Σητεία. Σπούδασε Θέατρο στην Ελλάδα και Κινηματογράφο στο Λονδίνο. Το 2018 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στη Δημιουργική Γραφή στην Αγγλία. Τα έργα της "Ορνιθοφοβία" και "Αντζελέτα και Ετελβίνα" (υπό την αιγίδα του υπουργείου πολιτισμού της Μεγ. Βρετανίας) έχουν ανέβει σε θέατρα του Λονδίνου. Έχει γράψει σενάρια για ταινίες μικρού μήκους και διηγήματα που διακρίθηκαν σε διαγωνισμούς και έχουν εκδοθεί από διάφορους εκδοτικούς οίκους. Έχει επίσης συμμετάσχει στο συλλογικό μυθιστόρημα "Η κατάρρευση" από τις εκδόσεις Παράξενες Μέρες. Το 2017 κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο "Αυτό που δεν γνωρίζω ακόμα" από την Anima εκδοτική. Το 2019 το μυθιστόρημα "Γεννημένος λούζερ" από τις εκδόσεις Εύμαρος, όπως επίσης και ένα συλλογικό έργο με τίτλο "Αδέσποτα" από τις εκδόσεις Ταξιδευτής, που συμμετείχε με ένα αφήγημά της και ένα προλογικό κείμενο με τίτλο "Η ανακάλυψη του εαυτού μέσα από τη δημιουργική γραφή". Διδάσκει δημιουργική γραφή και είναι writing mentor από το 2016.



30.7.19

15/9/19 - Τα "Αδέσποτα' στο 48ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο



Την Κυριακή 15/9/19 στις 8:00μμ, στη σκηνή "Γιώργος Βιζυηνός" του 48ού Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο, θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου ΑΔΕΣΠΟΤΑ, σε επιμέλεια Κρυσταλίας Πατούλη, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Ταξιδευτής:


Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Κρυσταλία Πατούλη και οι συγγραφείς των ιστοριών: Ανδρονίκη Τασιούλα, Βαγγέλης Γονιδάκης, Ειρήνη Δερμιτζάκη, Γιάννης Γαβράς, κ.ά.

*Μετά από 10 χρόνια στο σεμινάριο Αφήγηση Ζωής, 45 αφηγήματα –επιλεγμένα ανάμεσα από εκατοντάδες άλλα– βρήκαν τις λέξεις για την αλήθεια τους, και εκδόθηκαν σε ένα βιβλίο με τίτλο "Αδέσποτα". Τα κείμενα είναι, είτε αυτοβιογραφικά, είτε βασισμένα σε πραγματικές ιστορίες, εστιασμένα κυρίως στην παιδική και στην εφηβική ηλικία, μία θεματική που λείπει σε μεγάλο βαθμό από την παγκόσμια βιβλιογραφία.

«Ένα βιβλίο πραγματικά ξεχωριστό. Τα Αδέσποτα – 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία της Κρυσταλίας Πατούλη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ταξιδευτής περιλαμβάνει κείμενα που «γεννήθηκαν» μέσα από το σεμινάριο «Αφήγηση Ζωής» και συγκλονίζουν με την ειλικρίνειά τους. Είμαι σίγουρος πως ο καθένας από εμάς θα βρει μέσα κομμάτια του παιδιού και του εφήβου που υπήρξε κάποτε και φαίνεται συχνά να το ξεχνά. Συγκινήθηκα, γέλασα, ένιωσα μερικές φορές έναν κόμπο στον λαιμό. Σκέφτηκα πολλά πράγματα για τον εαυτό μου. Για όσα κρύβουμε πολλές φορές "κάτω από το χαλί"» Κώστας Στοφόρος, δημοσιογράφος - συγγραφέας (edromos.gr)


«Διαβάζοντας τις ιστορίες των Αδέσποτων, ακούω από παντού τον ψίθυρο «Μπορώ», και είναι σαν να ανάβουν μικρά φανάρια, που με οδηγούν να βρω τον δρόμο για μια αυθεντική και στοργική συνεύρεση με άγνωστους ανθρώπους και με το αδέσποτο παιδί μέσα μου» Ελένη Νίνα, κλινικός ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια (από τον πρόλογο του εν λόγω βιβλίου)

«Ως συγγραφέας μίας εκ των σαράντα πέντε αφηγήσεων και μέσα από το σεμινάριο Αφήγηση Ζωής κατάφερα να υπερβώ μέχρι ένα βαθμό τις δυσκολίες έκφρασης που μπορούν και μπλοκάρουν έναν δημιουργό. Το σεμινάριο επίσης, κατάφερε να φωτίσει πτυχές παλαιότερων κειμένων μου που και εγώ η ίδια αγνοούσα [...] Εκεί έγκειται και η καινοτομία της μεθόδου της κυρίας Πατούλης. Με λίγα λόγια, ο συμμετέχοντας στα σεμινάρια θα ανακαλύψει τον συγγραφικό του εαυτό και τις φωνές που κρύβει μέσα του και θα επικοινωνήσει την ανακάλυψη αυτή γράφοντας [...] Αυτή τη σύνδεση που συνάντησα στη βιβλιογραφία των μεταπτυχιακών μου σπουδών στη δημιουργική γραφή, στο Teeside University της Βρετανίας, την ανακάλυψα, ερχόμενη στην Ελλάδα, στα σεμινάρια της,  και θα έλεγα είναι η μοναδική εμπεριστατωμένη προσέγγιση της δημιουργικής γραφής σαν εργαλείο αυτοβελτίωσης» Ειρήνη Δερμιτζάκη, συγγραφέας (fractalart.gr, tovivlio.net)
--
H Κρυσταλία Πατούλη (cpatouli@yahoo.gr) γεννήθηκε στον Πειραιά, σπούδασε Ψυχολογία και ειδικεύτηκε στη Συστημική Συμβουλευτική στο ΕΔΑΣ, δίπλα και στην Χάρις Κατάκη, στο Ψυχόδραμα και στην πρόληψη εξαρτήσεων (Θησέας, ΚΕΘΕΑ, 18 Άνω). Εργάζεται ως Συστημικός Σύμβουλος Ψ.Υ. (Μέλος της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ένωσης Συμβούλων Ψ.Υ.). Από το 1990 έως σήμερα, εργάζεται κυρίως ως συντάκτις και αρχισυντάκτις σε ΜΜΕ (Μέλος της ΕΣΠΗΤ) και αναλαμβάνει επιμέλειες βιβλίων. Από το 2009 παραδίδει το σεμινάριο «Αφήγηση ζωής» (afigisizois.wordpress.com). Το πρώτο της βιβλίο με τα αποτελέσματα της ακτιβιστικής Έρευνας για την Κρίση (2010-2014), κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος το Δεκέμβριο του 2014.

Στο συλλογικό αυτό έργο γράφουν οι:
Milenko Ganna, Papara Entela, Rizk Μαίρη, Α.Θ., Αντωνοπούλου Βάσια, Γαβράς Γιάννης, Γονιδάκης Βαγγέλης, Δερμιτζάκη Ειρήνη, Διαμαντής Π. Γιώργος, Εμμανουήλ Μάνος, Ζαχαρογιάννη Έλλη, Καλ. Π., Καλαχώρας Λεώνικος, Καρέζης Σταύρος, Καρρά Καλλιόπη, Κόρδα Αθανασία, Κυβέλου Αγγελική, Μακρής Πέτρος, Π. Εφ., Π. Ιωσήφ, Π. Κύρα, Πατούλη Κρυσταλία, Ραφτοπούλου Χρυσούλα, Σ. Κατερίνα, Σταματιάδου Κάτια, Τ. Ανδρονίκη, Ταυρή – Παπαϊωάννου Κατερίνα, Φραγκάκη Άννα, Χρυσουλάκη Βιργινία.

Σχεδιασμός εξωφύλλου: Κωνσταντίνος Βαβυλουσάκης.

22.7.19

Της ζωής ο σκηνοθέτης, του Γιάννη Γαβρά



"Η υπαρξιακή αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου αποτυπώνεται έντονα στους στίχους. Αντιμέτωποι με τα αιώνια ερωτηματικά, σε σχέση με την ζωή και το νόημά της, τον έρωτα, την μοναξιά, την βιοπάλη, τον θάνατο, ψάχνουμε απαντήσεις- λύσεις.
Ασπρόμαυρες εικόνες της πόλης και των ανθρώπων της, μικρές ιστορίες καθημερινότητας, φλας και αναλαμπές στην μονοτονία και το γκρίζο της ρουτίνας.
Το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός αποδεικνύονται πολύτιμοι σύμμαχοι κόντρα σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη και δύσκολη πραγματικότητα, απέναντι στην αλλοτρίωση που προκαλεί το δυστοπικό περιβάλλον της νέας εποχής.

Πολλές φορές, πίσω από την αμεσότητα και απλότητα των λέξεων και των στίχων, πότε με ευθύ και κοφτό τρόπο, και πότε, με πιο ανάλαφρο, υπάρχουν βαθύτερα νοήματα, μηνύματα sos, ξεσπάσματα, και η αναζήτηση της ελπίδας, που λίγο ή πολύ αφορούν τον καθένα από εμάς.
Τελικά, όπως έχει πει ο Τζακ Κέρουακ «Μόνο η Αγάπη»". 
 
Γιάννης Γαβράς, για την πρώτη του συλλογή στίχων/ποιημάτων, με τίτλο «Της ζωής ο σκηνοθέτης», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μετρονόμος

--
Ο Γιάννης Γαβράς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1970 και έζησε μέχρι τα οκτώ του χρόνια στο Ντακάρ της Σενεγάλης. Αποφοίτησε από το Λύκειο Αναβρύτων και σπούδασε Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Εργάζεται στο Δημόσιο. Ασχολείται με τη στιχουργική και την πεζογραφία. Το δεύτερο βιβλίο του είναι η νουβέλα «Σαμποτάζ», που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, το φθινόπωρο του 2019, ενώ τον Ιούλιο του 2019, κυκλοφόρησε το συλλογικό έργο "Αδέσποτα" που συμμετείχε με δύο αφηγήματά του, από τις εκδόσεις Ταξιδευτής. Η πρώτη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Της ζωής ο σκηνοθέτης» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μετρονόμος (2019).

17.7.19

Χάρις Κατάκη: Ένας χείμαρρος από μικρές προσωπικές και μεγάλες αφηγήσεις

 
 
Γράφει η Χάρις Κατάκη // * Fractalart.gr
«Χαίρομαι που έχω την ευκαιρία να  μιλήσω για το βιβλίο «Αδέσποτα», την καινούργια σοδειά του δημιουργικού έργου της Κρυσταλίας Πατούλη που συνεχίζει ακάθεκτη την συγγραφική της δραστηριότητα και την κοινωνική της προσφορά.
Εδώ και χρόνια η Κρυσταλία, μέσα από την διττή της επαγγελματική ταυτότητα -αυτή της δημοσιογράφου και της συμβούλου ψυχικής υγείας – ζυμώνει ιδέες, βιώματα και ερεθίσματα που συγκεντρώνει  και συμπορεύεται με άτομα και ομάδες προωθώντας έτσι την ψυχική υγεία, την δημιουργική συνύπαρξη, την κοινωνική δικαιοσύνη με όραμα τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου.
Το φωτεινό  παράδειγμα της Κρυσταλίας είναι και μια δικαίωση για την δική μου επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό που ζητάει το κατάλληλο φυτώριο για να καλλιεργηθεί.
Στο Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρωπίνων Σχέσεων, οι μικρές ομάδες αποτελούν το υπόβαθρο της καθημερινής μας εμπειρίας, των πράξεων, των επιλογών μας. Εδώ και δεκαετίες, συνιστούν τους παραπόταμους που ενώνονται μεταξύ τους και δημιουργούν όλο και μεγαλύτερα ποτάμια,  διοχετεύοντας  τη γνώση και τα βιώματα σε όλο και ευρύτερες ανθρώπινες οντότητες.
Οι ανακατασκευές της πραγματικότητας αναβλύζουν από την πλούσια πηγή των ομάδων. Γίνονται λογοτεχνικά και επιστημονικά κείμενα και βιβλία, ποιήματα και τραγούδια, χορευτικά, εικαστικές δημιουργίες, παραμύθια για μικρούς και μεγάλους.
Eίμαι απόψε εδώ μαζί σας για να τιμήσουμε την δική μας Κρυσταλία, που εδώ και χρόνια  δημιουργεί τέτοιες  επικοινωνιακές και συγκινησιακές συνθήκες που επιτρέπουν στους ανθρώπους που συμμετέχουν στα σεμινάρια που ονόμασε «Αφηγήσεις Ζωής» να  διηγούνται τις εμπειρίες που σφράγισαν την πορεία τους και να ξεδιπλώνουν τη δημιουργικότητα που παρέμενε ανενεργή στα κλειστά σεντούκια τους μυαλού τους.
Την σημασία αυτής της διεργασίας την συμπύκνωσε ο Καρλ Γιούνγκ στην ρήση του:
Κάθε ανθρώπινη ζωή εμπεριέχει ένα δυναμικό. Αν το δυναμικό αυτό δεν πραγματωθεί, τότε αυτή η ζωή πήγε χαμένη.
Το βιβλίο της «Αδέσποτα» θα το χαρακτήριζα σαν ένα χείμαρρο από μικρές προσωπικές και  μεγάλες αφηγήσεις που αναμειγνύονται και μετατρέπονται σε μια δεξαμενή που διοχετεύει στην επικοινωνία συστατικά που προωθούν την δημιουργική ύπαρξη και συνύπαρξη.
Γιατί μόνο ό,τι μας κάνει νόημα γιατί το βιώσαμε καταγράφεται και δημιουργεί πληροφορία. Το συναίσθημα είναι όπως το νερό της βροχής που πέφτει στο άγονο λιβάδι για να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για γόνιμες εσωτερικές και διαπροσωπικές διεργασίες, που προωθούν τις νέες συλλογικές αλήθειες που φτιάχνουμε και στη συνέχεια αναθεωρούμε και ανακατασκευάζουμε για να μένουμε σε επαφή με τις συνεχείς εξωτερικές μεταλλάξεις.
-
Μια που το βιβλίο της Κρυσταλίας εστιάστηκε σε αφηγήσεις για την παιδική και την εφηβική ηλικία είπα να μοιραστώ μαζί σας μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο μου «Το ημερολόγιο ενός θεραπευτή». Το βιβλίο αυτό είναι η  προσωπική μου αφήγηση για όσα έχω ζήσει στην προσωπική, οικογενειακή, επιστημονική και επαγγελματική μου πορεία.
Όλες αυτές τις δεκαετίες  ακούω, συμμετέχω, γράφω και αφηγούμαι ιστορίες με πρωταγωνιστές Ιφιγένειες, Οιδίποδες, Αντιγόνες. Είναι τα παιδιά  αυτού του κόσμου που διαχρονικά σηκώνουν το βάρος και πληρώνουν το κόστος της αέναης  ανέλιξης των ανθρώπινων κοινωνιών.

Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο μου,  είδα ότι βρίθουν οι μαρτυρίες για τον πόνο, την ψυχική και σωματική τους κατάρρευση, την φθορά, τον θάνατο, την αδικία, την εκμετάλλευση των παιδιών,  όμως αποφάσισα να μοιραστώ μαζί σας μερικά αποσπάσματα που αναδεικνύουν το σθένος,  τη δημιουργικότητα, την σοφία των παιδιών.
  1. Γιατί κλαις μαμά; (διάλογος μάνας γιου)
Γιος:  -Γιατί κλαις μαμά;
Μητέρα: -Δεν είναι τίποτα. Μη σε απασχολεί.
Γιός: -Αν εγώ είμαι όπως εσύ τώρα αυτή απάντηση θα ήθελες να σου δώσω;
Μητέρα: -Ε, να …. σκεπτόμουν κάποια πράγματα για μένα που με έχουν ταλαιπωρήσει και έχουν επιπτώσεις και σε σας.
Γιός (καθώς απομακρύνεται λέει σχεδόν ψιθυριστά): – Πρέπει να κλάψεις πολύ για να  κάνεις τον κόσμο να γελάσει (Από το ποίημα του Ρίτσου Το καπνισμένο τσουκάλι).
  1. Ο λαβύρινθος
Η γιαγιά Αθηνά, μέλος μιας θεραπευτικής ομάδας  μας αφηγήθηκε το παρακάτω περιστατικό:
Την Κυριακή που μας πέρασε ήμουνα στην κουζίνα. Ετοίμαζα το πατροπαράδοτο μεσημεριανό για παιδιά και εγγόνια. Ξαφνικά όρμησε μέσα η μικρή μου συνονόματη εγγονή και άρχισε να με τραβάει από το χέρι λέγοντάς μου: «Έλα, έλα να σου δείξω κάτι». Άπλωσε το μικρό της χεράκι και μου έδωσε μια πολύπλοκη ζωγραφιά.
«Βλέπεις, γιαγιά, είναι ένας λαβύρινθος. Εκεί στην κορυφή είναι το σπίτι σου. Βλέπεις που βγαίνει καπνός από την καμινάδα; Εσύ στέκεσαι μπροστά στο σπίτι. Ακριβώς  μπροστά σου ξεκινούν τέσσερα μονοπάτια. Το πρώτο καταλήγει στην κακιά μάγισσα. Είναι αδιέξοδο». Είπε όντως τη λέξη «αδιέξοδο»! Μετά συνέχισε: «Και το δεύτερο μονοπάτι είναι επικίνδυνο. Στην άκρη του βρίσκεται ο δράκουλας. Τα άλλα δύο μονοπάτια είναι τα πιο δύσκολα».
Τα δύο μονοπάτια στριφογύριζαν και ανεβοκατέβαιναν, συναντιόνταν, χώριζαν, ξαναενώνονταν και κατέληγαν σε έναν κύκλο που στη μέση είχε γράψει τη λέξη: σχολείο.
Μοιάζει μαγικό ένα εννιάχρονο  κοριτσάκι να είπε μέσα από μια ζωγραφιά όλα όσα έχω μελετήσει, γράψει και διδάξει για τις οικογένειες, για το ζευγάρι, για τη θεραπεία, για τις ομάδες.
Πώς κατάφερε το μυαλουδάκι της να συμπυκνώσει όλες αυτές τις πληροφορίες σε αρχετυπικούς κώδικες και σύμβολα; Από ποια κανάλια πέρασε η πληροφορία; Από ποια μονοπάτια πέρασαν όσα ζούμε πολλές δεκαετίες μέσα στις θεραπευτικές ομάδες;
Πώς εμπέδωσε ότι η αδιέξοδη σχέση του ζευγαριού φέρνει στο φως τον χειρότερό μας εαυτό; Πώς συνέλαβε ότι η κρίση της οικογένειας εντοπίζεται στον πυρήνα της;
Η μικρή Αθηνά, μέσα από αυτό το μοναδικό ντοκουμέντο μας λέει ότι κρατώντας σφικτά στα χέρια μας το μίτο της Αριάδνης μπορούμε να βγούμε από τον λαβύρινθο.
Η μικρή Αθηνά γίνεται η φωνή των παιδιών μας που μας ζητούν νέα πρότυπα και νέες προδιαγραφές που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον πολύπλοκο και ρευστό κόσμο του σήμερα και του αύριο.
  1. Οι πέντε λέξεις που έγιναν 8.
Το επόμενο απόσπασμα είναι από το τελευταίο κεφάλαιο του Ημερολογίου με τίτλο «Το κέρας της Αμαλθείας» και αναφέρεται στο κλείσιμο μιας δυνατής βιωματικής Ημερίδας.
Αν μπορούσε κανείς να κάνει μια ακτινογραφία της μεγάλης αίθουσας, θα έβλεπε να πάλλεται η καρδιά της ομήγυρης  από θετικά και ελπιδοφόρα συναισθήματα που ξεπήδησαν από προβληματισμούς που είχαμε μοιραστεί  μέσα στις μικρές ομάδες που δούλεψαν πάνω σε συγκεκριμένους άξονες.
Όταν με ενημέρωσαν ότι είχε έρθει η ώρα να κλείσω την Ημερίδα ανακοίνωσα στο κοινό:
Δεν ξέρω καλύτερο τρόπο να κλείσουμε αυτή τη δημιουργική διαδικασία παρά μέσω των παιδιών.
Διαισθάνθηκα ότι τα παιδιά θα μπορούσαν να εκφράσουν, με κάποιο τρόπο, τα μηνύματα που μιλούσαν για την δυνατότητα μας να πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας και μαζί με τους άλλους να βρούμε τρόπους να κάνουμε τις  κρίσεις  μοχλό αλλαγής, για να χαράξουμε τη προσωπική και τη συλλογική μελλοντική μας πορεία.
Στάθηκαν δίπλα μου πέντε παιδιά -ανάμεσα τους και η εντεκάχρονη τότε συνονόματη εγγονή μου.
Τους είπα: Θα ζητήσω από το κοινό να φωνάξουν πέντε λέξεις. Μόλις μας λένε μια λέξη ένας από σας θα πηγαίνει στον πίνακα να την γράφει.
Πολύ συχνά κλείνω βιωματικές εκδηλώσεις με μια τέτοια φράση που φτιάχνει η ομάδα και συμπυκνώνει την ουσία των τεκταινόμενων. Μοιάζει μαγικό πώς αυτές οι λέξεις που αναφωνούν ‘τυχαία’ κάποια από τα μέλη της ομάδας συνθέτουν το κεντρικό μήνυμα της συλλογικής διεργασίας.
Μόλις συμπληρώθηκαν οι πέντε λέξεις – ένα επίθετο, ένα ρήμα, δυο ουσιαστικά και ένα επίρρημα, πριν καλά- καλά προλάβω να ολοκληρώσω τις οδηγίες, πετάχτηκε η μικρή Χάρις και τρέχοντας προς τον πίνακα, είπε:
-Έχω σκεφτεί κάτι…
Πήρε το μαρκαδόρο και έγραψε μια φράση που θα μείνει για πάντα σφραγισμένη στο μυαλό μου:
«Η δημιουργία του ανθρώπου με κάνει να αγαπώ μέχρι ψηλά στον ουρανό».
Τρία χρόνια αργότερα όταν πια ήμουν στη φάση που ολοκλήρωνα το Ημερολόγιο, η μαγεία εκείνης της μέρας παρέμενε φωτεινή εικόνα στη μνήμη μου.
Τρώγοντας πρωινό με την αγαπημένη μου φίλη και συνάδελφο της αφηγήθηκα το περιστατικό.
-Να κλείσεις με αυτό. Σε όλο το βιβλίο δεν μιλάς για το συλλογικό νου; για τις θεραπευτικές ομάδες που είναι η μικρογραφία ενός καλύτερου κόσμου; για τα παιδιά που τα ξέρουν όλα; για αποφθέγματα, κώδικες και σύμβολα που χτίζουν οι άνθρωποι μέσα στο συγκινησιακό πάρε δώσε;
Η φράση που έγραψε η μικρή Χάρις με κώδικες  που δημιούργησε η ομάδα εκείνη τη μέρα έριξε το βέλος στον πυρήνα της συνύπαρξης.
-Γιατί λες να είπε ότι η δημιουργία με κάνει να αγαπώ και όχι η αγάπη με οδηγεί στην δημιουργία;
-Μα στη νοηματική μας γλώσσα αγαπώ σημαίνει ποιώ το άγαν.  Ξεπερνώ τα όρια του εγώ. Η αγάπη με υπερβαίνει, με ξεπερνά. Η δημιουργία είναι μια συλλογική διαδικασία. Κανείς δεν καταφέρνει τίποτε μόνος του. Μα η ίδια η  ζωή είναι δημιουργία. Η αγάπη υπάρχει μέσα στην διαδικασία της δημιουργίας. Η αγάπη είναι συνυφασμένη με τη δημιουργία.
-Γιατί δεν  έμεινε στις 5 λέξεις; Πρόσθεσε άλλες τρεις.  Eίπε ‘αγαπώ μέχρι ψηλά τον ουρανό’.
-Πρόσθεσε όσες λέξεις χρειαζόταν για να συμπληρωθεί ο υπαινιχτικός συλλογισμός. Οι υπερβάσεις είναι μια ανωτέρου επιπέδου δημιουργία.
-Μα δεν είχα γράψει ακόμα το Κέρας της Αμάλθειας. Πώς ήξερε ότι θα γράψω σε αυτό το τελευταίο κεφάλαιο για την σπειροειδή ανέλιξη, για υπερβάσεις που σε πάνε όλο και πιο ψηλά;
-Γιατί είναι παιδί. Γιατί το μυαλό της ρούφηξε τις συλλογικές κατασκευές της ομάδας, τα δικά σου οράματα.
-Πόσες λέξεις είναι τελικά;
-Οκτώ.
Το 8 του Πυθαγόρα που μας συνδέει με αρχετυπικές διαστάσεις της συνειδητότητας. Την έλικα της σπειροειδούς ανέλιξης του δασκάλου σου, με τη δική σου κάθετη διάσταση της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας, με  τις αρχαιοελληνικές ρίζες μας, και την έλικα του DNA μας.

Υγ.: Τέλος, το τραγούδι «Κάποτε θα ‘ρθουν»  συμπυκνώνει το βιβλίο «Αδέσποτα»:
Κάποτε θα ‘ρθουν να σου πουν
πως σε πιστεύουν, σ’ αγαπούν
και πώς σε θένε.
Έχε το νου σου στο παιδί,
κλείσε την πόρτα με κλειδί…
Ψέματα λένε…
Κάποτε θα ‘ρθουν γνωστικοί,
λογάδες και γραμματικοί
για να σε πείσουν.
Έχε το νου σου στο παιδί,
κλείσε την πόρτα με κλειδί…
Θα σε πουλήσουν…
Και όταν θα ‘ρθουν οι καιροί
που θα ‘χει σβήσει το κερί
στην καταιγίδα
Υπερασπίσου το παιδί,
γιατί αν γλιτώσει το παιδί
υπάρχει ελπίδα.
(Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος. Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης. Ερμηνεία: Παύλος Σιδηρόπουλος)
* Χάρις Κατάκη: PhD ψυχολόγος, ιδρύτρια του Εργαστηρίου Διερεύνησης Ανθρωπίνων Σχέσεων

Από την ομιλία της στην πρώτη παρουσίαση του βιβλίου «Αδέσποτα», εκδόσεις Ταξιδευτής, στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια, στις 26/7/19. Περισσότερα: εδώ>>)

«Αδέσποτα» Εκδόσεις Ταξιδευτής
45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία
 10 χρόνια σεμινάριο Αφήγηση Ζωής
Επιμέλεια: Κρυσταλία Πατούλη

Στην έκδοση συμμετείχαν με κείμενά τους οι:
Milenko Ganna, Papara Entela, Rizk Μαίρη, Α.Θ., Άννα, Αντωνοπούλου Βάσια, Γαβράς Γιάννης, Γονιδάκης Βαγγέλης, Δερμιτζάκη Ειρήνη, Διαμαντής Π. Γιώργος, Εμμανουήλ Μάνος, Ζαχαρογιάννη Έλλη, Καλ. Π., Καλαχώρας Λεώνικος, Καρέζης Σταύρος, Καρρά Καλλιόπη, Κόρδα Αθανασία, Κυβέλου Αγγελική, Μακρής Πέτρος, Π. Εφ., Π. Ιωσήφ, Π. Κύρα, Πατούλη Κρυσταλία, Ραφτοπούλου Χρυσούλα, Σ. Κατερίνα, Σταματιάδου Κάτια, Τ. Ανδρονίκη, Ταυρή – Παπαϊωάννου Κατερίνα, Χρυσουλάκη Βιργινία.
Σχεδιασμός εξωφύλλου: Κωνσταντίνος Βαβυλουσάκης

«Ο Σταύρος στο οικογενειακό τραπέζι των δακρύων, η Κατερίνα που περιμένει την μαμά της, ο Πέτρος που τον κατάντησαν γουλί, η Ganna που είναι αλλοδαπή, η Αγγελική, η Εφούλα και τόσα άλλα παιδιά, όλα περνάνε και αφήνουν μικρές ιστορίες ζωής, να κρέμονται σαν τραύματα-τάματα, μπροστά στις εικόνες των γονιών τους.
»Διαβάζοντας τις ιστορίες των Αδέσποτων, ακούω από παντού τον ψίθυρο “μπορώ”, και είναι σαν να ανάβουν μικρά φανάρια, που με οδηγούν να βρω τον δρόμο για μια αυθεντική και στοργική συνεύρεση με άγνωστους ανθρώπους και με το αδέσποτο παιδί μέσα μου» Ελένη Νίνα
Η παρούσα έκδοση συστήνει το βιωματικό σεμινάριο «Αφήγηση ζωής» και το έργο που παράγεται στο πλαίσιό του επί 10 χρόνια, με 45 αφηγήματα -επιλεγμένα ανάμεσα από εκατοντάδες άλλα- είτε αυτοβιογραφικά, είτε βασισμένα σε πραγματικές ιστορίες, εστιασμένα κυρίως στην παιδική και στην εφηβική ηλικία, μία θεματική που λείπει σε μεγάλο βαθμό από την παγκόσμια βιβλιογραφία.
Βιογραφικό
H Κρυσταλία Πατούλη (cpatouli@yahoo.gr) γεννήθηκε στον Πειραιά, σπούδασε Ψυχολογία και ειδικεύτηκε στη Συστημική Συμβουλευτική στο ΕΔΑΣ, δίπλα και στην Χάρις Κατάκη, στο Ψυχόδραμα και στην πρόληψη εξαρτήσεων (Θησέας, ΚΕΘΕΑ, 18 Άνω). Εργάζεται ως Συστημικός Σύμβουλος Ψ.Υ. (Μέλος της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ένωσης Συμβούλων Ψ.Υ.). Από το 1990 έως σήμερα, εργάζεται κυρίως ως συντάκτις και αρχισυντάκτις σε ΜΜΕ (Μέλος της ΕΣΠΗΤ) και αναλαμβάνει επιμέλειες βιβλίων. Από το 2009 παραδίδει το σεμινάριο «Αφήγηση ζωής» (afigisizois.wordpress.com). Το πρώτο της βιβλίο με τα αποτελέσματα της ακτιβιστικής Έρευνας για την Κρίση (2010-2014), κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος το Δεκέμβριο του 2014.

14.7.19

Ελένη Νίνα: Τα «Αδέσποτα» είναι ένα βιβλίο θεραπευτικό



"Θέλω να πω ότι τα «Αδέσποτα» είναι ένα βιβλίο θεραπευτικό, που σε ένα εξαιρετικό πάντρεμα ανθρώπινων ελαττωμάτων, συναισθημάτων, ανάτασης ψυχής και συνάμα δημιουργικής έκφρασης, οι άνθρωποι που έγραψαν μετέτρεψαν μιαν απλή ιστορία σε έργο αφύπνισης.
Και έτσι αυτό το βιβλίο γίνεται μια φωτεινή και ταυτόχρονα σκοτεινή ματιά για την ανθρώπινη ύπαρξη, για τα μικρά και τα μεγάλα καθημερινά δρώμενα των απλών ανθρώπων, όπως όλοι μας…"
Ελένη Νίνα, κλινικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια

Τα «Αδέσποτα» είναι ένα βιβλίο θεραπευτικό

Γράφει η Ελένη Νίνα // * - Fractalart.gr

Κρυσταλία Πατούλη «Αδέσποτα» 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία. Εκδ. Ταξιδευτής

Αδέσποτα: ο όρος χρησιμοποιείται γι’ αυτόν που δεν έχει αφεντικό, που δεν ελέγχει κανείς τις κινήσεις του, και χρησιμοποιείται κυρίως για ζώα.
Στο βιβλίο «Αδέσποτα», όμως, αφορά παιδιά, εφήβους, όνειρα, ελπίδες, γραφές, στιγμές…
«Για όλα τα αδέσποτα εκεί έξω και κυρίως μέσα μας, που κανείς δεν έσκυψε πάνω από την ψυχή τους»
Αυτό το βιβλίο, ευθύς εξαρχής είναι απαλλαγμένο από το περιττό και επικεντρώνεται στην ουσία, στο βίωμα:
-Το βίωμα ανθρώπων για την οικογένειά τους, που θέλοντας να τούς μάθουν τι είναι ζωή και να τους απαλλάξουν από βάρη, τους απαλλάσσουν από τον εαυτό τους, όπως στο αφήγημα «Είμαι μια φωτογραφία» που η μητέρα ρωτάει το γιό της:
-Εμείς αύριο-μεθαύριο θα φύγουμε από τη ζωή, εσύ τι θα κάνεις;»
Κι εκείνος γράφει:
«Μου φάνηκε πως γελούσε με ειρωνεία. Σαν να με είχε ξεγελάσει τόσα χρόνια να παίζω το παιχνίδι της και τώρα με χλεύαζε, επειδή είχα χάσει το δικό μου παιχνίδι της ζωής».

-Το βίωμα ανθρώπων για την φιλία και το πένθος στο αφήγημα «Ατέλειωτη ζωή».
-Το βίωμα για την ενοχή στο αφήγημα «Εγώ έφερα τη δικτατορία», το βίωμα για την αγωνία μιας μικρούλας στο αφήγημα «Γιατί δεν ήμουν παιδί, ήμουν αλλοδαπή».

Η Κρυσταλία έχει αφιερώσει τη ζωή της στο να δώσει χώρο στους ανθρώπους που θέλουν να μιλήσουν, να γράψουν και να μοιραστούν, προκειμένου να αφυπνίσουν και να συμβάλλουν, μέσα από τις απόψεις και τα βιώματά τους, στο να εμφανιστούν οι παλιοί και αληθινοί εαυτοί μας.
Ο ποιητής Γιώργος Μαρκόπουλος γράφει σε ένα ποιημά του που αναφέρεται στις σελίδες των Αδέσποτων:

«Οι παλιοί εαυτοί μου…
Πού πήγαν όλοι, πού χάθηκαν;
Αυτός που κάποτε ήθελε να αλλάξει τον κόσμο,
το παιδί που μικρό ήσυχο δεν καθόταν,
ο άλλος μετά, του έρωτα ο έφηβος ο πληγωμένος,
ο ατίθασος του στρατού ο σκληρός ο ατρόμητος,
των δρόμων ο φλογερός οδοιπόρος ακόμη,
πού πήγαν, πού χάθηκαν;
Ένας άνεμος τους φύσηξε, τους τύλιξε»


Κρυσταλία Πατούλη

Τα «Αδέσποτα» είναι μέρος/σταθμός μιας μεγάλης διαδρομής που διανύει η Κρυσταλία μαζί με ανθρώπους.
Είναι ένα ταξίδι στο χρόνο. Σύνδεση με τον παλιό εαυτό μας, που μας τον προσφέρουν όλοι αυτοί που γράφουν και είναι οι πρωταγωνιστές του βιβλίου αυτού, σήμερα. Που υποστηρίζουν έμπρακτα ότι η σημαντικότερη κινητήρια δύναμη στην εξέλιξη και πρόοδο του Ανθρώπου είναι η συνεργασία και η δημιουργικότητα.
Το τραγικό, το γραφικό και το κωμικό (γιατί όλες αυτές οι εικόνες από τις μικροαστικές οικογένειες έχουν και κάτι κωμικό, κωμικοτραγικό θα έλεγα), το σοβαρό, το παιδικά χαριτωμένο, συνθέτουν ένα δραματικό οικοδόμημα, που οδηγεί τον αναγνώστη στη σφαίρα του στοχασμού και του αναστοχασμού.
Τον οδηγεί να έρθει σε επαφή με μνήμες, με θραύσματα εαυτού έτσι ώστε σχεδόν να εκπλαγεί από αυτό που φιλοξενεί μέσα του και να ανοίξει τον δρόμο γι’ αυτόν που το θέλει να μην είναι πια αδέσποτος. Αλλιώς σε τι θα ωφελούσε και η επινόηση της ψυχοθεραπείας;
Θέλω να πω ότι τα «Αδέσποτα» είναι ένα βιβλίο θεραπευτικό, που σε ένα εξαιρετικό πάντρεμα ανθρώπινων ελαττωμάτων, συναισθημάτων, ανάτασης ψυχής και συνάμα δημιουργικής έκφρασης, οι άνθρωποι που έγραψαν μετέτρεψαν μιαν απλή ιστορία σε έργο αφύπνισης.
Και έτσι αυτό το βιβλίο γίνεται μια φωτεινή και ταυτόχρονα σκοτεινή ματιά για την ανθρώπινη ύπαρξη, για τα μικρά και τα μεγάλα καθημερινά δρώμενα των απλών ανθρώπων, όπως όλοι μας…


* Η Ελένη Νίνα είναι κλινικός ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια



26/6/19 – Πολυχώρος Τέχνης Αλεξάνδρεια , πρώτη παρουσίαση του βιβλίου: Αδέσποτα: 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία – 10 χρόνια σεμινάριο Αφήγηση ζωής. Συλλογικό έργο, σε επιμέλεια της Κρυσταλίας Πατούλη. Εκδόσεις Ταξιδευτής, 257 σελ.



 "Αυτά τα κείμενα που γράψαμε δεν ήταν πράγματα που γνωρίζαμε για τους εαυτούς μας. Ήταν πράγματα που και μεις εκπλησσόμασταν καθώς βγαίνανε στο χαρτί ή στο πληκτρολόγιο, και κυρίως όταν τα αφηγούμασταν ο ένας στον άλλον [...] Ήταν μια τρομερή εμπειρία για μένα και πιστεύω πραγματικά ότι ήταν από τα γεγονότα που άλλαξαν την πορεία της ζωής μου"
Η Athanasia Korda μιλά για την εμπειρία της στο σεμινάριο Αφήγηση Ζωής που γέννησε τα "Αδέσποτα", εκδ. Ταξιδευτής, που συμπεριλαμβάνεται και μία δική της εξαιρετική ιστορία

"Μου άνοιξε ένα παράθυρο που εγώ δεν υποπτευόμουν ότι υπάρχει"
Ο Λεώνικος Καλαχώρας, εκδότης, συγγραφέας και ποιητής, για το σεμινάριο Αφήγηση Ζωής, που γέννησε τα "Αδέσποτα", Εκδόσεις Ταξιδευτής, που συμπεριλαμβάνουν ένα εξαιρετικό διήγημά του.

28.6.19

Παρουσίαση του νέου βιβλίου «Αδέσποτα» της Κρυσταλίας Πατούλη



-



aeginalight.gr/ Νέλλη Πετροπούλου

Στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια, στο κέντρο της Αθήνας, έγινε η πρώτη παρουσίαση του νέου βιβλίου «Αδέσποτα» της Κρυσταλίας Πατούλη, δημοσιογράφου, Συμβούλου Ψυχικής Υγείας και παλαιότερα κατοίκου Αίγινας και συνεργάτιδος του Aegina Light.
Ένα ιδιαίτερο βιβλίο που περιλαμβάνει 45 αφηγήσεις για την παιδική και εφηβική ηλικία, ανθρώπων που συμμετείχαν στο βιωματικό σεμινάριο «Αφήγηση Ζωής» που παραδίδει η Κρυσταλία Πατούλη τα τελευταία 10 χρόνια. Κάθε επιλεγμένη αφήγηση από τις εκατοντάδες του σεμιναρίου κι ένα ταξίδι στα άδυτα της ψυχής.

Στην παρουσίαση, το βράδυ της Τετάρτης 26 Ιουνίου 2019, στον γεμάτο κήπο του Αλεξάνδρεια, μίλησαν: η Χάρις Κατάκη, PhD ψυχολόγος - ιδρύτρια του Εργαστηρίου Διερεύνησης Ανθρωπίνων Σχέσεων, η Ελένη Νίνα, κλινικός ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια,  ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος συγγραφέας και η σκηνοθέτις Μαρία Αιγινίτου με την ομάδα της διάβασαν αποσπάσματα του βιβλίου.



Η κ. Χάρις Κατάκη μιλώντας για την συγγραφέα και το βιβλίο της, ανάμεσα σε άλλα είπε:
«Η Κρυσταλία συνεχίζει ακάθεκτη την συγγραφική της δραστηριότητα και την κοινωνική της προσφορά. Εδώ και χρόνια μέσα από την δική της ταυτότητα, της δημοσιογράφου και της Συμβούλου Ψ.Υ.  ζυμώνει ιδέες, βιώματα και ερεθίσματα που συγκεντρώνει, και συμπορεύεται με άτομα και ομάδες, προωθώντας έτσι την ψυχική υγεία, την αρμονική συνύπαρξη, την κοινωνική δικαιοσύνη, με όραμα ενός καλύτερου κόσμου».
«Το βιβλίο  θα το χαρακτήριζα ένα χείμαρρο από μικρές και μεγάλες αφηγήσεις, που αναμιγνύονται και μετατρέπονται σε μια δεξαμενή που διοχετεύει στην  επικοινωνία, συστατικά που προωθούν την ύπαρξη και την συνύπαρξη».





Η κ. Ελένη Νίνα:
« Έχω την τιμή και τη χαρά να παρουσιάσω ένα βιβλίο που ευθύς εξ΄ αρχής είναι απαλλαγμένο από το περιττό, επικεντρώνεται στην ουσία. Στο βίωμα. Το βίωμα ανθρώπων για την οικογένειά τους, που θέλοντας να τους μάθουν τι είναι ζωή και να τους απαλλάξουν από τα βάρη, τους απαλλάσσουν  συχνά από τον εαυτό τους».
«Είναι ένας σταθμός μιας μεγάλης διαδρομής που διανύει η Κρυσταλία μαζί με ανθρώπους. Είναι ένα ταξίδι στο χρόνο, σύνδεση με τον παλιό μας εαυτό που εσείς μας το προσφέρετε, εσείς που γράψατε και είστε οι πρωταγωνιστές, που υποστηρίζετε έμπρακτα ότι η σημαντικότερη κινητήρια δύναμη στην εξέλιξη και πρόοδο του ανθρώπου, είναι η συνεργασία και η δημιουργικότητα. Το τραγικό -το κωμικό, το σοβαρό -το παιδικά χαριτωμένο, συνθέτουν ένα δραματικό οικοδόμημα που οδηγεί τον αναγνώστη στην σφαίρα του στοχασμού και του αναστοχασμού. Τον οδηγεί να έρθει σε επαφή με μνήμες, με θραύσματα εαυτού, έτσι ώστε να εκπλαγεί με αυτό που φιλοξενεί μέσα του. Και ανοίγει το δρόμο για αυτόν που το θέλει να μην είναι πια αδέσποτος. Τα «Αδέσποτα» είναι ένα βιβλίο ψυχοθεραπευτικό, που σε ένα εξαιρετικό πάντρεμα ανθρώπινων ελαττωμάτων, συναισθημάτων, ανάταση ψυχής και συνάμα δημιουργικής έκφρασης, οι άνθρωποι που έγραψαν, μετέτρεψαν μια απλή ιστορία σε έργο αφύπνισης».



Ο κ. Βαγγέλης Ραπτόπουλος αναφερόμενος σε κείμενα και τίτλους του βιβλίου, μίλησε για  τεχνικές της λογοτεχνίας, για είδη κειμένων και εντοπίστηκε στην μυθοπλασία μέσα στην αυτοβιογραφία.



Τα «Αδέσποτα», μας καλωσορίζουν με τη φράση του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες:
«Η ζωή δεν είναι αυτή που έζησε κανείς, αλλά αυτή που θυμάται και όπως τη θυμάται για να την διηγηθεί». 

Κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ταξιδευτής.



Νέλλη Πετροπούλου
Σεμινάριο Αφήγηση Ζωής

H ζωή δεν είναι αυτή πoυ έζησε κανείς αλλά αυτή πoυ θυμάται και όπως τη θυμάται για να την αφηγηθεί. Gabriel García Márquez

Γράφω για να μην ξαναγράψω ποτέ.

Γράφω γιατί είμαι πολλά πρόσωπα.

Γράφω, για να μην ξαναϋπάρξουν αυτά τα πρόσωπα που είμαι,

αλλά ένα και μοναδικό πρόσωπο,

που δεν γράφει

Ελεονώρα Σταθοπούλου, Καλο αίμα κακό αίμα, εκδ. Eστία

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου