Τον ιστότοπο διαχειρίζονται οι συμμετέχοντες του σεμιναρίου Αφήγηση Ζωής

31.5.14

«Μ’ αγαπά η χώρα μου;»: Ο λόγος στα παιδιά και τους εφήβους της κρίσης

Tvxs

17:55 | 31 Μάιος. 2014
Μέσα από δύο πτυχιακές έρευνες των ψυχολόγων Ελένης Σουκούρογλου και Αναστασίας Αδάμ που πραγματοποιήθηκαν στο Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας ψυχολογίας και συγγραφέως Φωτεινής Τσαλίκογλου, δόθηκε ο λόγος στα παιδιά και στους εφήβους της κρίσης. Τα παιδιά με τις ζωγραφιές τους και τις ιστορίες τους και οι έφηβοι μέσω της ημιδομημένης συνέντευξης και της αφήγησης, απάντησαν τι σημαίνει  οικονομική κρίση, πως την βιώνουν, ποιες είναι οι αιτίες της και ποιες οι πιθανές λύσεις.
Ο παιδικός και εφηβικός λόγος φάνηκε απρόβλεπτος, αποκαλυπτικός, σκληρός αλλά και ευαίσθητος. Αποτέλεσε έκπληξη, συγκίνηση, πρόκληση, πρόσκληση, τροφή του νου και της ψυχής όλων των παρευρισκόμενων.
Τα παιδιά και οι έφηβοι τόλμησαν να μη συγκαλύψουν την αλήθεια*. Τόλμησαν να δώσουν νόημα στην απώλεια και στο πόνο που αυτή η κρίση τους προκάλεσε, εκφράζοντας τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τα βιώματά τους. Τόλμησαν επίσης, να κάνουν γνωστή την έντονη ανάγκη τους να σχηματοποιήσουν την κρίση μέσα από τις ζωγραφιές τους, το φορτισμένο συναισθηματικά λόγο τους αλλά και την λογική κρίση τους.
Και η κρίση μέσα από αυτό το βίωμα των εφήβων πήρε μορφή. Άγρια, κακιά, εγκληματική μορφή που προσωποποιεί τη βίαιη αρπαγή όλων όσων χρειάζεται και στερείται η Ελληνική οικογένεια: «… αν μπορούσα… (σιωπή)… θα… (σιωπή)…. έπαιρνα την κατάσταση στα χέρια μου και θα έφτιαχνα με το… , ελπίζω να μην ακουστεί κάπως αυτό… με το έτσι θέλω, μια καλύτερη κατάσταση.» (Αριάδνη).
Όμως και ο λόγος των μικρών παιδιών υπήρξε αφοπλιστικός: “(Η κρίση) Είναι μία χοντρή κυρία, με μεγάλα χέρια και πόδια επειδή τρώει πολύ, τρώει τα ευρώ μας σαν τον κακό λύκο του παραμυθιού. Το στόμα είναι τεράστιο για… «να μας φάει»” (Μελίνα, 5 χρονών)
Παρουσιάζοντας τις συνέπειες της κρίσης, καταδίκασαν τους υπεύθυνους, ζήτησαν με επιμονή την τιμωρία τους αλλά και έδωσαν την δική τους αισιόδοξη ματιά για το μέλλον. Ενδιαφέρον είχε επίσης, η διαφοροποιημένη ματιά των παιδιών από τα ιδιωτικά σχολεία, που πάλι σαν καθρέφτης της κοινωνίας μας, έδωσε μία αίσθηση της πιθανής ανάλογης αντίληψης της κρίσης από εκείνους τους ενήλικες που δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Οι έφηβοι από την άλλη μεριά προσπαθώντας να συγκροτήσουν την ταυτότητά τους, καθρεφτίστηκαν στο κοινωνικό βλέμμα προς αυτούς. Το είδωλό τους φάνηκε ισχυρά τραυματισμένο και κατακερματισμένο, αφού και ο καθρέφτης που στάθηκαν μπροστά του ήταν το ίδιο τραυματισμένος.
Στην πλατεία Εξαρχείων στο Floral τη Δευτέρα στις 20/5/2014 έγινε παρουσίαση και συζήτηση για τις δύο αυτές έρευνες, με όλους τους συμμετέχοντες να αντιμετωπίζουν τελικά το βασικό ίσως ερώτημα που δείχνει να θέτουν συμβολικά τα παιδιά και οι έφηβοι της Ελλάδας σήμερα: “Μ’ αγαπά, ή δεν μ’ αγαπά η χώρα μου;”.
Σε μέρες που βήμα κυρίως έχουν οι «ειδικοί και επαγγελματίες της πολιτικής» για το θέμα της κρίσης, για πρώτη φορά δόθηκε βήμα στον παιδικό και εφηβικό λόγο: «… ένοιωσα… ότι τα μοιράζομαι με κάποιον… που νοιάστηκε για μένα…» (Ιάσονας)
Αφορμή αυτής της εκδήλωσης αποτέλεσε η παρουσίασή τους στο tvxs.gr στα πλαίσια της έρευνας για τις αιτίες και τις λύσεις της κρίσης της δημοσιογράφου και συμβούλου ανθρωπίνων σχέσεων Κρυσταλίας Πατούλη, όπου στα αποτελέσματά της καταδεικνύεται εκτός των άλλων πόσο σημαντική είναι η επίγνωση της πραγματικότητας που βιώνει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια.
Η Φωτεινή Τσαλίκογλου έδωσε το έναυσμα, την έμπνευση και την καθοδήγηση για την διεξαγωγή των δύο ερευνών και τίμησε με την παρουσία της την εκδήλωση, ενώ παράλληλα με τη σειρά της η Κρυσταλία Πατούλη βοήθησε να ακουστούν οι φωνές των παιδιών ακόμα πιο δυνατά και πιο μακρυά γιατί όπως και η ίδια ανέφερε “αυτήν την επίγνωση «την οφείλουμε όχι μόνο στους εαυτούς μας, αλλά κυρίως στα νέα παιδιά»“.
Τα λόγια της Φωτεινής Τσαλίκογλου συνοψίζουν την ανάγκη αυτή: *«Ζούμε μέρες θανάτου και πρέπει να πούμε «όχι» στο καμουφλάζ του πόνου, «όχι» στον κατευνασμό, «όχι» στην συγκάλυψη. Διότι αν  αντέξουμε να διαχειριστούμε όλες αυτές τις απώλειες, αντί να μας διαλύσουν θα καταφέρουν να μας αφυπνίσουν. Και ίσως αυτό, είναι το ύστατο δώρο που μπορούμε να περιμένουμε…»
Στο κατάμεστο από συμμετέχοντες Floral, με επιπλέον ειδική σύγχρονη μετάφραση όλων των λεγομένων στη νοηματική γλώσσα, το βιωματικό παιχνίδι με τις μαργαρίτες -έμπνευση της Αναστασίας Αδάμ από το βιβλίο «Δε μ’αγαπάς. Μ’αγαπάς» της Φωτεινής Τσαλίκογλου- έδειξε να φέρνει όλους πιο κοντά σε αυτό το κοινωνικό διπολικό μήνυμα που ο έφηβος εισπράττει: «Δεν είσαι πια παιδί. Είσαι ακόμα παιδί», το οποίο τον οδηγεί στη σύγχυση και τα οδυνηρά της αποτελέσματα που οι ίδιοι οι έφηβοι αποτυπώσανε με έμφαση στο λόγο τους.
«Μ’ αγαπά; Δε μ’αγαπά;» αναρωτηθήκαν όλοι, μέσω αυτής της αυθόρμητης δραματοποίησης, γι’ αυτό το συμβολικό ερώτημα των παιδιών και των εφήβων:
Μ’ αγαπά η χώρα μου; Μ’ αγαπά αυτή η χώρα που μού κλέβει την ταυτότητα; Που μου στερεί τα όνειρα; Δε μ’ αγαπά δυστυχώς… ήταν η  απάντηση. Κι όμως, εκείνη τη στιγμή, ακούστηκε στο βάθος κάτι ανατρεπτικό «Μ’ αγαπά, απλά περισσεύει ένα… Περισσεύει ένα πέταλο από τη μαργαρίτα.» γιατί ίσως στο χέρι μας είναι, το πώς θα αντιληφθούμε και θα διαμορφώσουμε τις καταστάσεις, το πως θα ονειρευτούμε το μέλλον.
Άλλωστε, τα παιδιά και οι έφηβοι, παρά τη σύγχυση και το διάχυτο φόβο τους, απαλλαγμένοι από ενοχές, τόλμησαν να επινοήσουν τρόπους δημιουργικής θέασης του κόσμου:
- Μας κάλεσαν να μη δεχτούμε τη κρίση ως κάτι φυσικό, αναπόφευκτο και μοιραίο αλλά να τη μετατρέψουμε σε κρίση(σκέψη) και από εκεί σε αλλαγές προσωπικές και κοινωνικές.
- Μας κάλεσαν στην αυτοπαρατήρηση και τη παρατήρηση του κόσμου γύρω μας με στόχο την συνειδητοποίηση και το μοίρασμα, υπερβαίνοντας το «εγώ» με το «εμείς».
Η σκυτάλη είχε ήδη πλέον δοθεί από τους ομιλητές στους συμμετέχοντες και ξεκίνησε η συζήτηση, όπου ακούστηκαν πολλές σκέψεις, απορίες, προβληματισμοί αλλά και προτάσεις:
  • «Μήπως μιλάμε για «κρίση πολιτισμού;»,
  • «Αν θέλουμε να δημιουργήσουμε κοινωνίες με μέλλον πρέπει να δώσουμε τόπο στην ουτοπία»,
  • «Μήπως λοιπόν να δώσουμε προτεραιότητα και στη φαντασία των παιδιών;»,
  • «Η κρίση, η σκέψη των παιδιών είναι η μόνη μου αισιοδοξία!»,
  • «Τα παιδιά οραματίζονται, μας ανοίγουν νέους ορίζοντες!»,
  • «Η Τέχνη είναι αντίδοτο στην κρίση!»,
  • «Μην αφήσουμε την τέχνη να χαθεί από τα σχολεία!»
  • «Η Τέχνη πάντα μάς βοηθά να ανακαλύψουμε τις λύσεις και τις διεξόδους!»,
  • «Τα παιδιά και οι έφηβοι χρειάζονται ψυχολογική συμβουλευτική παρέμβαση στη παρούσα συγκυρία, το ίδιο οι γονείς και οι δάσκαλοί»,
  • «Να ακούσουμε τα παιδιά που μας καθρεφτίζουν»
  • «Τί θα έλεγαν οι ενήλικες αν μπορούσαν πραγματικά να εκφραστούν ελεύθερα;»
  • «Τί θα έλεγαν οι μετανάστες αν μπορούσαν να μιλήσουν για την Κρίση που βιώνουν σε μια χώρα που δεν έχουν την στήριξη από πουθενά;»
  • «Υπάρχει αίτημα ψυχολογικής παρέμβασης πρόληψης αλλά ταυτόχρονα έλλειμμα»,
  • «Η ψυχολογία μπορεί να έχει διττό ρόλο στα χέρια της εξουσίας. εξαρτάται ποιον τύπο ανθρώπου θέλει να δημιουργήσει»,
  • «Η οικογένεια ως μικρογραφία της κρίσης;»
  • «Ελπίδα αποτελεί η μη συναίνεση μας στο τέρας της κρίσης που η εξάχρονη Μελίνα, ζωγράφισε! Να μη νοιώσουμε ότι έχουμε γίνει ένα με αυτό!»
  • «Ποιος και με ποια κριτήρια θα μας πει για τη κανονικότητα;»
  • «Σήμερα ένοιωσα σαν να μεταμορφώθηκε η συνθήκη της ζωής μου, σαν να είδα με διαφορετικό τρόπο τα πράγματα και τον εαυτό μου μέσα σ’ αυτά»
Και στο τέλος «Πώς να κρυφτείς απ΄ τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα!» αρχίσαν να τραγουδούν όλοι…
Το Floral γεμάτο από μαργαρίτες και μουσικές, ζωγραφικά σχέδια, συναισθήματα, σκέψεις και προτάσεις, μοίρασμα και συνειδητοποίηση, δράση και πράξη, μεταμορφώθηκε ως ένας νέος ασύμβατος βιότοπος για την κρίση, που μας αποκάλυψαν τα μικρά παιδιά και οι έφηβοι, ανοίγοντάς απλά και γενναιόδωρα την ψυχή τους.
Κι αν πρέπει να ξεχωρίσουμε το πιο δυνατό μήνυμα αυτής της βραδιάς, είναι η ευγνωμοσύνη όλων μας προς αυτά τα παιδιά που ανοίχτηκαν και μας μίλησαν. Η έκφραση, η ωριμότητα, η αισιοδοξία, αλλά κυρίως η αλήθεια τους, πως τίποτα δεν είναι καταδικασμένο όσο είμαστε διατεθειμένοι να το μοιραστούμε και να το παλέψουμε μαζί.
Αναστασία ΑδάμΕλένη Σουκούρογλου

