Την εκδήλωση θα συντονίσει ο αρχαιολόγος-ιστορικός Γιάννης Κουτούλιας.
Αποσπάσματα του βιβλίου θα διαβάσει η Σάσα Βούλγαρη.
Λίγα λόγια για το βιβλίο:
Η συλλογή διηγημάτων του πρωτοεμφανιζόμενου Βαγγέλη Γονιδάκη «Μη το
γελάς» απαρτίζεται από δύο ενότητες: στην πρώτη η ναυτοσύνη, η θάλασσα
με τους κινδύνους που εγκυμονεί, και το βουνό με τους δικούς του όταν
σκεπάζεται από τρία μέτρα χιόνι (και τα τέσσερα με μια γραφή λιτή που
όμως σε συνταράζει με το Τραγικό νόημα της ζωής κατά τον Ισπανό
Μιγκουέλ Ουναμούνο) και η δεύτερη ενότητα, ανάλαφρη και σαρκαστική
ταυτόχρονα, αναμοχλεύει αυτό που παλιά το λέγαμε “ηθογραφία”, ενώ σήμερα
-που οι “αγροτοπολίτες” των πόλεων επιστρέφουν στο χωριό όπου
γεννήθηκαν μόνο για τις καλοκαιρινές διακοπές τους, στα εξοχικά που
έχτισαν εκεί ή στα πατρώα οικήματα που αναπαλαιώσαν- δεν μπορεί να
υπάρξει ηθογραφική γραφή αντίστοιχη του παρελθόντος καθώς τηλεόραση,
διαδίκτυο, κινητά και αυτοκίνητα κανοναρχούν τη ζωή μας. Οπότε με την
μεσολάβηση του “χρόνου” αλλάζει και το σκηνικό: ηθογραφική πια μπορεί να
είναι μόνο η μνήμη.
(Από τον Πρόλογο του Βασίλη Βασιλικού)
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα:
Ο Βαγγέλης Γονιδάκης κατάγεται από τη Δρυοπίδα της Κύθνου. Σπούδασε
στη ΑΔΣΕΝ Πλοιάρχων της Κύμης και στη σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων
Μηχανικών του Ε.Μ.Π.
Εδώ και τρεις δεκαετίες ξεκίνησε να εργάζεται
στη ναυτιλία και συνεχίζει μέχρι σήμερα. Ταξιδευτής της ζωής, έχει
επισκεφτεί πάνω από εκατό χώρες σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Είναι έγγαμος και
πατέρας δύο παιδιών.
Η συλλογή διηγημάτων “Μη το γελάς” είναι το πρώτο του βιβλίο.
-- Μη το γελάς συγγραφέας: Βαγγέλης Γονιδάκης πρόλογος: Βασίλης Βασιλικός επιμέλεια: Κρυσταλία Πατούλη
«Κάθε αίτημα στην προσπάθειά μας να συναντηθούμε με τον Άλλον είναι ένα αίτημα αγάπης.
Αγάπη σημαίνει να δίνω αυτό που δεν έχω. Ο Freud έλεγε ότι όπου και
να τον πήγαν οι θεωρίες του, οι ποιητές ήταν ήδη εκεί. Και ότι το νόημα
της ζωής είναι να αγαπάμε και να εργαζόμαστε. Τα όνειρά μας είναι η
βασιλική οδός. Από μόνα τους εμπεριέχουν απόλαυση. Όταν παίρνουν σάρκα
και οστά, η απόλαυση φτάνει στο αποκορύφωμά της, οπότε η χαρά μου και η
συγκίνησή μου για την έκδοση του πρώτου μου βιβλίου είναι μεγάλη. Ο
χώρος του βιβλίου είναι ιερός. Μπαίνεις στη ζωή του αναγνώστη σου, στο
σπίτι του, στο κομοδίνο του, κάτω από το μαξιλάρι του, δίπλα στην κούπα
με τον καφέ του, στο ταξίδι του στο πλοίο για το νησί, κι αυτό είναι
συγκλονιστικό πράγμα για μένα.
Τα περιεχόμενα είναι υλικό που έγραψα από το 2012 μέχρι σήμερα. Άλλα έχουν μελοποιηθεί κι άλλα όχι.
Ευχαριστώ το Polis art café και τον Βασίλη Χατζηιακώβου για τον πολύ όμορφο και ζεστό χώρο και την φιλοξενία.
Τον εκδότη μου, τον Θανάση Συλιβό, εκδόσεις Μετρονόμος, για την
υποστήριξή του. Ο Θανάσης είναι γνήσιος, αυθεντικός, έχει βαθιά γνώση
του τραγουδιού, είναι πιστός στις αρχές και τις αξίες του, ακούραστος,
γενναιόδωρος, με μεράκι, κέφι, ενθουσιασμό και αμεσότητα που εμένα
προσωπικά μου τα μετέδωσε και μου τα πρόσφερε απλόχερα.
Ευχαριστώ τον Γιώργο Ανδρέου. Ο Γιώργος, πιστεύει πάρα πολύ σε μένα.
Μου έκανε την τιμή να προλογίζει το βιβλίο μου και να μου γράψει και ένα
υπέροχο τραγούδι. Εκτός από πολύτιμος φίλος μου, είναι ολόκληρη σχολή
και καλλιτεχνικό εργαστήριο από μόνος του. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι
του έδωσε σκυτάλη ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις.
Την Φωτεινή Λαμπρίδη που ως συντονίστρια στις καλλιτεχνικές ομάδες
διάδρασης και γραφής ήταν εύστοχη και οξυδερκής και μου φώτισε τον δρόμο
να σκάψω και να βρω το προσωπικό μου στίγμα γραφής.
Την Κρυσταλία Πατούλη, κρύσταλλο, όνομα και πράγμα. Χωρίς την
επιμέλειά της, την ενθάρρυνσή της και την επιμονή της δεν θα έφτανα στην
έκδοση. Η Κρυσταλία έχει έναν τρόπο να σε κάνει να πιστεύεις στον
αληθινό σου εαυτό χωρίς εκπτώσεις για κανέναν και επίσης να εστιάζεις
στο εδώ και τώρα που τελικά είναι το μόνο που έχουμε κάθε φορά.
Και όλα αυτά δεν θα είχαν συμβεί αν δεν είχα γνωρίσει τον Θράσο
Καμινάκη και το Μικρό Πολυτεχνείο του, ο οποίος διέκρινε ποιητική φλέβα
στην πένα μου και με παρότρυνε να ασχοληθώ με την γραφή. Μου είπε:
΄΄κοίτα Βίκυ, κάποια τρένα δεν τα χάνεις΄΄. Και ευτυχώς, τον άκουσα.
Θράσο μου, σε ευχαριστώ.
Τον Θεόδωρο Κουέλη, την Βάλια Τσιργιώτη, τον Ευγένιο Ζαρκάδα, τον
Νίκο Ζουρνή, την Νατάσα Καμπαστάνα, την Δήμητρα Μπουλούζου που μου
έκαναν την τιμή να έρθουν απόψε να παίξουν τα τραγούδια μας.
Όλους τους συνθέτες που με έχουν μελοποιήσει, και ιδιαιτέρως τον
Απόστολο Καλτσά που με έβαλε στην δισκογραφία με την Μικρόγειο, που
είναι ένα διαμαντάκι.
Ειδικές ευχαριστίες στον Διονύση Μαρίνο, που μου μετέδωσε και μου ενστάλαξε το πάθος του για την λογοτεχνία.
Και στον Χρήστο Αγγελάκο, που δυστυχώς δεν είναι πια μαζί μας…. Καλό δάσος αγαπημένη μου, μου έλεγε…….
Τον Κωνσταντίνο Βαβυλουσάκη για το εξώφυλλο του βιβλίου, είναι
κορυφαίος ζωγράφος, τα έργα του έχουν έντονη σωματικότητα, δυναμισμό και
οι εικόνες του βγάζουν μια ενστικτώδη δύναμη που δεν αφήνει ασυγκίνητο
τον δέκτη της τέχνης του.
Την οικογένειά μου, εννοείται.
Και τους φίλους μου, για την αγάπη τους καθημερινά και έμπρακτα. Ξέρουν αυτοί ποιοι είναι.
Και φυσικά ευχαριστώ από καρδιάς όλους σας και έναν έναν ξεχωριστά
που ήρθατε απόψε εδώ και με τιμάτε, στηρίζετε και μου δίνετε μεγάλη
χαρά.
Γιατί γράφω. Γράφω γιατί δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Έχω την αρρώστια
που δεν γίνεται καλά. Το είδα σε έναν τοίχο στα Εξάρχεια γραμμένο πολύ
ωραία: έγραφε: υπαρξικόπημα. Δεύτερον. Όσοι γράφουμε, γνωρίζουμε πολύ
καλά ότι πατάμε σε ώμους γιγάντων. Από την πλευρά μου ένιωσα την ανάγκη
να υπάρχει μια έγχαρτη καταγραφή, να αφήσω ένα ίχνος. Τρίτον. Τι γράφω.
Στίχους; Έμμετρη ποίηση; Ποίηση; Θεωρώ ότι οι άνθρωποι είμαστε θάλασσες
και δεν χωράμε σε κουτιά και ταμπέλες και ενυδρεία.
Ο τίτλος είναι αποτέλεσμα από αυτά που εισπράττω από όσους ακούνε ή
διαβάζουν αυτά που γράφω, ότι δηλαδή η πένα μου είναι αιχμηρή. Ψάχνοντας
τον τίτλο σκέφτηκα πως δεν θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο. Πιστεύω
πολύ στο αρχέγονο, το αρχετυπικό, το πρωτεϊκό στοιχείο της ζωής, στο να
διακινούμε τη φωτιά, είναι μια προμηθεϊκή προσέγγιση, κόντρα στην
προκρούστεια λογική. Γράφω ορμώμενη από ακραίες πράξεις, πρόσωπα,
συνθήκες και καταστάσεις. Τα χλιαρά, τα ημίμετρα, τα στρογγυλεμένα και
τα ατσαλάκωτα δεν με αφορούν, μου δημιουργούν νύστα και ανία.
Αντισταθείτε στον περσικό τάπητα της πολυκατοικίας , έλεγε ο Μιχάλης
Κατσαρός. Για μένα έχουν πολύ ενδιαφέρον οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Ή
οι πολύ χαμηλές. Θέλω οι λέξεις να χτυπάνε σαν ηλεκτρικό ρεύμα. Προτιμώ
να μπαίνω στον πυρήνα, στο μεδούλι των πραγμάτων. Ίσως να παίζει ρόλο το
γεγονός πως είμαι παιδί της πόλης, και συγκεκριμένα του κέντρου. Τα
υλικά της έμπνευσής μου είναι το βασικό δίπολο: ο Έρωτας και ο Θάνατος.
Τραβάνε και οι δύο μια κάθετη γραμμή στα πράγματα. Και κανείς δεν μένει
ίδιος μετά από την επέλασή τους. Με καίει η Ουσία, το Σώμα, το Αίμα της
ζωής και νομίζω ότι σ’ αυτούς τους τόπους αξίζει τον κόπο να την ψάξω.
Βρίσκομαι κάθε φορά μπροστά σε ένα μυστήριο, στον απόλυτο τρόμο, την
λευκή σελίδα, το κενό, το τίποτα, ανάμεσα Θεού και ανθρώπου, και αρχίζω
και σκάβω, παλεύω με όλες μου τις δυνάμεις, να βγω σε ένα ξέφωτο… Το
δάσος, η μητρική σκιά, η σαγήνη, η πατρική φιγούρα, το πρώτο
αντικείμενο, η μάνα, η θηλή, η εξιστόρηση του τραυματικού, η απώλεια, η
παρουσία-απουσία… το μυστικό δυναμό που δίνει ξανά ρεύμα.. και λέγεται
Αγάπη… Μοιάζει με Χειρουργική επέμβαση. Εργαλεία. Αντικείμενα Αιχμηρά.
Νυστέρια, λάμες, μαχαίρια, λαβίδες. Αντικείμενα ακριβείας. Αναζητάς. Να
συναντηθείς με αυτό που αγαπάς. Και ανοίγεις δρόμους, με τρόπο διακαή,
σφοδρό, με τον τρόπο που αγάπησες στο τρίσβαθο παρελθόν σου. Δεν ξέρω
πού μπορεί να φτάσει κανείς σκάβοντας… Το σίγουρο είναι ότι το ποτάμι
δεν γυρίζει πίσω.. Μέσα από τις ρωγμές μπαίνει το φως.. η ελευθερία.. τα
αδιαπραγμάτευτα..
Και κάποια στιγμή: αναδύεσαι, εναρμονίζεσαι με το βάθος σου και λες:
»είναι ωραίο να είσαι αυτό που είσαι»
‘’Και να αγωνίζεσαι γι’ αυτό σε όλη σου τη ζωή.’’
Τη φωνή μου ρε κι ας μην έχω να φάω, λέει ο Γιάννης Στίγκας.
Το ζητούμενο είναι να φτάσουμε μέχρι εκεί όπου θα μάθουν οι πληγές μας να μας σέβονται.
Δανείζομαι από την Μαρία Λαϊνά: «Η αγάπη δεν τελειώνει ποτέ, δεν
σταματάει να δίνει, ναι, το αίμα της δίνει, δεν κουράζεται να μας
φροντίζει. ΑΠΟ ΠΟΛΥ ΚΟΝΤΑ, ΚΟΙΤΑΖΟΝΤΑΣ ΣΕ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ, ναι, είναι ο άρτος
και ο οίνος, ο ατέλειωτος άρτος και οίνος, ναι, ΕΊΝΑΙ Η ΑΠΟΘΕΩΣΗ’.’
Ο ποιητής είναι προφήτης και θαυματοποιός σύμφωνα με τον Μίλτο
Σαχτούρη. Τραγουδά τους ανθρώπους, πιστεύει βαθιά στους ανθρώπους, ότι
όλοι είμαστε αλληλένδετοι κι αυτό είναι μια σοβαρή νοηματοδότηση.
»Και προχωρούσα μέσα στη νύχτα, χωρίς να γνωρίζω κανέναν, κι ούτε
κανένας, κι ούτε κανένας, με γνώριζε….. να περπατάμε, κρατώντας μια
σπίθα τρεμόσβηστη μέσα στις υγρές μας παλάμες»: Μανόλης Αναγνωστάκης. Τα ανείπωτα, τις παρατεταμένες μας σιωπές, την έρημο που όλοι
κουβαλάμε μέσα μας, προσπαθούμε να την μετουσιώσουμε σε Τέχνη, σε
Επιστήμη, σε Θεραπεία. Τα έργα των ανθρώπων είναι η προσπάθεια να μπούμε
στο θαύμα. Ό, τι ζούμε, ό,τι αγαπάμε, να γίνεται λόγος, να γίνεται
έργο, διότι διαφορετικά καταργείται η ανθρώπινη διάσταση.
Μέχρι να επιτρέψουμε ο καθένας από εμάς στον εαυτό του να γιατρευτεί, ας αγαπάμε. Ας μην σταματήσουμε ποτέ να αγαπάμε.
Ο Τζακ Κέρουακ: «Οι μόνοι που αξίζουν για μένα είναι οι τρελοί, που
τρελαίνονται για να ζήσουν, να μιλήσουν, να σωθούν, που ποθούν τα πάντα
την ίδια στιγμή, δεν χασμουριούνται, δεν λένε κοινότοπα πράγματα, αλλά
που καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν τα μυθικά ρωμαϊκά κεριά…»
Και κλείνω φυσικά με Κατερίνα Γώγου: «Ποτέ δεν σημαδεύουνε στα πόδια. Στο μυαλό είναι ο στόχος, το νου σου ε;»
«Θηρίο, όταν μπήκες μες στην πόλη, κανείς δεν σε μυρίστηκε, κανείς...»
«Η πόλη που μένω
ξηλώνεται
κλωστή κλωστή.
Κλείστε τα
τα τρελάδικα
δεν χρειάζονται πια
μας κάνανε έξωση».
«...σκύβω
στο παράθυρο, σου δίνω το στήθος μου, αφήνω τσίπουρο στο ποτήρι σου και
ερωτήσεις στο πιάτο σου, σε χτυπάω τατουάζ στα μάτια. Με λένε νύχτα,
και να το θυμάσαι».
«Η μια σου όψη θάλασσα, η άλλη ερημιά, και
αυτά που εγώ ξερίζωσα, για να σε συναντήσω. Δεν φοβάμαι, με λένε Πηγή».