30.5.14

...να μη φοβάμαι να γράφω όσα αισθάνομαι...

Δημοσίευση για το βιβλίο "Το Ημερολόγιο ενός Ανέργου"
---
Mitsi Giannopoulou: Έχει και τη δική μου ιστορία μέσα, και γι αυτό ευχαριστώ την Crystalia Patouli που με δίδαξε να μη φοβαμαι να γραφω όσα αισθάνομαι, πόσο μάλλον όταν εχουνε διυλιστεί απο το πετσί μου:
Οι Άνεργοι στην Ελλάδα Γράφουν τη Δική τους Ιστορία στην Κυριολεξία - www.vice.com

Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν την υπόσταση τους και έγιναν ένα θλιβερό νούμερο – κάθε μήνα μεγαλύτερο – στα δελτία της Στατιστικής Υπηρεσίας. Όλοι μιλάνε γι’ αυτό -κανείς γι’ αυτούς. Δεν έχουν πια ονόματα, ταυτότητα , πρόσωπο. Είναι απλώς ένα 27,8%. Το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το επικαλούνται οι βουλευτές στις πολιτικές αντιπαραθέσεις της τηλεδημοκρατίας, καταρτίζουν προγράμματα οι εμπειρογνώμονες του Υπουργείου Εργασίας, το ανιχνεύουν οι δημοσκόποι ως πρώτη απάντηση στην ερώτηση «ποιο είναι το σοβαρότερο πρόβλημα της χώρας;». Όμως, το νούμερο δε λέει να πέσει -οι άνεργοι κραυγάζουν σιωπηλά στον απόηχο του ελληνικού «success story».
Αυτή την κραυγή αποτυπώνουν οι περίπου 3000 ιστορίες στο «Ημερολόγιο ενός ανέργου». Μια ιδέα του δημοσιογράφου και συγγραφέα Χριστόφορου Κάσδαγλη η οποία γεννήθηκε τον Απρίλιο του 2013. «Άρχισα να καταδύομαι σ’ αυτό το χώρο μαζί με τις προσωπικές μου εμπειρίες ανεργίας όταν τελείωνα το προηγούμενο βιβλίο μου. Εκεί άνοιξε ένα καινούργιο παράθυρο. Στόχος ήταν πια να υπάρξει ένα χώρος αυτοέκφρασης των ίδιων των ανέργων. Επιστράτευσα την παλιά τεχνογνωσία που δημιούργησα για τη στήλη Φαντάρε που πας. Η μεγαλύτερη διαφορά είναι ότι ο φαντάρος γνωρίζει πως η θητεία του θα τελειώσει κάποια στιγμή. Το πιο τραγικό στην ανεργία είναι ότι δεν έχει ημερομηνία λήξης», μου λέει ο Χριστόφορος. Έτσι φτιάχτηκε το «Ημερολόγιο», ως μια εύχρηστη ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπου μπορούσε ο καθένας να γράψει χωρίς φιλτραρισμα την ιστορία του, χωρίς τεχνικά εμπόδια και με τρόπο που ο ίδιος θα επιλέξει να συστηθεί. Πολύ γρήγορα αποδείχθηκε ότι υπήρχε αυτή η ανάγκη για μοίρασμα. Ήδη από την πρώτη μέρα στο «Ημερολόγιο» έφτασαν 15 ιστορίες. Ήταν σα να το περίμεναν.

Άνθρωποι από όλες τις γωνιές της Ελλάδας είδαν εδώ μια δυνατότητα αδιαμεσολάβητης έκφρασης. Νέοι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο που βαρέθηκαν να χαζεύουν τα πτυχία τους, 50άρηδες που έμειναν μετέωροι αδυνατώντας να βγουν στη σύνταξη ή να βρουν δουλειά, εργένηδες που παράτησαν το διαμέρισμα στο Παγκράτι μόλις τελείωσε το επίδομα ανεργίας και αναζήτησαν την τύχη τους σ’ εκείνο το κτηματάκι που τους άφησε ο θείος, 30αρηδες που πήγαν για διδακτορικό στο εξωτερικό και δεν ξαναγύρισαν, απλήρωτοι που αναρωτιούνται αν το αφεντικό τους πήρε στα σοβαρά τη ρήση ότι αυτό που μετράει «είναι η δόξα και όχι το χρήμα». Οι γυναίκες όμως, όπως μου εξηγεί ο Χριστόφορος, έδωσαν τον τόνο, ποιοτικά και ποσοτικά. Λογικό από μια άποψη αφού η ανεργία είναι γένους θηλυκού. Στις γυναίκες το ποσοστό φτάνει το 31,6% σε αντίστιξη με το 24,5% των ανδρών. «Θα μπορούσε να λέγεται το Ημερολόγιο μιας άνεργης αλλά τι να κάνεις που η γλώσσα είναι σεξιστική» επισημαίνει. Οι περισσότεροι δε γνωστοποιούν τα πραγματικά τους στοιχεία και θωρακίζονται γύρω από την ανωνυμία, αφού η συνθήκη της ανεργίας συνεπάγεται την αυτοενοχοποίηση. Είναι η μεγάλη νίκη του κοινωνικού δαρβινισμού. Η αποποίηση των ευθυνών της θεσμοθετημένης Πολιτείας και η επικέντρωση στο ίδιο το υποκείμενο. Στο τέλος πιάνει. Νομίζεις ότι φταις εσύ που είσαι άνεργος, ότι υπήρχε κάτι παραπάνω ή κάτι καλύτερο που θα μπορούσες να κάνεις και δεν έκανες. Λες και το γεγονός ότι η χώρα απόλεσε σχεδόν το 1/3 του ΑΕΠ της, όπως συμβαίνει μόνο σε καιρούς πολέμου, δεν παίζει καμία σημασία.

Κάπως έτσι, με οργή και θλίψη, με νεύρα και ενοχές, με χιούμορ και συγκίνηση γέμισαν οι σελίδες του «Ημερολογίου ενός άνεργου» και σήμερα πια έγιναν βιβλίο. Κυκλοφορεί από χθες [Τετάρτη 28/5] με 155 + 1 αληθινές ιστορίες από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Η έκδοση του βιβλίου σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός κύκλου -η παρουσίασή του την έναρξη ενός νέου. Μια παρουσίαση η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 19 Ιουνίου –στο πάνελ δε θα κάθονται «ειδήμονες» που κατά το γνωστό έθιμο δεν έχουν διαβάσει το βιβλίο αλλά πάντα βρίσκουν μερικά αφηρημένα καλά λόγια να πουν. Θα μιλήσουν οι πραγματικοί συγγραφείς οι ίδιοι οι άνεργοι και θα έχει έναν χαρακτήρα «συνέλευσης».
Επόμενος σταθμός είναι το «Μανιφέστο των Ανέργων». «Ο στόχος είναι να φτιάξουμε μια συνεργατική πλατφόρμα τύπου Wikipedia για να συνδιαμορφώσουν οι ίδιοι οι άνεργοι ένα συλλογικό ντοκουμέντο που να περιγράφει το πρόβλημα και να προτείνει λύσεις. Αυτό επειδή δεν υπάρχει, πρέπει να το επινοήσουμε. Να σπάσει ο φαύλος κύκλος ενοχής και σιωπής», μου λέει ο Χριστόφορος.
Η ανεργία είναι η επιτομή της οικονομικής κρίσης και η απόδειξη ότι μερικές φορές η θεραπεία σκοτώνει περισσότερο από την ίδια την ασθένεια. Στην Ελλάδα οι 930.000 θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν μέσα σε 17 χρόνια, την περίοδο 1992 – 2008, χάθηκαν την τελευταία πενταετία. Οι δείκτες ανεργίας που βρίσκονταν κάτω από 12% εκτοξεύτηκαν στο επίσημο 27,8% και στο εξωφρενικό 62% για νέους κάτω των 25 ετών. Η πραγματική ανεργία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ είναι πολύ μεγαλύτερη και ξεπερνάει το 30%. Ο λόγος ανέργων / απασχολούμενων υπερβαίνει σήμερα το 1/3. Είναι δύσκολο όμως να συλλάβουμε την πραγματικότητα πίσω απ’ αυτούς τους αριθμούς. Η ανεργία δεν υπάρχει στο φαντασιακό παρά μόνο αυτών που τη βιώνουν. Αυτοί ξέρουν πως είναι να παγώνει ο χρόνος βασανιστικά πάνω από ένα τηλέφωνο που δε χτυπάει, πως είναι να ντρέπεσαι, να φταις εσύ και να σου φταίνε παράλληλα όλοι, να απομονώνεσαι και να σπας τις γέφυρες με τον κόσμο. Γιατί η απώλεια εργασίας στις δυτικές κοινωνίες ισοδυναμεί με απώλεια ταυτότητας και νοήματος.

Παρακάτω ακολουθούν μερικά αποσπάσματα από τις ιστορίες του «Ημερολογίου». Σ’ αυτές  αρκετοί θα αναγνωρίσουν την πραγματικότητα του εαυτού τους και οι υπόλοιποι μια δυνητική απειλή. Δεν αρκεί απλώς να την ξορκίσουμε. Πρέπει να την αντιμετωπίσουμε στα ίσια.
Θυμάμαι σαν να ήταν χθες το πρώτο βράδυ που γύρισα σπίτι. Είχαμε βάλει τα παιδιά για ύπνο. Ο μεγάλος επτά και oμικρός πέντε χρονών τότε. Περνώντας έξω από το δωμάτιό τους, τους άκουσα να ψιθυρίζουν στο σκοτάδι. «Ο μπαμπάς απολύθηκε», είπε ο μεγάλος. «Τι θα πει “απολύθηκε”;» ρώτησε ο μικρός. «Τον έδιωξαν από τη δουλειά». «Και τώρα τι θα κάνουμε; Πώς θα ψωνίζουμε; Τι θα τρώμε;» αναρωτήθηκε με φανερή αγωνία ο μικρός. «Μη σε νοιάζει, κοιμήσου τώρα. Δεν ξαναμίλησαν.

Πτυχίο, μεταπτυχιακό, μισό χρόνο εθελοντική εργασία, και τι είμαι; 65 μόρια στον ΟΑΕΔ…
Έφυγα. Κρατώντας την ανάσα μου, σφίγγοντας τα δόντια να μη χαθεί η αξιοπρέπεια. Όταν το δάπεδο που πάνω του είχα απλώσει δυο τρεις ασφαλιστικές δικλείδες έγινε καταπακτή, γύρισα πίσω εκεί όπου σχεδόν ποτέ δεν είχα υπάρξει. Να γλυτώσω νοίκια και κοινόχρηστα, να μαζέψω τα έξοδα, να κόψω, να κόψω, να κόψω. Άλμα από την Αθήνα στην επαρχία, στον γενέθλιο τόπο. Άντε βρες ρίζα ν’ ανθίσεις.
Νόρα είναι το όνομα που θα ήθελα να έχω σε μιαν άλλη, διαφορετική ζωή απ’ αυτήν που βιώνω τώρα… Σ’ εκείνη τη ζωή θα ήμουν πιο χαρούμενη, με αισιοδοξία, με όνειρα και στόχους που θα ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθούν. Σε μια ζωή όπου θα ξυπνάω το πρωί και θα έχω τη δουλειά μου για να πάω.

Αν θέλετε να μεταναστεύσετε, πρώτα πρώτα να μην εμπιστευτείτε καμία «εταιρεία» που θα σας βρει δουλειά. Μετά, ξεχάστε ότι έχετε συγγενείς και φίλους σ’ εκείνο το μέρος και τάχα θα σας βοηθήσουν.
Αν δεν κάνετε τα παραπάνω, το πιο πιθανό είναι να βρεθείτε σε ξένη χώρα χωρίς δουλειά, λεφτά και άδεια παραμονής. Ξεχάστε ότι υπάρχουν Έλληνες, οργανώσεις, εκκλησία κι ότι θα σας βοηθήσουν. Δεν πρόκειται.

Δούλευα 23 χρόνια σε βαριά βιομηχανία μετάλλου. Όταν με απέλυσαν, ένιωσα ότι με δολοφονούσαν, έτσι απλά, με μια σφαίρα που έγραφε το όνομά μου (με δικαστικό επιμελητή). Έτσι νιώθω, άλλαξα, δεν είμαι ο ίδιος πλέον, αγρίεψα.
Έχω εκπληρωμένες στρατιωτικές υποχρεώσεις. Μπορώ να εργάζομαι αδιάκοπα για πάνω από 12 ώρες συνεχόμενες αδιαμαρτύρητα. Επίσης δεν έχω προσωπική ζωή, δεν έχω φίλους, δεν έχω κοπέλα, δεν σκοπεύω να κάνω οικογένεια ποτέ (οπότε δεν έχω αυξημένες οικονομικές απαιτήσεις), δεν έχω όνειρα πέρα από το καλό της εταιρείας. Δεν πίνω, δεν καπνίζω, δεν τρώω, δεν χρειάζομαι ποτέ διάλειμμα. Τέλος, θα ήθελα να σας γνωστοποιήσω πως δεν ζητάω πάνω από 300 ευρώ το μήνα, μπορώ δε να πληρώνομαι και με καθυστέρηση πέντε έξι μηνών, καθώς δεν τρέχουν νοίκια (μένω με τους γονείς μου). Είμαι γραμμένος και στον ΟΑΕΔ, έτσι ώστε να μπορείτε να επωφεληθείτε κάποιου προγράμματος. Δέχομαι ακόμα και να εργαστώ δωρεάν, καθώς θα έχω την τιμή να δω δουλειά μου δημοσιευμένη.

Ζωή μού δίνουν οι ξεπουλημένοι συνάδελφοί μου. Εργοδοτικοί, παρτάκηδες, εγωιστές, αδίστακτοι. Όσο περισσότερα αναξιοπρεπή, βρώμικα, κλεμμένα εργοδοτικά ευρώ παίρνουν, τόσο περισσότερο πείσμα με γεμίζουν.
Τότε ήρθε και μου χτύπησε την πόρτα η κατάθλιψη, συνοδευόμενη από κρίσεις πανικού καθημερινά. Ούτε στον εχθρό σου μην τύχει κάτι τέτοιο, τρομερή αρρώστια, χάνεις τον εαυτό σου, δεν είσαι εσύ, εγκλωβίζεσαι και παλεύεις με το υποσυνείδητό σου, τρέμουλο, φοβίες, ταχυπαλμία, ζαλάδα, ένα θηρίο μέσα μου που μεγαλώνει.
*Μαρία Λούκα, Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Κατσής

via: [embed]http://www.vice.com/gr/read/imerologio-anergos-selides?utm_source=facebook&utm_medium=cpc&utm_campaign=promo[/embed]


***
Διαβάστε επίσης: Συμμετοχή στην έρευνα: «Αφηγήσεις ζωής στην κρίση»

26.5.14

Βάλσαμο - Χρήστος Χατζόπουλος


Ξέρω πως
Εκεί θα’ σαι
Κι’ αν σε άλλη αγκαλιά
Κουρνιάσει η ανάγκη
Δεν είναι εκείνη
Που ζητάς
Αυτό που πνίγεται
Στο στήθος σου
Είναι το χάδι
Το δικό της
Αποκλειστική
Κι’ αιώνια κατάρα
Για τη στιγμή που κλώτσησες
Απερίσκεπτα
Το όμορφο μακριά

Ο κόμπος που εμποδίζει
Τη φωνή
Να πεί καθυστερημένα
Την αλήθεια
Είναι απ’ το πικρό φαρμάκι
Σε τάϊσε η ζωή υστερόβουλα
Και τώρα
Δε θέλει να της φύγεις

Μα ποιό φαρμάκι αλήθεια
Γιατρεύει
Τις πληγές
Και το χρειάζεσαι εσύ ;
Το μόνο βάλσαμο
Για ετούτη τη φρίκη
Είναι το γλυκό
Το σάλιο
Της Αγάπης

Όλα τα’ άλλα

Γιατροσόφια…

23.5.14

Perse.πολις: Μία παράσταση σωματικού θεάτρου και αφήγησης με ελεύθερη είσοδο





"Σε μια ταραγμένη εποχή, δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε ήσυχο θέατρο. Γιατί αυτή η πόλη πολλά κοινά μοιράζεται μ’εκείνες που θεωρεί μίλια μακριά, κι ας μην το ξέρει..." Ρένια Πουρνάρα

Με όχημα ένα βιβλίο animation, η θεατρική ομάδα του ΟΠΑ, εξερευνά με το σώμα μια ιστορία έντονης αλλαγής και συνειδητοποίησης. Μια ιστορία για τον εσωτερικό και εξωτερικό πόλεμο στις perse.πόλεις του κόσμου, στις 24-28 Μαΐου 2014, ώρα 20:30, 22:30 (24 & 26 διπλές παραστάσεις) θέατρο ΕΜΠΡΟΣ, με ελεύθερη είσοδο.

"...Η ιδέα να φέρουμε το Περσέπολις στο θέατρο ήρθε σε μία στιγμή μετάβασης και αλλαγής. Σε μία συνάντηση με νέους ανθρώπους, έτοιμους να ριχτούν στη μάχη προς την ενηλικίωση, την εξερεύνηση. Σε μία στιγμή που ο εσωτερικός κι εξωτερικός πόλεμος έχει φουντώσει στο κόσμο, στην Ελλάδα. Στην Αθήνα που εκφασίζεται μέρα με την ημέρα. Όμως η ζωή πάντα βρίσκει χώρο ν’ανασάνει. Και είναι τώρα που στρέφουμε τα μάτια μας ολόγυρα, για να θυμηθούμε και να μάθουμε από την ιστορία. Κι αφού κι η καταπίεση επαναλαμβάνεται, η αντίσταση ως πράξη πλέον, είναι η μόνη διέξοδος.

Όλα αυτά τα συνάντησα στο Περσέπολις, έργο εικόνας, έργο έξυπνο, βαθιά πολιτικό. Πρόκληση για τη θεατρική μεταφορά του, που με χαρά και κόπο αναλάβαμε. Εστιάζοντας στο πρώτο βιβλίο της Μαριάν Σατράπι κι εξερευνώντας το μεγάλωμα ενός παιδιού μέσα στον πόλεμο, που θα μπορούσε να είναι εδώ, στην Τουρκία, τη Συρία, τη Βραζιλία. Ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας.

Έτσι διαλέξαμε την εικονοπλασία, με τα σώματά μας, με την γραφιστική τέχνη και με ελάχιστα σκηνικά αντικείμενα, στην προσπάθειά μας να εξερευνήσουμε τη βία που γεννάται, απορροφάται κι αντεπιτίθεται. Στην προσπάθεια να ανακαλέσουμε την απλότητα του θεάτρου, και να πούμε απλώς μια ιστορία.
Άλλωστε οι ομοιότητες μας με τους άλλους, θαρρώ πως φαίνονται σαν κάνουμε μια παύση και τους κοιτάξουμε στα μάτια. Αυτό θα κάνουμε στο θέατρο Εμπρός, και θα χαρούμε να το μοιραστούμε."  Ρένια Πουρνάρα


perse.polis
μία παράσταση σωματικού θεάτρου και αφήγησης                                                                                
από την θεατρική ομάδα του ΟΠΑ.                                                                                                                    
άνοιξη 2014.

تخت جمشید

«Αυτή η χώρα είχε πάντα πολέμους και μάρτυρες.
Όπως έλεγε και ο πατέρας μου: όταν έρχεται ένα μεγάλο κύμα
χαμήλωσε το κεφάλι σου και άφησέ το να περάσει»
ήταν η συμβουλή της μαμάς της μικρής και ανυπότακτης Μάρτζι.

Ένα παιδί που βίωσε τον πόλεμο, την επανάσταση, την φυγή
σε μια εποχή ταραγμένη
όπου ο πόλεμος στην Ανατολή ήταν είδηση
στις οθόνες του Δυτικού κόσμου.

Στην Αθήνα του σήμερα,  αυτό το παιδί είμαστε όλοι μας.
Διώκτες και φυγάδες μαζί. 

Έτσι, και με όχημα ένα βιβλίο animation, εξερευνούμε με τα σώματά μας
μια ιστορία έντονης αλλαγής και συνειδητοποίησης. 
Μια ιστορία για τον εσωτερικό και εξωτερικό πόλεμο στις perse.πόλεις του κόσμου.

---

Επιμέλεια-Σκηνοθεσία:ρένια πουρνάρα
Σκηνογραφία-graphic design: ράνια μακρυγιάννη
Φωτισμοί: σοφία αναστασιάδη
Θεατρική διασκευή πρωτότυπου κειμένου: ρένια πουρνάρα
Βοηθός σκηνοθέτη: θανάσης φατούρος
Φωτογραφία-video: μάνος τσίζεκ, αλέξιος τζιάλλας
Πρωτότυπο κείμενο: μαργιάν σατραπί
Μετάφραση: γεωργία τσάκωνα

Ερμηνεύουν: μάγδα αλεξάνδροβιτς
                     θεοδοσία βασιλείου
                     χριστίνα δαββέτα
                     γεωργία κανελλάκη
                     γαβριέλλα καραγιάννη
                     έρη κορνελάτου
                     γιάννης λάπας
                     εράλντα λέκα
                     γιάννης μαμωλής
                     θοδωρής μπομπότης
                     εύα μυλωνά 
                     αλέξανδρος νούσκας-βαρελάς
                     λίλη σταϊκίδου
                     έλσα τοψαχαλίδου
                     νίκος χορταριάς
24-28 Μαΐου 2014, ώρα 20:30, 22:30, (24 & 26 διπλές παραστάσεις), θέατρο ΕΜΠΡΟΣ         
  • Ρήγα Παλαμήδη 2, Ψυρρή, τηλ. κρατήσεων: 6948.121454, είσοδος ελεύθερη                                                                                                     
http://persepolistheatre.blogspot.gr/

---
fb page: https://www.facebook.com/events/263131927192985/?fref=ts
press: 
http://www.exitnews.gr/perse-polis-apo-tin-omada-opa-sto-theatro-empros/


---
Δείτε επίσης: http://tvxs.gr/news/theatro/persepolis-mia-parastasi-somatikoy-theatroy-kai-afigisis-me-eleytheri-eisodo

17.5.14

20/5/14 – Floral – Συζήτηση με θέμα: Πώς βιώνουν τα παιδιά και οι έφηβοι την κρίση;


20/5/14 – Floral – Συζήτηση με θέμα: Πώς βιώνουν τα παιδιά και οι έφηβοι την κρίση;


ΠΑΙΔΙΑ-ΚΑΙ-ΚΡΙΣΗ-20-ΜΑΗ-poster-1 
Tρίτη 20 Μαΐου | 8 μ.μ. |Floral
Συζήτηση με θέμα: Πώς βιώνουν τα παιδιά και οι έφηβοι την κρίση;
Την Τρίτη 20 Μαϊου στις 8 μ.μ. στο Floral, θα γίνει παρουσίαση δύο ερευνών για το πώς βιώνουν τα παιδιά και οι έφηβοι την κρίση, με βάση δύο πτυχιακές έρευνεςαπό την Ελένη Σουκούρογλου και την Αναστασία Αδάμ, απόφοιτες του τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, οι οποίες ολοκλήρωσαν τις εργασίες τους υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας ψυχολογίας Φωτεινής Τσαλίκογλου, και δημοσιεύτηκαν στα πλαίσια της Έρευνας για τις αιτίες και τις λύσεις της κρίσης της δημοσιογράφου – συμβούλου ανθρωπίνων σχέσεων Κρυσταλίας Πατούλη. στο tvxs.gr.

Στην εκδήλωση θα μιλήσουν οι δύο ψυχολόγοι για τα θέματα των εργασιών τους, που έχουν ως εξής:
Α) «Η αναπαράσταση της έννοιας της οικονομικής κρίσης στα παιδιά της πρώτης παιδικής ηλικίας». Από την Ελένη Σουκούρογλου
Η Μελίνα (5 χρονών) ζωγραφίζει την κρίση με μορφή: Είναι μία χοντρή κυρία, με μεγάλα χέρια και πόδια επειδή τρώει πολύ, τρώει τα ευρώ μας σαν τον κακό λύκο του παραμυθιού. Το στόμα είναι τεράστιο για.. «να μας φάει»
Τα παιδιά των δημοσίων σχολείων ζωγράφισαν αυτά που τους στερεί η κρίση, τους «κλέφτες» που τους πήραν τα λεφτά, τους «κακούς» που θέλουν να μας βλάψουν, τις «στεναχωρημένες οικογένειες» τους και τα προβλήματα που έχουν ή ακόμα και την ίδια την κρίση προσωποποιημένη: «Ένα κακό τέρας που ήρθε και έφαγε τα λεφτά μας και μας προκάλεσε τόσα προβλήματα». Τα παιδιά των ιδιωτικών σχολείων με τη σειρά τους ζωγράφισαν την κρίση των άλλων και φρόντισαν να κρατήσουν μια ασφαλή απόσταση! [...] καταλήγουν σε μία βασική λύση, εκείνη της τιμωρίας, άμεσης ή έμμεσης. Άμεσης, μέσω κλοπής των ήδη κλοπιμαίων που μας ανήκουν, καθώς και έμμεσης, μέσω της δικαιοσύνης. Η πτυχιακή έρευνα της Ελένης Σουκούρογλου στο τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου με τίτλο, «Η αναπαράσταση της έννοιας της οικονομικής κρίσης στα παιδιά της πρώτης παιδικής ηλικίας», αναδεικνύει τον ιδιαίτερο τρόπο που τα μικρά παιδιά αντιλαμβάνονται την κρίση. Στην έρευνα συμμετείχαν παιδιά παιδικού σταθμού και πρώτης δημοτικού -δημόσιου και ιδιωτικού- από τις περιοχές της Νέας Φιλαδέλφειας και του Καματερού, ηλικίας από 4 έως 6,5 ετών.
Β) Πώς βιώνουν οι έφηβοι την κρίση; Από την Αναστασία Αδάμ

Δέκα έφηβοι μεταξύ 13-17 ετών, από διάφορες περιοχές της Αθήνας, αποκαλύπτουν τι σημαίνει γι’ αυτούς οικονομική κρίση. Ο λόγος τους απρόβλεπτος, αποκαλυπτικός, σκληρός αλλά και ευαίσθητος… αποτελεί έκπληξη, συγκίνηση, πρόκληση, πρόσκληση, τροφή του νου και της ψυχής. Σαν το θεό Ανταίο, που παίρνει δύναμη από το στέρεο πάτημα των ποδιών του στο χώμα της μητέρας γης για να μπορέσει να πετάξει, ο έφηβος αναζητά και αυτός τη δύναμη εκείνη που θα τον απελευθερώσει και θα τον αφήσει να πετάξει, ελεύθερος και ευτυχισμένος στη ζωή του.
«Θέλω  να μην είμαι εξαρτημένη από τους άλλους… και όχι μόνο από τους γονείς, γενικά…» (Λένια).
Στην εκδήλωση θα παραβρεθούν η Φωτεινή Τσαλίκογλου και η  Κρυσταλία Πατούλη, και επιπλέον θα υπάρχει σύγχρονη μετάφραση των παρουσιάσεων και γενικά της συζήτησης στη νοηματική γλώσσα.
---
Floral, Θεμιστοκλέους 80, Αθήνα, τηλ. 210 3800070, info@floralcafe.gr , www.floralcafe.gr , F:Floral Exarhia
---
Η πρόσκληση στο φ/β ΕΔΩ

16.5.14

19/5/2014 – Ο καθηγητής Γενικής και Πολιτικής Κοινωνιολογίας Ζήσης Παπαδημητρίου στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια




zisis_papadimitriou_afigisi zois“Μαζική ανεργία, επισφαλείς συνθήκες εργασίας, κοινωνική απαλλοτρίωση και προϊούσα αποδόμηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων σκεπάζουν σαν μαύρα σύννεφα το ουρανό της Ευρώπης. Με την εμφάνιση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, οι τάσεις αυτές εντάθηκαν. Με την εφαρμογή των προγραμμάτων λιτότητας, οι ήδη υφιστάμενες ανισότητες μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης της Κεντρικής Ευρώπης και των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας διευρύνθηκαν ακόμη πιο πολύ. Η Ευρωζώνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλούνται ήδη με διάλυση [...]”  Karl Heinz Roth & Ζήσης Δ. Παπαδημητρίου, Έκκληση για μια Ευρώπη της Ισότητας, από το βιβλιο Να εμποδίσουμε την καταστροφή, Νησίδες 2012.
Στα πλαίσια του σεμιναρίου «Αφήγηση Ζωής» πραγματοποιούνται για 4η χρονιά, αφιερώματα σε καταξιωμένες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών που έχουν αφήσει το στίγμα τους στον τομέα τους, όπως οι Ζυράννα ΖατέληΚώστας ΜουρσελάςΠερικλής Κοροβέσης, Φωτεινή Τσαλίκογλου, Τασούλα Βερβενιώτη, Σωτήρη Δημητρίου, Βαγγέλης Ραπτόπουλος, Στέφανος Ροζάνης, αλλά και παλιότερα οι Χρόνης Μίσσιος, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Γιάννης Μακριδάκης, κ.ά..

Η επόμενη συνάντηση στις 19 Μαϊου 2014, ώρα 20:30, στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια αφιερώνεται στον Ζήση Δ. Παπαδημητρίου, Ομότιμο Καθηγητή Γενικής και Πολιτικής Κοινωνιολογίας του ΑΠΘ, στέλεχος και συνεργάτη του διεθνούς φήμης Ινστιτούτου Κοινωνικής Έρευνας του Πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης, γνωστό και ως Κριτική Σχολή της Φρανκφούρτης(Αντόρνο, Χορκχάϊμερ, Μαρκούζε κ.ά.), σε μία εφ’ όλης της ύλης «Αφήγηση έργου–ζωής» του,  με αφορμή το Μανιφέστο για μια Ευρώπη της Ισότητας από το βιβλιο Να εμποδίσουμε την καταστροφή, των εκδόσεων Νησίδες – 2012, που συνυπογράφουν με τον Karl Heinz Roth, και το οποίο δημοσιεύτηκε και ως συμμετοχή στην Έρευνα για τις αιτίες και τις λύσεις της κρίσης, την οποία προλογίζει στο βιβλίο που πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις Κέδρος.

Συνομιλητές:οικονομολόγος – συγγραφέας Κώστας Λάμπος και η δημοσιογράφος και σύμβουλος ανθρωπίνων σχέσεων Κρυσταλία Πατούλη.
Info: Πολυχώρος Τέχνης Αλεξάνδρεια, Δευτέρα 19 Μαϊου 2014 και ώρα 8:30μμ, Σπάρτης 14, Πλατεία Αμερικής. Τηλ: 210-8673655. Είσοδος ελεύθερη.
Ο Ζήσης Παπαδημητρίου γεννήθηκε στις 17-7-1939 στους Γόννους της Λάρισας. Σπούδασε αρχικά Ηλεκτρολόγος Μηχανικός στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Δυτικού Βερολίνου (Technische Universitat Berlin) και στη συνέχεια Κοινωνιολογία στο Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Αμβούργου. Αναγορεύτηκε διδάκτορας Φιλοσοφίας (Dr. Phil) του Πανεπιστημίου Johann Wolfgang von Goethe της Φρανκφούρτης του Μάιν. Όντας φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου υπήρξε στέλεχος της γερμανικής Σοσιαλιστικής Φοιτητικής Ένωσης (SDS) και συμμετείχε ενεργά στο κίνημα διαμαρτυρίας της δεκαετίας του 1960. Παράλληλα με τη συμμετοχή του στους πολιτικούς αγώνες στη Γερμανία, ανέπτυξε, μέσα από τις γραμμές του λαϊκού κινήματος, σημαντική δράση ενάντια στη Χούντα των Αθηνών. Συνιδρυτής του παραρτήματος της διεθνούς πολιτικής οργάνωσης “Trikontinentale” στο Αμβούργο, συνέβαλε θεωρητικά και πρακτικά στην ενίσχυση των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων των λαών του Τρίτου Κόσμου. Ειδικεύτηκε στη Βιομηχανική Κοινωνιολογία και εργάστηκε για 12 περίπου χρόνια (1974-1985) ως ερευνητής στο διεθνούς φήμης Ινστιτούτο Κοινωνικής Έρευνας της Φρανκφούρτης, γνωστό και ως “Κριτική Σχολή της Φρανκφούρτης”. Το ερευνητικό του έργο αφορά τον τεχνολογικό και οργανωτικό εκσυγχρονισμό. Παράλληλα με τις ερευνητικές του δραστηριότητες δίδαξε επί 10 χρόνια, με την ιδιότητα του εντεταλμένου διδασκαλίας, Βιομηχανική Κοινωνιολογία στο Τμήμα Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης. Το Δεκέμβριο του 1984 εκλέχθηκε αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Νομικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια τακτικός καθηγητής Γενικής Κοινωνιολογίας. Από το χειμερινό εξάμηνο 1985-1986 μέχρι και τη συνταξιοδότηση του (31-8-2006) δίδαξε Γενική και Πολιτική Κοινωνιολογία στο προπτυχιακό, καθώς και Πολιτική Επιστήμη στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών. Διατέλεσε επισκέπτης ερευνητής (Research Fellow) στο Πανεπιστήμιο Tohoku της Ιαπωνίας, προσκεκλημένος από την Ιαπωνική Εταιρεία Προώθησης των Επιστημών (Japan Society for the Promotion of Science). Χρημάτισε για μια τριετία (1993-1996) επισκέπτης καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών της Αθήνας με διδακτικό αντικείμενο την Κοινωνιολογία της Εργασίας, καθώς και για μια οκταετία στο Τμήμα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης (ΔΟΣΑ) του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στην Κομοτηνή, όπου δίδαξε Γενική Κοινωνιολογία, Βιομηχανική Κοινωνιολογία και Πολιτική Επιστήμη. Από το 1995 και εντεύθεν ασχολείται με θέματα ξενοφοβίας, ρατσισμού και κοινωνικού αποκλεισμού. Μετά τη συνταξιοδότηση του, του απονεμήθηκε ομόφωνα από τη Σύγκλητο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή. Έχει πλούσιο συγγραφικό έργο στα ελληνικά, τα γερμανικά και τα αγγλικά, ενώ μεταφράσεις εργασιών του έχουν δημοσιευτεί επίσης στα ιταλικά και τα ιαπωνικά. Το συγγραφικό του έργο αποτελείται από 6 βιβλία και 44 μελέτες και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους του εσωτερικού και του εξωτερικού. (via: biblionet.gr)

*Υπενθυμίζεται η πρόσκληση για το εισαγωγικό μάθημα στο Σεμινάριο Αφήγηση Ζωής την ίδια μέρα και στον ίδιο χώρο, ώρα 6:30μμ, με ελεύθερη είσοδο. Περισσότερα: http://afigisizois.wordpress.com/about/

9.5.14

ΑΛΑΤΙ & ΨΙΛΗ ΒΡΟΧΗ - Χρήστος Χατζόπουλος

Εσύ που είδες την ανάσα μου
Εσύ που άγγιξες το φτερούγισμα 
της πιο βαθιάς μου ανάγκης
Εσύ που κοίταξες στο βλέμμα το ρηχό 
κι’ είδες του σύμπαντος το χρώμα
Εσύ που κράτησες μια μέρα τον άνεμο 
που φύσηξε η οργή μου

Πόση πίστη χρειάζεσαι ακόμη 
το φως μου να ενώσεις
Με το φως σου
Πόσο ικανή είναι η ρωγμή
Να χωρίσει του άμετρου τη Γνώση
Κι’ ότι αιώνια ζεί
Σε μια στιγμή να σβήσει ;

Αστρόπλοια τα χάδια μας
Και άγιο το κορμί μας
Ελπίδες κουβαλάνε
Αλάτι και ψιλή βροχή
Στον ήλιο μας πως λιώνουν
Όλα
Καθώς πιστέψαμε
Για μια στιγμή
Το άπειρο θα πιάσουν

Μα μόνο το αποτύπωμα ενός φιλιού
Θα κάνει το ταξίδι
Σε κάθε σου ζωή
Στην κουρασμένη σου ψυχή
Καινούργιο φως ν’ ανάψει

Δεν υπάρχει ανταμοιβή
Μήτε κενό υπήρξε
Και ούτε τούτο το φιλί
Μπορείς να δείς
Να μαγαρίσεις
Μήτε 
Να ξαναδώσεις

Κάπου στο κάπως
Κάποτε
Ανάμεσα γλιστράνε
Τα λίγα τα πολλά
Και τα μεγάλα

Ετούτα που είπες κι’ έκανες
Όσα πως χάνεις νόμισες
Βαραίνουν στο παρόν σου



Το Αμάρτημα της... Χρήστος Χατζόπουλος

- Πλησίασε, θέλω να σου μιλήσω .
Δε θα σε πειράξω . Δεν θέλω να κάνω κακό σε κανέναν .
- Δε σε φοβάμαι καλή μου, τους λευκούς πελαργούς με τα στηθοσκόπια σκιάζομαι, μη μας πάρουν χαμπάρι και χάσω τη δουλειά μου . Ξέρω πως η ψυχούλα σου πονάει, έλα πες μου τώρα που δε βλέπουν .
- Άκου σε παρακαλώ, κοίταξέ με στα μάτια, έχουν μπλαβιάσει από το κλάμα που δε βγαίνει πια, με τα καλώδια που με γεμίσανε, ξεσκίσανε τα μάτια μου και δεν δακρύζουν πια…
- Αν νιώθεις πως θέλεις να κλάψεις, περίμενε να σου ανοίξω το δωμάτιό σου, θα πούμε ότι σε έπιασε κρίση κατατονίας και σε πάω για ύπνο, να σου δώσω και τα φάρμακά σου .
- Όχι, περίμενε θέλω να σου δώσω μοναχά κάτι…γι’ αυτόνε
- Τι είναι αυτό ;
- Η βέρα μου, όταν ξανάρθει δε θέλω να τον ξαναδώ, πες του πως δε θέλω…να τον ξαναδώ .
- Αγάπη μου, νέα κοπέλα είσαι ακόμη, δε χάθηκε τίποτα, θα τη ξαναφτιάξεις τη ζωή σου, μόλις βγεις από εδώ .
- Δεν με νοιάζει πια, μόνο τα παιδιά μου σκέφτομαι που με θεωρούν αμαρτωλή, μίασμα ! Αυτό με πονάει πιο πολύ, τι να κάνω σε τούτο τον κόσμο ;
- Δώσε μου το δαχτυλίδι κορίτσι μου, άσε να δώ τι μπορώ να κάνω…

Μαύρος ήλιος πάνω από τα δυτικά προάστια .
Ανατέλλει .
Τσουχτερή η νύχτα που πέρασε, ανακατεύει τις μυρωδιές των διυλιστηρίων με τα αναθήματα στα αρχαία λατρευτικά σκαλίσματα, εκεί κάτω από το όρος Αιγάλεω .
Κάποιοι ακόμη, μυστικιστικά λατρεύουν τη θεά Δήμητρα και ανάβουν μικρές φωτιές μέσα στα βράχια της Ελευσίνας .
Πλησιάζουν τα Ανθεστήρια .

- Κοιτάξτε, ευτυχώς που ήρθατε γιατί δεν μου έκανε καρδιά να μιλήσω με τον γαμπρό σας .
- Συμβαίνει κάτι που δεν γνωρίζω, είναι καλά η αδερφή μου ;
- Τώρα καλά είναι, αλλά ξέρετε, πριν δύο εβδομάδες την υπέβαλαν σε…
- Ποιος έδωσε την εντολή, μα … πως το άφησε εκείνος να γίνει αυτό ;
- Οι γιατροί εδώ μέσα ουσιαστικά εκτελούν τις εντολές αυτού που πληρώνει, δεν πολυνοιάζονται ποιος είναι γνωστικός, ποιος έχει κατάθλιψη και ποιος έχει πραγματική βλάβη . Φάρμακα και ρεύμα, η συνταγή .
- Θεέ μου η καημένη, κι’ εγώ ήμουν μακριά της, κανείς δεν έρχεται να τη δεί .
- Ακούστε, μη χάνετε την ψυχραιμία σας, έχω κάτι για εσάς από εκείνη .
Μου έδωσε τη βέρα της, σας τη δίνω να την επιστρέψετε όπου της αξίζει .
- Ευχαριστώ, θα το τακτοποιήσω εγώ .
- Και…κάτι άλλο κυρία Ε . Η αδερφή σας δεν έχει τίποτα, άδικα ταλαιπωρείται εδώ μέσα . Εάν δεν κάνετε κάτι τώρα από την πλευρά σας, δεν πρόκειται να βγει ποτέ, δεν πρόκειται να συνέλθει, είναι κρίμα και για τα παιδιά της, τόσο νέα κοπέλα ….

Το καλοκαίρι έφτασε κι’ οι χιτώνες μας γλίστρησαν πάνω στην ιδρωμένη σάρκα .
Λουλούδια τρίβονται πάνω στις σωματικές εκκρίσεις να εξαγνίσουν το μόχθο που κράτησε το μυαλό μας παγωμένο .
Μα για την ψυχή, βάλσαμο δεν υπάρχει .
Έχει κουρνιάσει λαβωμένη μέσα σε κείνες τις εσοχές λατρείας μιας αρχαίας θεάς .






Το Αμάρτημα του... Χρήστος Χατζόπουλος

«Εγώ δεν ακούω ; Εσύ δεν ξέρεις τι λές !»
Μια ολόκληρη ζωή, αυτά άκουγε .
«Σπίτι μου είναι, ότι θέλω κάνω, άντε να χαθείς, καινά δαιμόνια, μειράκιο, αυτό που σου λέω εγώ, τα έχω τετρακόσια, δεν τα χέζουμε τα λεφτά, στο διάβολο να πας, δεν ξέρεις τι σου γίνεται…»
Τον παρακολουθεί τώρα καθώς σέρνεται προς την τουαλέτα, πεισμωμένος, να μη δέχεται μπαστούνι, να μην αναγνωρίζει τα χρόνια που πέρασαν, να κρατιέται στην οδύνη της ζωής με τα «πρέπει» που του έφτιαξαν και δεν κούρασε ποτέ το μυαλό του να ερμηνεύσει .
Σε λίγη ώρα, οι βρωμερές πορδές του θα στείλουν στον αγύριστο τα μαύρα απομεινάρια της δυσπεψίας του, που τελευταία, τον τυραννάει συχνά .
Αχώνευτη ζωή .
Και θα ακούει άθελά του τη λυσσαλέα αντίσταση ενός ορθού τιμωρού, να γίνεται βογγητό και ιδρώτας σε ένα συσπασμένο πρόσωπο που έμεινε για πάντα βρεφικό .
Και το σκατό θα βγαίνει με κόπο, με πόνο, με δάκρυ .
Οργισμένη κωλοτρυπίδα, μάσησες τους καημούς μου και φτύνεις τώρα τα κουκούτσια .
Τόσα χρόνια, το σπέρμα όλων των «καταναγκασμών» που σου φύραναν το μυαλό, το ξέρασες ακυβέρνητο, αλύτρωτο, πάνω στα παιδιά σου, στη γυναίκα σου, σε όσους σε αγάπησαν .
Ακόμη και στη μουσική που σε επέλεξε για θεματοφύλακά της .
Βιρτουόζος πιανίστας, χάνει την έμπνευσή του .

Λευκό, παχύρευστο υγρό φορτωμένο ζωές, από την πιο όμορφη εικόνα, το δώρο του Ανθρώπου, κράτησες μόνο τη γλίτσα και τη θολούρα του !
Μου τσάκισες την παιδική μου ψυχή !
Με έκανες κοινωνό και συνένοχο της ανικανότητας και του φόβου σου .
Εξαργύρωνες σε ένα δεκάχρονο τη βία που προκάλεσες, την καταπίεση που άσκησε η αδυναμία σου να κοιτάξεις την αλήθεια .
Να δεχτείς το έλλειμμα σου .
Θυσίασες τόσους αθώους για να χορτάσουν οι νεκροφανείς που κουβαλούσες μέσα σου .

Τον φαντάζεται να κάθεται μουτρωμένος για την κακιά του μοίρα, τα παντελόνια κάτω, το κατουρημένο σώβρακο, η ρόμπα ξεφτισμένη, διπλωμένος στα δύο και να πασχίζει .
Το σώμα τιμωρεί .

Πλησιάζει την κλεισμένη πόρτα με μια δόση μεταμέλειας για κείνο που πρόκειται να κάνει .
Δε νιώθει λύπη, δεν έχει καθόλου θυμό, η συνειδητότητα της αναγνώρισης τον διαπερνά σαν ηλεκτρικό ρεύμα .

Στο πανί της κουρτίνας απέναντί του, προβάλλεται μια σκηνή από μια ηλικία που νόμιζε πως είχε λησμονήσει .
Άνοιξη, ο πατέρας ξαπλωμένος στο κρεβάτι με άσπρη φανέλα, τον κρατά στην αγκαλιά του με καμάρι και τον κάνει «αεροπλανάκι».
Καθώς προσγειώνεται με φροντίδα δίπλα του, ακουμπάει στο μέσα μέρος του μπράτσου του με το πρόσωπο, ξεσπώντας στο παιδικό του γέλιο .
Ακόμη θυμάται εκείνη τη μυρωδιά που είχε η αγκαλιά του  .
Συνειδητοποιεί πόσο μεγαλειώδες είναι το χάρισμα ετούτης της μνήμης .
Δεν είναι μέσα στο μυαλό, είναι σε όλες τις αισθήσεις !
Αυτό θέλει να θυμάται .

Κατεβάζει το πόμολο της πόρτας και μπαίνει στην τουαλέτα .
Δεν τον έχει πάρει ακόμη χαμπάρι .
Κοντοστέκεται για λίγο στο κούφωμα ενός άλλου κόσμου .
Όλα φαίνονται τώρα τόσο μακρινά .
Κι η δική του ζωή τόσο κοντά .
Κάτι τον σπρώχνει απαλά στην πλάτη .
«Τι θες εδώ ; Πως μπαίνεις έτσι μέσα ; Γιατί με κοιτάζεις έτσι ;»
Αρπάζει αποφασιστικά το σώμα και το σηκώνει .

Με μια δύναμη που βγήκε από μέσα του, χωρίς να την ελέγχει, παίρνει τον γέρο και τον καθίζει στο παγωμένο πάτωμα έτσι ξεβράκωτο και με την απορία παγωμένη στο πρόσωπό του .
Με το αριστερό χέρι κρατάει τον πατέρα από τον ώμο και το δεξί το βυθίζει στον καμπινέ .
Αρπάζει, χωρίς να νιώθει καθόλου αηδία το μαυριδερό γλοιώδες απόβρασμα και το σφίγγει .
Έτσι όπως είναι πασαλειμμένη η παλάμη, τη φέρνει στο στόμα του πατέρα και του χώνει δυό δάχτυλα μέσα στο στόμα .
Ο γέρος κάνει να πνιγεί ενώ παλεύει να απεγκλωβιστεί από το χέρι που τον κρατάει σα μέγγενη .
Φτύνει και ξερνάει με αηδία καφετιές κηλίδες παντού στην τουαλέτα .
Εκείνος, τον κοιτάζει με στοργή λίγο πριν του πεί :
«Αυτά είναι δικά σου πατέρα, μην τα αφήνεις όπου να ναι .»


Xόρχε Λουίς Μπόρχες - ΜΑΘΑΙΝΕΙΣ

Μετά από λίγο μαθαίνεις...
Την ανεπαίσθητη διαφορά...
Ανάμεσα στο να κρατάς το χέρι...
Και να αλυσοδένεις μια ψυχή...

Και μαθαίνεις πως Αγάπη δε σημαίνει στηρίζομαι...

Και συντροφικότητα δε σημαίνει ασφάλεια...
Και αρχίζεις να μαθαίνεις...
Πως τα φιλιά δεν είναι συμβόλαια...

Και τα δώρα δεν είναι υποσχέσεις...
Και αρχίζεις να δέχεσαι τις ήττες σου...
Με το κεφάλι ψηλά και τα μάτια ορθάνοιχτα...

Με τη χάρη μιας γυναίκας...
Και όχι με τη θλίψη ενός μικρού παιδιού...

Και μαθαίνεις να φτιάχνεις...
Όλους τους δρόμους σου στο Σήμερα...
Γιατί το έδαφος του Αύριο...
Είναι πολύ ανασφαλές για σχέδια...
Και τα όνειρα πάντα βρίσκουν τον τρόπο...
Να γκρεμίζονται στη μέση της διαδρομής...

Μετά από λίγο καιρό μαθαίνεις...
Πως ακόμα κι η ζέστη του ήλιου μπορεί να σου κάνει κακό...

Έτσι φτιάχνεις τον κήπο σου εσύ...
Αντί να περιμένεις κάποιον να σου φέρει λουλούδια...

Και μαθαίνεις ότι, αλήθεια, μπορείς να αντέξεις...
Και ότι, αλήθεια, έχεις δύναμη...
Και ότι, αλήθεια, αξίζεις...
Και μαθαίνεις, μαθαίνεις...
Με κάθε αντίο μαθαίνεις...


---
Xόρχε Λουίς Μπόρχες
Ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες (1899-1986) γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. Ήταν απόγονος αγωνιστών για τη χειραφέτηση της Αργεντινής, ενώ ο πατέρας του ήταν δικηγόρος και καθηγητής ψυχολογίας σε ξενόγλωσση παιδαγωγική σχολή. Από παιδί ακόμα ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ήταν δίγλωσσος, αφού παράλληλα με τα ισπανικά, η αγγλόφωνη γιαγιά του του μάθαινε να μιλά και να γράφει την αγγλική γλώσσα. Ο μικρός δήλωσε στον πατέρα του ότι ήθελε να γίνει συγγραφέας και σε ηλικά επτά χρόνων σύνταξε στα ελληνικά μια σύνοψη της ελληνικής μυθολογίας. Οκτώ χρονών γράφει το πρώτο διήγημά του, ενώ ένα χρόνο αργότερα μεταφράζει και δημοσιεύει τον "Ευτυχισμένο πρίγκιπα" του Όσκαρ Ουάιλντ. Εξαιτίας μιας πάθησης στα μάτια του, που θα τον οδηγήσει προοδευτικά σε πλήρη τύφλωση, η οικογένεια Μπόρχες εγκαθίσταται στη Γενεύη, όπου ο Χόρχε Λουίς εγκαινιάζει της λυκειακές σπουδές του και αποκτά μια υψηλού επιπέδου μόρφωση, καθώς τελειοποιεί τις γνώσεις στην αγγλική, γαλλική και γερμανική γλώσσα. Ανακαλύπτει την εξπρεσσιονιστική ποίηση, τη γερμανική φιλοσοφία, τελειοποιεί τα λατινικά του και το 1919 εγκατεστημένος στη Μαγιόρκα της Ισπανίας ολοκληρώνει την πρώτη ποιητική συλλογή του "Οι κόκκινοι ρυθμοί" όπου είναι φανερός ο θαυμασμός για την επανάσταση των μπολσεβίκων στη Ρωσία. Η οικογένεια των Μπόρχες, έπειτα από πολλές προσωρινές διαμονές και πολλά ταξίδια στην Ευρώπη, επιστρέφουν το 1921 στο Μπουένος Άιρες, όπου και θα παραμείνει. Τώρα ο Μπόρχες ανακαλύπτει τις φτωχογειτονιές της γενέτειράς του με τους compafritos ("μόρτες") γράφει ποιήματα, διηγήματα, δοκίμια και "φαντασίες", ιδρύει διάφορα περιοδικά, παίρνει μέρος σε λογοτεχνικούς ομίλους και από το 1925, που θα δημοσιεύσει την ποιητική συλλογή "Η απέναντι Σελήνη" και τα δοκίμια "Έρευνες", θα δίνει το λογοτεχνικό παρόν με ένα έως δύο έργα το χρόνο, μέχρι το 1985 που θα δημοσιευθεί και η τελευταία ποιητική συλλογή του, "Οι συνωμότες". Ο Μπόρχες πέθανε στις 14 Ιουνίου του 1986 στη Γενεύη και τάφηκε σύμφωνα με την επιθυμία του, στην πόλη των εφηβικών του χρόνων, στο Μπουένος Άιρες. 

Είμαστε μαζί! Της Φωτεινής Βαρδή


Είμαι σε ένα γάμο ντυμένη παρανυφάκι.
Γλέντι τρικούβερτο ολόγυρα. Στρωμένα τραπέζια καταμεσής του αγροκτήματος της νύφης με κάθε λογής φαγητά και ποτά.
Οι μεγάλοι στήνουν χορό και η μουσική είναι εκκωφαντική. Κλαρίνα, τσαμπούνες, ντέφια, παίζουν ατελείωτους σκοπούς. Οι οργανοπαίχτες συναγωνίζονται σε δεξιότητα και το ζευγάρι των νεόνυμφων χορεύει με τη συνοδεία των καλεσμένων συγγενών και φίλων.
Πιάνω και γώ με την αδελφή μου την ουρά του νυφικού της νύφης και χορεύουμε μαζί της.
Είμαστε τόσο ευτυχισμένες! Είμαστε μαζί!
Γελάμε και καμαρώνουμε καθώς στροβιλιζόμαστε στην πίστα και όλα τα μάτια μας θαυμάζουν για τα όμορφα μαλλιά μας με τα πλεγμένα ανοιξιάτικα λουλουδάκια και τα όμορφα παρανυφιάτικα ρουχαλάκια που μας διάλεξε η νύφη.
Μάς έτρεξε σε πρόβες νυφικού, μάς δασκάλεψε πώς να σταθούμε δίπλα της κατά το μυστήριο, πότε  να μοιράσουμε το ρύζι, πώς να χαμογελάμε και πώς να στεκόμαστε για να βγουν όμορφες οι φωτογραφίες.
Όλο νάζι και πόζα προκαλούμε το φωτογραφικό φακό να μας αποθανατίσει. Είναι η μεγάλη μέρα μας!
Κοκορευόμαστε στα άλλα κορίτσια για το πόσο μας αγαπάνε οι νεόνυμφοι, τι δώρα τούς έκαναν οι γονείς μας και διηγούμαστε ιστορίες -από το μυαλό μας φυσικά- για τα χαρίσματα, την εξυπνάδα και την καλοσύνη του ζεύγους.
Τονίζουμε πόσο πολύ την αγαπάει ο γαμπρός, τι όμορφο που είναι το σπίτι και τα προικιά της νύφης μας (κι εδώ συμφωνούν και τα υπόλοιπα κορίτσια με επιφωνήματα θαυμασμού).
Μετά περνάμε και σε πιπεράτες λεπτομέρειες για το πώς την σφίγγει στην αγκαλιά του ο γαμπρός, πώς κοιτάζονται στα μάτια και αχ πώς φιλιούνται και λιγωνόμαστε όλες στη θύμηση των σκηνών.
Άραγε ο δικός μας αγαπημένος ζει τώρα κάπου εδώ κοντά μας ή είναι κάπου μακριά; Πώς να είναι το κορμί του, τα μάτια και τα μαλλιά του; Πώς τον λένε; Τί κάνει τώρα;
Πόσο θέλουμε  όταν γνωρίσουμε τον πρίγκιπα μας να του αφηγηθούμε την αποψινή βραδιά και να του πούμε  ότι εμείς τον περιμέναμε από τότε που είμαστε παράνυφες και ζούσαμε μαζί του στη φαντασία μας το δικό μας λαμπερό γάμο.
Η νύχτα προχωρούσε και τα ποτήρια άδειαζαν και γέμιζαν ασταμάτητα. Εμείς τα παιδιά ξεφεύγοντας από τον έλεγχο των γονιών μας χορεύαμε, τρώγαμε, πειραζόμαστε, κουτσομπολεύαμε τη μια και την άλλη θεία, κρυβόμαστε, παίζαμε κυνηγητό.
Ώσπου ξάφνου ανάμεσα στους συνδαιτυμόνες ξεχώρισα ένα αγόρι μελαχρινό, με μεγάλα όμορφα μάτια μεγαλύτερο μου κατά πολύ που καθόταν σε μια άκρη του τραπεζιού και παρατηρούσε γύρω του. Φαινόταν να μη συμμετέχει στο γλέντι. Κρατούσε ένα ποτήρι κρασί και έπινε νωχελικά.
Νομίζω πώς στην αρχή δεν με είδε.
Δεν είδε τη θύελλα των συναισθημάτων που με πλημμύρισε. 
Από τη στιγμή εκείνη όλο το βράδυ υπήρχα για εκείνον. Όλα απέκτησαν άλλη σημασία τώρα.
Χόρευα για να με κοιτάζει εκείνος, έκανα νάζια και κουνήματα για να τραβήξω την προσοχή του.
Πλησίαζα το τραπέζι του δήθεν περνώντας με την αδελφή μου και του χαμογελούσα.
Κάποια στιγμή μου χαμογέλασε και εκείνος και μου φάνηκε ότι αν δεν με κρατούσε η αδελφή μου σφιχτά από το χέρι θα παραπατούσα και θα σωριαζόμουν στα πόδια του.
Όλο το βράδυ κύλησε με το να τυλίγομαι στο γλυκό συναίσθημα του έρωτα για ένα ξένο όμορφο αγόρι.
Ο χρόνος είχε σταματήσει. Δεν με αφορούσε πια τίποτα΄ οι γονείς μου, οι φίλοι μου, το γλέντι, η νύφη και ο γαμπρός.
Ήθελα απελπισμένα να είμαι κοντά του να με ζεσταίνει με το τρυφερό του βλέμμα.
Ήθελα να του πω για το χείμαρρο  των αισθημάτων που κατέκλυζε το κορμί μου για τις λέξεις  μου που εξέφραζαν τη λατρεία μου για εκείνον. Αλλά αφηνόμουν μόνη στην τρικυμία μου γλυκά να βουλιάζω και μόνο λιμάνι να είναι η αγκαλιά του.  
Η απογοήτευση μου ήταν μεγάλη όταν τις πρώτες πρωινές ώρες σηκώθηκε, φόρεσε το μπουφάν της μηχανής του, κοιταχτήκαμε για λίγο, πήρε το κράνος του και έφυγε.
Θα τον ξανασυναντούσα χρόνια πολλά μετά, έχοντας ο καθένας διανύσει πικρά χιλιόμετρα ζωής για να γίνουμε το ζευγάρι που είμαστε σήμερα.- 

---
Τελευταία άσκηση με τίτλο "Μια παιδική ανάμνηση" για το σεμινάριο "Αφήγηση Ζωής"

Σεμινάριο Αφήγηση Ζωής

H ζωή δεν είναι αυτή πoυ έζησε κανείς αλλά αυτή πoυ θυμάται και όπως τη θυμάται για να την αφηγηθεί. Gabriel García Márquez

Γράφω για να μην ξαναγράψω ποτέ.

Γράφω γιατί είμαι πολλά πρόσωπα.

Γράφω, για να μην ξαναϋπάρξουν αυτά τα πρόσωπα που είμαι,

αλλά ένα και μοναδικό πρόσωπο,

που δεν γράφει

Ελεονώρα Σταθοπούλου, Καλο αίμα κακό αίμα, εκδ. Eστία

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου