Τον ιστότοπο διαχειρίζονται οι συμμετέχοντες του σεμιναρίου Αφήγηση Ζωής

29.12.13

Κι όμως, υπάρχουν ενήλικες, αλλά είναι ελάχιστοι...

Κι όμως, υπάρχουν ενήλικες, αλλά είναι ελάχιστοι...
Είναι εκείνοι που σεβάστηκαν τα παιδικά τους χρόνια, που τους έδωσαν ζωή μέσα από τις επιλογές τους, που τους χάρισαν νόημα μέσα από τις δημιουργίες τους, που τους άφησαν πνοή μέσα από την αυτοπραγμάτωσή τους.
Είναι εκείνοι που το πρόσωπό τους έχει τα χρώματα της αλήθειας, την αφή των συναισθημάτων, και το αυθεντικό βλέμμα της ψυχής τους.
Είναι απλά εκείνοι οι ελάχιστοι που επέλεξαν να ζήσουν, ως γονείς του ίδιου του εαυτού τους, του μικρού παιδιού που κρατάνε ζωντανό πάντα μέσα τους.

---
Ο ιερέας όμως, έχει άλλη άποψη:

---
Ο Άντρε Μάλρο στον πρόλογο των Antimemoires αναφέρει τη συζήτηση με έναν ηλικιωμένο ιερέα, ο οποίος, έχοντας ακούσει εξομολογήσεις γαι δεκαετίες, συγκέντρωσε όλη τη γνώση του για την ανθρώπινη φύση σε δυο συμπεράσματα:

"Πρώτον, οι άνθρωποι είναι πολύ πιο δυστυχισμένοι απ' όσο φανταζόμαστε και δεύτερον... δεν υπάρχουν ενήλικες"

Αυτό που χάραξε τη φράση στη μνήμη μου δεν είναι μόνο το κάθε συμπέρασμα ξεχωριστά, αλλά η σύνδεση τους. Η ίδια η ενήλικη ζωή, το πέρασμα και η οριστική παραμονή σ' αυτήν, είναι σκληρή δοκιμασία. Αυτό που λέμε "ενήλικος" απλώς δεν υπάρχει. Μην ξεγελιέστε από τα γκρίζα μαλλιά, τα ρούχα και τις συζητήσεις γαι την οικονομία. Μεγαλώνουμε, φεύγουμε απ' το σπίτι, φτιάχνουμε οικογένειες, η ζωή απλώνει στρώματα λήθης πάνω στα παιδικά μας χρόνια, αλλά ό,τι ζήσαμε ως παιδιά, οι βασικές μας ανασφάλειες, οι πρωταρχικοί μας φόβοι, και όλες οι πληγές, απλώς μεγαλώνουν μαζί μας. Γινόμαστε ό,τι χάσαμε. Ψηλώνουμε, ασπρίζουμε, γερνάμε, αλλά στην ουσία είμαστε πάντα κάτι παιδιά που τρέχουν σε μια αλάνα, προσπαθώντας απεγνωσμένα να χωρέσουν στη ζωή. Η γνώση αυτής της αλήθειας δεν είναι απαισιόδοξη!

Απεναντίας για μένα, είναι τρόπος για να ζήσουμε τη ζωή όσο πιο κοντά στον αληθινό εαυτό μας, αυτόν που κοιτάει τον κόσμο με μάτια ορθάνοιχτα από χαρά και θαυμασμό.

http://www.entertv.gr/article/316512/o-konstantinos-markoylakis-grafei-den-yparhoyn-enilikes

21.12.13

Η ιστορικός Τασούλα Βερβενιώτη στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια – 23/12/2013

verveniwti 

***
Η ιστορικός Τασούλα Βερβενιώτη στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια

Στα πλαίσια του σεμιναρίου «Αφήγηση Ζωής» (afigisizois.wordpress.com/about/) πραγματοποιούνται για 4η χρονιά, αφιερώματα με καταξιωμένες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών που άφησαν το στίγμα τους στον τομέα τους. Η τελευταία εκδήλωση της φετινής χρονιάς, μετά την Ζυράννα Ζατέλη, τον Κώστα Μουρσελά, τον Περικλή Κοροβέση, την Φωτεινή Τσαλίκογλου, κ.ά., αφιερώνεται στην συγγραφέα – ιστορικό και ερευνήτρια Τασούλα Βερβενιώτη, σε μια εφ’ όλης της ύλης συνάντηση, για ένα νέο αφήγημα για την ιστορία μας & την Ιστορία μας, με αφορμή:
α) την όλο και μεγαλύτερη ανάπτυξη των ομάδων Προφορικής Ιστορίας, ενός ριζοσπαστικού κινήματος που συντελεί καθοριστικά στη δημιουργία “ενός νέου αφηγήματος για το παρελθόν μας,
και β) την πρόσφατη επανέκδοση -μετά από 20 χρόνια- του βιβλίου της “Η γυναίκα της αντίστασης”, από τις εκδόσεις Κουκίδα.
Όπως πάντα η δημοσιογράφος και σύμβουλος ανθρωπίνων σχέσεων Κρυσταλία Πατούλη συνομιλεί με την καλεσμένη, και οι συμμετέχοντες θέτουν τα πιθανά ερωτήματά τους.

Info: Πολυχώρος Τέχνης Αλεξάνδρεια, Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2013 και ώρα 8:30μμ, Σπάρτης 14, Πλατεία Αμερικής. Τηλ: 210-8673655. Είσοδος Ελεύθερη.
Η επόμενη συνάντηση που θα διεξαχθεί στον ίδιο χώρο, θα είναι με τον συγγραφέα Σωτήρη Δημητρίου, στις 20/01/2014, την ίδια ώρα.
Σχετικά άρθρα:

15.12.13

“Τα πάντα είναι αφήγηση”. H oμιλία της Κρυσταλίας Πατούλη στο HOPE



Η Διόπτρα, Rene Magritte (1963)
Η Διόπτρα, Rene Magritte (1963)
Ο Ζακ Ντεριντά έχει πει ότι «τα πάντα είναι κείμενο», δηλαδή αφήγηση. Σε ό,τι αφορά εμάς τους ανθρώπους, ακόμα και η σιωπή, ακόμα και η διαστρέβλωση της α-λήθειας άρα της μνήμης, ακόμα και η εξωλεκτική ή η συμβολική επικοινωνία που συναντάμε σε πολλές μορφές της τέχνης, είναι ένα είδος αφήγησης.
Πόσο σημασία έχει η λεκτική επικοινωνία, η λεκτική αφήγηση, στο να αρθρώσουμε αυτό το νόημα ζωής – της μνήμης, στην αφήγησή μας με λέξεις; Ένας από τους κορυφαίους Έλληνες διανοητές, ο Νίκος Καζαντζάκης, γράφει στην Ασκητική του:
«…Σα μια κιβωτό η κάθε λέξη, και χορεύουμε γύρα της, με ανατριχίλα νογώντας το Θεό σα φοβερό της περιεχόμενο. Ό,τι ζεις στην έκσταση ποτέ δε θα μπορέσεις να το στερεώσεις σε λόγο. Όμως μάχου ακατάπαυστα να το στερεώσεις σε λόγο. Πολέμα με μύθους, με παρομοίωσες, με αλληγορίες, με κοινές και σπάνιες λέξες, με κραυγές και με ρίμες να του δώσεις σάρκα, να στερεώσει!…»
Πώς όμως να «στερεώσεις» σε λόγο, ένα ψυχικό τραύμα; Γιατί τι άλλο είναι ένας πόλεμος, μία φυσική καταστροφή, μια οικονομική κρίση που εξελίσσεται σε εθνική τραγωδία, και πόσο μάλλον ένας εμφύλιος πόλεμος που κουβαλάμε χρόνια στο εθνικό μας… ασυνείδητο;
Γιατί ποτέ στο σχολείο δεν μας μίλησαν για το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο(ΕΑΜ), για τον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΕΛΑΣ), για την Εθνική Αντίσταση, για τον Εμφύλιο. Γιατί ποτέ δεν κάλεσαν στα μαθητικά μας χρόνια -μέχρι και το 1982 που πήρε η γενιά μου το απολυτήριο Λυκείου- έναν έστω αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης να μας αφηγηθεί όσα έζησε, παρόλο που όλοι αυτοί οι άνθρωποι ζούσαν κάπου δίπλα μας…
Η ιστορικός Τασούλα Βερβενιώτη, σε συνέντευξη που μου έδωσε πρόσφατα, έχει πει:
“Το 1944 ξεκίνησαν τρομακτικές διαδηλώσεις με τον κόσμο στους δρόμους να γιορτάζει την απελευθέρωση. Υψώθηκαν γαλανόλευκες, αλλά και σημαίες κόκκινες, με σφυροδρέπανα, όπως και αμερικάνικες και αγγλικές.

Ειδικά για τους Άγγλους είχαν αναρτηθεί πανό, που έγραφαν «Welcome», από το ΕΑΜ/ΚΚΕ που είχε συλλογική ηγεσία αλλά και τον Εθνικό Δημοκρατικό Ελληνικό Σύνδεσμο (ΕΔΕΣ) με επικεφαλή τον Ναπολέοντα Ζέρβα.

Κι όμως, αυτή η χώρα δεν γιορτάζει τη μέρα της απελευθέρωσής της! Κάτι τέτοιο, δεν συμβαίνει σε καμία άλλη χώρα του κόσμου. Να γιορτάζεται, δηλαδή, η έναρξη ενός πολέμου όπως είναι η 28η Οκτωβρίου και όχι η μέρα της απελευθέρωσης.

Γιατί δεν τη γιορτάζουμε; Διότι τον Οκτώβρη ακολουθεί σύντομα ο Δεκέμβρης. Ένας εμφύλιος.
Οι σύμμαχοι, που στις 12 του Οκτώβρη καλωσορίζονταν με πανό, το Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου συγκρούστηκαν με τον λαό και το ΕΑΜ στη μάχη της Αθήνας, η οποία κράτησε 33 ημέρες και έληξε με τη συμφωνία της Βάρκιζας τον Φλεβάρη του ‘45, ως μία προσπάθεια για να αποφευχθεί ο εμφύλιος. Αλλά δεν αποφεύχθηκε.

Δέκα χρόνια η χώρα ήταν σε συνεχείς πολέμους και εμφυλίους. Ποιά κοινωνία μπορεί να αντέξει τέτοιο βάρος; Μέχρι σήμερα αυτός ο εμφύλιος είναι ένα τραύμα που δεν έχουν καν αγγίξει οι έλληνες, όχι μόνο δεν το έχουν διαχειριστεί.”.
Tην ρώτησα: «Δηλαδή, δεν θέλουμε να θυμόμαστε την απελευθέρωση γιατί δεν θέλουμε να θυμόμαστε τον εμφύλιο;».
Και απάντησε: “Έτσι είναι. Οι δημοσιογράφοι τα λένε, μάλλον, πιο ωραία από τους ιστορικούς. Γι’ αυτό, αυτή η χώρα, αυτή η πόλη, δεν έχει μνήμη.»
Παράλληλα, στο τελευταίο ντοκυμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου «Νεοναζί: Το ολοκαύτωμα της μνήμης» αναφέρεται, ότι:
“Στην Ελλάδα, λόγω του εμφυλίου πολέμου, οι συνεργάτες των Γερμανών δεν τιμωρήθηκαν. Και τα εγκλήματά τους δεν έγιναν γνωστά.

Το 1945 ο Φον Γιοσμάς (Έλληνας, από τους σημαντικούς συνεργάτες των Γερμανών) καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο.
Το 1947, όταν ξεκίνησε ο εμφύλιος πόλεμος, ξαναγύρισε στην Ελλάδα και φυλακίστηκε.
Το 1950 ο βασιλιάς Παύλος, του απένειμε χάρη.
Το 1963 συνελήφθη ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του βουλευτή της Αριστεράς, Γρηγόρη Λαμπράκη.
Το 1967 με την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου, πήρε σύνταξη ως αντιστασιακός.
Ο γιος του ήταν υποψήφιος του ΛΑ.Ο.Σ στις εκλογές του 2009.
Τώρα, είναι μέλος της Χρυσής Αυγής”.

Ο εμφύλιος, φαίνεται ότι είναι το εθνικό τραύμα που ακόμα δεν έχουμε διαχειριστεί, και όπως απάντησε σε συνέντευξη που μου έδωσε επίσης, ένας από τους σύγχρονους ηθοποιούς μας, ο Αντώνης Καφετζόπουλος: “…το μπάχαλο δεν ξεκίνησε από τη μεταπολίτευση. Με εκνευρίζει αυτός ο αφορισμός που λέγεται σήμερα ότι «το μεταπολιτευτικό κράτος κατέρρευσε». Ποιό μεταπολιτευτικό κράτος κατέρρευσε; Το μετεμφυλιακό κράτος κατέρρευσε!”.
Πώς θα προσπαθήσουμε λοιπόν να αγγίξουμε ένα εθνικό τραύμα; Δεν έχουμε, ίσως, παρά να ξεκινήσουμε να κατανοούμε, το πως διαχειριζόμαστε ένα προσωπικό  ψυχικό τραύμα:
Τι σημαίνει ψυχικό τραύμα; Είναι ένα είδος σοκ, που τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου διαχωρίζονται, παύουν δηλαδή να συνεργάζονται, επειδή δεν μπορούν να διαχειριστούν μαζί το τραυματικό γεγονός.
Συγκεκριμένα, ο Roger Sperry το 1966, μίλησε για τον εγκέφαλο και τα δύο αυτόνομα αλλά αλληλεξαρτώμενα μέρη του: Τα δυο ημισφαίρια του εγκεφάλου, αν και αυτόνομα, συνδέονται έτσι ώστε ο εγκέφαλός μας σε κανονικές συνθήκες να λειτουργεί ως σύνολο συνθετικά.
  • Ο αριστερός εγκέφαλος δίνει σχήμα και δομή, μορφοποιεί τον φυσικό και νοητικό μας κόσμο. Είναι η βάση των γνωστικών κατηγοριοποιήσεων και ταξινομήσεων, των εννοιολογικών δομών της γλώσσας.
  • Ο δεξιός εγκέφαλος φτιάχνει σύνολα, εικόνες, αναπαραστάσεις. Εκεί παίρνουν μορφή τα βιώματά μας, χωρίς λόγια.
Έτσι και η αλλαγή, κάθε ουσιαστική αλλαγή, είναι πρωταρχικό θέμα του δεξιού εγκεφάλου (Waltzlawick, 1986). Δεν επιτυγχάνεται με τη λογική αλλά με το βίωμα, δηλαδή μία συγκινησιακά φορτισμένη εμπειρία που χρειάζεται για να αφομοιωθεί στη συνέχεια, τη συνεργασία και των δύο ημισφαιρίων! Άρα, ένα βίωμα τραυματικής εμπειρίας δεν αφομοιώνεται αν δεν συνεργαστούν τα δύο ημισφαίρια για να το επανεξεργαστούν.
Με άλλα λόγια, «Η εκπαίδευση είναι εξαιρετικό πράγμα. Αλλά ό,τι αξίζει να μάθουμε, δυστυχώς δεν μπορεί να διδαχθεί» όπως είπε και ο Όσκαρ Ουάιλντ. Μόνο με τη λογική, κανείς δεν μπορεί να μας «διδάξει», πώς θα θεραπευτούμε από ένα τραύμα.
Πώς λοιπόν θα αλλάξουμε την καταγραφή ενός τραύματος, όταν όλος ο προγραμματισμός μας είναι βασισμένος στα παλιά βιώματα (συμπεριλαμβανομένου και του τραυματικού);
Δεν είναι κομπιούτερ ο εγκέφαλος, να βγάλει τη μία δισκέτα και να βάλει την άλλη, ενώ το παλιό πρόγραμμα δεν αποδέχεται μεμονωμένες καινούργιες πληροφορίες.
Έτσι καλούμασε να φτιάξουμε ένα καινούργιο πρόγραμμα που να επιτρέπει να μένουμε ανοιχτοί στα ερεθίσματα που αφορούν τόσο λογικές όσο και συγκινησιακές πληροφορίες, αλλά και τη σύνθεσή τους.
Αλλιώς, το τραύμα, σταματά το χρόνο. Παγώνει δηλαδή, το χρόνο, στη στιγμή του τραύματος, με το να το επαναλαμβάνει σε κομμάτια, ασυνείδητα ή συνειδητά, προσπαθώντας μάταια να τα ενώσει…
Διότι ως έναν βαθμό, σχεδόν όλοι αποσυνδέονται από ένα τραυματικό γεγονός όπως “περιγράφει” το ζωγραφικό έργο “Η Διόπτρα” του Rene Magritte (1963). Μετά από ένα ψυχικό τραύμα, δεν μπορούμε να δούμε όλη την «εικόνα», την πραγματική εικόνα. Δεν αντιλαμβανόμαστε, ούτε βιώνουμε, την πραγματικότητα ως σύνολο, αλλά σε κομμάτια.
Κομμάτια που είναι πίσω στο χρόνο, κομμάτια που είναι στο τώρα, κομμάτια που δεν «δένονται» μεταξύ τους. Κομμάτια παγωμένα σαν τον κρύο βυθό της θάλασσας από λογική, και κομμάτια που καίνε σαν φωτιά από βιώματα:
“Όταν γεννιέται ο άνθρωπος,
ένας καημός γεννιέται,
όταν φουντώνει ο πόλεμος,
το αίμα δε μετριέται.
Καίγομαι καίγομαι,
ρίξε κι άλλο λάδι στη φωτιά,
πνίγομαι πνίγομαι,
πέτα με σε θάλασσα βαθιά”
Γράφει ο ποιητής Νίκος Γκάτσος.
Ο κλάδος της ψυχολογίας που ασχολείται με τη δημιουργία και τις συνέπειες των ψυχικών τραυματισμών είναι η Ψυχοτραυματολογία. Η γένεσή της συμπίπτει με τους παγκόσμιους πολέμους, το ολοκαύτωμα, τον πόλεμο του Βιετνάμ καθώς και τις τεχνικές και φυσικές καταστροφές του προηγούμενου αιώνα.
Εν τω μεταξύ όμως οι άνθρωποι είναι “καταδικασμένοι” να οργανώνουν την εμπειρία τους μέσα από την αφήγηση, καθώς μόνο τις αφηγηματοποιημένες εμπειρίες βιώνουν συνειδητά ως «υπαρκτές». Και όταν οι αφηγήσεις με τις οποίες ιστορούν την εμπειρία τους δεν αναπαριστούν ικανοποιητικά την εκάστοτε βιωμένη εμπειρία, τότε στην καλύτερη των περιπτώσεων αναζητούν βοήθεια από έναν ειδικό…
Η Μαρία Μπέικου, αντιστασιακή μαχήτρια, μία από τις εννέα καπετάνισσες του ΕΛΑΣ, που έγραψε το αυτοβιογραφικό βιβλίο «Αφού με ρωτάτε, να θυμηθώ» με την βοήθεια της ερευνήτριας Ιστορικού, Τασούλας Βερβενιώτη, το οποίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη, μου αφηγήθηκε στην τελευταία της συνέντευξη:
«Έβλεπα τα παιδάκια να είναι τυμπανισμένα και δεν μπορούσα αυτό να το υποφέρω. Ήθελα να είμαι με το όπλο στο χέρι, να ρίξω ενάντια στον εχθρό. Αυτά είναι μέσα μου. Αλλά για χρόνια δεν άνοιγα τη βαλίτσα του άντρα μου, του Γεωργούλα, που είχε φυλάξει τα πάντα και δεν το ήξερα. Όχι ο ΕΛΑΣ, ο Δημοκρατικός Στρατός, ο εμφύλιος δηλαδή, μου ήταν ένα βάρος… Και τα άνοιξα όλα το ‘96, που έπαθα τον καρκίνο. Μπορεί να μη τα άνοιγα μέχρι τώρα. Έτσι έγινε το βιβλίο.»
Η διεθνώς γνωστή ψυχαναλύτρια Alice Miller, έχει πει αναφορικά:
«Οι απωθημένες τραυματικές εμπειρίες αποθηκεύονται στο σώμα μας και, παρόλο που παραμένουν ασυνείδητες, εξακολουθούν να επιδρούν επάνω μας».
Η αφήγηση, όμως, μπορεί να παράξει εμπειρία και αντίστροφα. Η σχέση μεταξύ εμπειρίας και αφήγησης είναι κυκλική:
“Η θεραπευτική λειτουργία της αφήγησης έγκειται στην αναδρομική δράση του παρόντος στο παρελθόν, η κατασκευή δηλαδή ενός νέου παρελθόντος από τη σκοπιά του παρόντος”  έγραψε ο Ηλίας Λυκούδης, πρώην διευθυντής της θεραπευτικής κοινότητας Νόστος, στο βιβλίο του «Η δύναμη του μυρμηγκιού» των εκδ. Ερευνητές/ΚΕΘΕΑ.
Και δεν αναφέρω τυχαία έναν θεραπευτή εξαρτήσεων, γιατί σήμερα το ζητούμενο είναι η ανεξαρτησία σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας.
Πριν 24 χρόνια, στην θεραπευτική κοινότητα Ιθάκη, είχα δει μια κινέζικη προσευχή που έλεγε: «Θεέ μου, βοήθησέ με ν’ αλλάξω αυτά που μπορώ, να δεχτώ αυτά που δεν μπορώ να αλλάξω, και να μάθω στη ζωή μου να τα ξεχωρίζω».
Με στόχο την παραπάνω ευχή, προσπαθώντας να συνθέσω από τη μεριά μου την εθνική μας αφήγηση για τα αίτια της κρίσης που βιώνουμε σήμερα, αλλά και τις πιθανές διεξόδους μας απ’ αυτήν, αποφάσισα να κάνω την Έρευνα για την Κρίση.
Από το 2010 ξεκίνησα ακτιβιστικά, αν και με την ιδιότητα της δημοσιογράφου, να ρωτάω ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών:  «Ποιες αιτίες μας έφεραν ως εδώ, και κυρίως τι πρέπει να κάνουμε;».
Μέχρι στιγμής, έχουν δημοσιευτεί 177 απαντήσεις στο tvxs.gr, όπως και πάνω από 240 άρθρα με επιπλέον ερωτήματα σχετικά και με την επικαιρότητα, και τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας θα κυκλοφορήσουν σύντομα σε βιβλίο από τις εκδόσεις Κέδρος.
Σύμφωνα με κάποιες από τις απαντήσεις στο παραπάνω ερώτημα της εν λόγω έρευνας, έχουν λεχθεί τα εξής:  
Μαρία Μπέικου, Αντιστασιακή μαχήτρια:
«Αιτία των σημερινών δεινών μας αποτελεί το γεγονός ότι με το τέλος του Β Παγκοσμίου πολέμου η Ελλάδα βρέθηκε υπό την κηδεμονία της Αγγλίας – όπως είχε αποφασιστεί πολύ πριν το τέλος του πολέμου. Ως συνέπεια, ο λαός δεν μπόρεσε ποτέ να ωριμάσει και να μάθει να διαχειρίζεται την ελευθερία του. Εξ ου και η οικογενειοκρατία και κατ επέκταση κομματοκρατία που αδιαμφισβήτητα κυβερνά έκτοτε.
Εμείς είχαμε μια από τις μεγαλύτερες Eθνικές Aντιστάσεις παγκοσμίως, και απελευθερωθήκαμε μόνοι μας. Σαν νέοι δεν μπορούσαμε ν’ ανεχθούμε ότι κατάκτησε κάποιος τη χώρα μας. Γι αυτό και οι νέοι ξεσηκώθηκαν, όλοι μας ξεσηκωθήκαμε, άλλοι με τ’ όπλο στο χέρι, κι άλλοι με τις πολιτικές οργανώσεις, για να διώξουμε τον εχθρό.
Είμαστε περήφανοι που συμβάλαμε στην απελευθέρωση. Όμως τα όνειρά μας δεν εκπληρώθηκαν γιατί η επέμβαση των ξένων και η ανωριμότητα των ελλήνων αντί να χτίσουν μια νέα Ελλάδα επέτρεψαν να γίνει αυτό που ζούμε σήμερα.
Τώρα, τί πρέπει να κάνουμε; Καταρχάς, πρέπει να μάθουμε την ιστορία μας γιατί θα συμπεριφερόμασταν διαφορετικά όλα αυτά τα χρόνια, εάν τη γνωρίζαμε σωστά. Θα αντιμετωπίζαμε τις διάφορες πολιτικές καταστάσεις με σύνεση κι αδερφοσύνη, θα αποφεύγαμε έναν Εμφύλιο που κόστισε δυσβάσταχτα σε αίμα και σε πνεύμα.
Τότε είχαν γεμίσει οι φυλακές και οι εξορίες και για σχεδόν τρεις δεκαετίες πολύτιμοι άνθρωποι για την ανάπτυξη της χώρας βρέθηκαν ξεριζωμένοι στην ξενιτιά, χωρίς καν ιθαγένεια. Ο Εμφύλιος ήταν ένα οδυνηρό και μεγάλο μάθημα για την πάση θυσία αποφυγή τέτοιων καταστάσεων στο μέλλον. «Τα παθήματα μαθήματα» λέει άλλωστε ο λαός μας. Και που αλλού βρίσκεται η δύναμη για ένα καλύτερο μέλλον, αν όχι στα χέρια των νέων.
Αυτό που έχω να πω στους νέους είναι: ενότητα, αντίσταση και οργάνωση για την αντιμετώπιση ακόμα και των πιο μικρών προβλημάτων της καθημερινότητας μας. Πάντα φέρνω το παράδειγμα των πεζοδρομίων που είναι σπασμένα, κατειλημμένα από τα οχήματα και αποτελούν κίνδυνο για την ακεραιότητά μας, αναγκάζοντάς μας να περπατάμε με το κεφάλι σκυφτό…
Λοιπόν, αυτό που πρέπει να κάνουμε, είναι να δημιουργήσουμε μόνοι μας εκείνα τα… πεζοδρόμια, εκείνες τις συνθήκες που θα μας επιτρέπουν να περπατούμε με το κεφάλι ψηλά! Σε όλα.-»
Χρόνης Μίσσιος, Έλληνας διανοητής, συγγραφέας, ακτιβιστής οικολόγος, αντιστασιακός,  εμβληματική – ασκητική μορφή της Αριστεράς:
[…] Για πρώτη φορά, ζω σε μια κοινωνία, η οποία δείχνει να ‘χει πάθει εγκεφαλικό! Δεν αντιδρά με τίποτα! […] Ζούμε σ’ ένα σύστημα ανήθικο, παράλογο, αφύσικο και παραπλανητικό […] και για πρώτη φορά, ίσως, στην ιστορία του κόσμου, είναι τόσο επιτακτική η ανάγκη της συνεργασίας των λαών σ’ ένα παγκόσμιο κίνημα, το οποίο θα φέρει την αλλαγή […] δεν αρκεί, απλώς, να θέλουμε μια άλλη ζωή, πρέπει να την κατακτήσουμε! […]
Γρηγόρης Γκιζέλης, (Phd Πολιτισμικός Ανθρωπολόγος, πρώην δ/ντης του Kέντρου Έρευνας της ελληνικής κοινωνίας της Aκαδημίας Αθηνών):
Η κρίση ειδικά στην Ελλάδα έχει τις βάσεις της στην εποχή που το ελληνικό κράτος απέκτησε την ανεξαρτησία του –η οποία αποκτήθηκε με την μεσολάβηση ξένων δυνάμεων που έκτοτε παρεμβαίνουν με ποικίλους τρόπους, όχι μονάχα πολιτικούς και οικονομικούς αλλά και κοινωνικούς.
Ακριβώς τότε δηλ. από το 1830 και μετά, με την προσπάθεια από τον Καποδίστρια και κατόπιν από την Βαυαρική εξουσία να δημιουργηθεί μια συγκεντρωτική διοίκηση, είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφεί το κοινοτικό κύτταρο που υπήρχε στην Ελλάδα νωρίτερα: Από την μια πλευρά «η οικογένεια, ο Έλληνας, ο χριστιανός» και από την άλλη «ο Τούρκος, ο κατακτητής, ο μουσουλμάνος»! Αυτό καταργήθηκε!
Με αποτέλεσμα οι Έλληνες να στραφούν προς την οικογένεια, το μόνο κοινωνικό θεσμό που μπορούσαν να εμπιστευτούν και να δημιουργηθεί μια απέχθεια σχεδόν προς την έννοια του κράτους το οποίο το έβλεπαν ως κάτι ξένο προς αυτούς και το εκμεταλλεύονταν επίσης ως κάτι ξένο! Ακόμη και σήμερα, όταν διορίζεται κάποιος στο Δημόσιο λέμε «κατέλαβε θέση» στην τάδε δημόσια υπηρεσία! Με την έννοια της κατακτήσεως!
Για να αλλάξει αυτή η αντίληψη – νοοτροπία, για να σταματήσουν τα οικονομικά σκάνδαλα και η κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος, πρέπει να δημιουργηθούν ανάλογες εκπαιδευτικές συνθήκες. Δηλαδή καινούργιες γνωστικές κατηγορίες!
Η κρίση, είναι διαφορετική από μια κοινωνία σε μια άλλη. Στην Ελλάδα έχει αυτή την ιδιοτυπία. Αυτό το φαινόμενο δεν υπάρχει σε άλλες χώρες (ανεπτυγμένες). Είναι πραγματικά μοναδικό, αν και είναι φαινόμενο πολύ παραδοσιακών κοινωνιών! Αυτό το πολύ παραδοσιακό φαινόμενο, δημιουργεί πολλά προβλήματα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και ηθικά.
Μια παιδεία που θα αλλάξει αυτή τη νοοτροπία και τη στάση των Ελλήνων έναντι των συνανθρώπων τους ως προς θέματα κοινού ενδιαφέροντος πρέπει να είναι ο στόχος προς την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης!
Μανώλης Γλέζος, ήρωας της Εθνικής Αντίστασης – από τους ιδρυτές του ακτιβισμού στην Ευρώπη, συγγραφέας και πολιτικός:
[…] η ουσιαστική αιτία που έχει φέρει την Ελλάδα σ’ αυτή την κατάσταση, με την οικονομική κρίση και την κρίση θεσμών, είναι η έλλειψη εθνικής κυριαρχίας. Η εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας είναι πια ένα αναμφισβήτητο γεγονός.
Επίσημα έχει αναφερθεί από την τ. Πρόεδρο της Βουλής Άννα Ψαρούδα Μπενάκη κατά την ανακήρυξη του Κάρολου Παπούλια ως Προέδρου Δημοκρατίας στις 12 Μαρτίου 2005. Το έχουν δηλώσει, επίσης, κατ’ επανάληψη οι διοικούντες το Διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα οι Υπουργοί της Γερμανίας. Συνεπώς το βασικό πρόβλημα της Ελλάδας είναι η απόκτηση της Εθνικής Ανεξαρτησίας της.
Όσο γρηγορότερα την κατακτήσει, τόσο γρηγορότερα θα απαλλαγεί και από την κρίση θεσμών και από την οικονομική κρίση και θα απελευθερωθεί από την τραγωδία την οποία υφίσταται.”
Σωτήρης Δημητρίου, ανθρωπολόγος:
Όταν, το 1972, η ομάδα 17 ειδικών επιστημόνων με επικεφαλής τον Meadows ολοκλήρωσε το πρόγραμμα του MIT σχετικά με την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, αιφνιδιάστηκε, αφού προέκυπτε ότι 4 βασικοί όροι:
α) εξάντληση των φυσικών πόρων,
β) ρύπανση του περιβάλλοντος,
γ) δημογραφικό και
δ) συνεχής αύξηση του ρυθμού της βιομηχανικής ανάπτυξης (αλλά και αντίστοιχη μείωση της κατανάλωσης),
οδηγούσαν το οικονομικό μας σύστημα στην υπέρβαση των ορίων του, με συνέπεια «παγκόσμιες αναταραχές» και «κοινωνική αποσύνθεση». Μέχρι το 1992 συντάχθηκαν συνολικά 10 παρόμοιες εκθέσεις σε παγκόσμια κλίμακα που συμφωνούσαν για την επερχόμενη δομική κρίση το 2008! Είναι θλιβερό όμως ότι πέσαμε θύματα του παράγοντα “Ιμαλάϊα”: βυθιστήκαμε σε μια πληθώρα πληροφοριών που όμως αποτέλεσαν κενό πληροφορίας!
Δοκιμάστηκαν πολλές διέξοδοι όπως η υιοθέτηση του νεοφιλελευθερισμού, που όμως επιτάχυνε την υπέρβαση των ορίων του συστήματος!
Τα κεφάλαια περιόρισαν τις επενδύσεις τους στη βιομηχανική παραγωγή, έγιναν «λιμνάζοντα και αναζήτησαν την τύχη τους στις υπηρεσίες -συμπεριλαμβανομένων και των υπηρεσιών του δημόσιου τομέα-, στις εξαγορές και στις συγχωνεύσεις, στους δανεισμούς (δηλ. στην τοκογλυφία) και στη σπέκουλα – κερδοσκοπία.
Η κρίση οδήγησε αφενός σε φαύλο κύκλο αδιεξόδου και αφετέρου στην αύξηση των κατασταλτικών μέτρων για τον κίνδυνο της «κοινωνικής αποσύνθεσης»!
Αναπόφευκτα, η οικονομική κρίση επηρεάζει σήμερα και άλλους κοινωνικούς τομείς, συνιστά γενική κρίση κουλτούρας (διαφθορά, βία, κ.ά,) και ευαισθητοποιεί όμως πολλά στρώματα, όπως έδειξε και ο Μάης του 68, που οι G7 αντέδρασαν με το συντηρητισμό (π.χ. πολλές νέες επιστήμες όπως κυβερνητική, βιονική, ευρετική κ.ά. εξαλείφτηκαν από τα πανεπιστήμια) και με την γενική παθητικοποίηση (π.χ. η κοινωνία της αφθονίας, σε συνεργασία με την TV, περιόρισαν το άτομο στη σφαίρα των ζωτικών αναγκών και του επίκαιρου).
Συνεπώς, το πρόβλημα της εξόδου από αυτήν την κρίση είναι το πώς θα ξεπεραστούν τα δεινά της αποδόμησης του συστήματος χωρίς ανεξέλεγκτες κοινωνικές αντιδράσεις και πώς η αναδόμησή του θα συντονιστεί με την αναδόμηση του πολιτισμού μας, που είναι αναπόφευκτη.-
Η κρίση άλλωστε, είναι αλλαγή!  
Και τέλος από την Ελένη Νίνα, κλινικό ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, λέχθηκαν τα εξής:
“Πένθος για τη δουλειά μας, για τα όνειρά μας, για τις αξίες μας, πένθος για την απώλεια ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής που είχε οργανώσει ο καθένας μας. Οι αλλαγές είναι κατακλυσμιαίες υπό μορφήν σοκ… Μοιάζει με την αναγγελία ενός αιφνίδιου θανάτου… κι ας είχαμε σημάδια, ενδείξεις και προβλέψεις καιρό πριν.
Εφησυχαζόμασταν και πιστεύαμε ότι θα την γλυτώσουμε όπως συμβαίνει με την ασθένεια και το θάνατο: «θα συμβεί στον διπλανό μας, αλλά όχι σε μας». Συνέβη όμως.. και βρεθήκαμε αντιμέτωποι με την ματαίωση και το πένθος.
Στο πένθος η πρώτη αντίδραση είναι η άρνηση, μετά όμως ακολουθούν συναισθήματα θυμού, οργής, πόνου, θρήνου, φόβου και τελικά: δραστηριοποιούνται μηχανισμοί άμυνας που οδηγούν στην αποδοχή της απώλειας και την συνέχιση της ζωής.
Αναφερόμενη στην αποδοχή της απώλειας δεν εννοώ μόνον την απώλεια χρημάτων, εργασίας και αγαθών, αλλά εννοώ και εύχομαι και την αποδοχή της απώλειας ενός συγκεκριμένου σκεπτικού.
Όταν ξέσπασε η κρίση η Ελλάδα έγινε το σύμπτωμα ενός νοσούντος οργανισμού, διότι βεβαίως το πρόβλημα ήταν και είναι παγκόσμιο. Πολλοί είπαν ότι λειτουργούμε για τα άλλα κράτη ως ένα παράδειγμα προς αποφυγήν. Έκτοτε διοικούμεθα μέσω της πολιτικής του εκφοβισμού, των απαγορεύσεων και του διωγμού, ως εκ τούτου μέχρι πρότινος η απάντηση του λαού ήταν η εκφοβιστική κινητοποίηση ενός φοβισμένου, διωκόμενου και οργισμένου λαού.
Τώρα όλοι δείχνουν παγωμένοι, σχεδόν ακίνητοι, βουτηγμένοι στο φόβο, στην καρδιά του θρήνου και του πένθους, που δυστυχώς δείχνει ότι θα κρατήσει πολύ.
Αυτή τη μακρά περίοδο πένθους, λοιπόν, χρειαζόμαστε, περισσότερο από ποτέ, σκεπτόμενους ανθρώπους απ’ όλους τους χώρους, που να αντιτάξουν την σκέψη, την δημιουργικότητα και τις προτάσεις τους στον εκφοβισμό και τη βία, που να προτρέψουν τους ανθρώπους να ‘ναι αλληλέγγυοι, να συνεχίσουν να ονειρεύονται, να μην απομονώνονται, να σκέπτονται, να μιλούν, να αλλάζουν.
Όλο το σύστημα –και όχι μόνο η Ελλάδα- έχει μπει σε τροχιά αλλαγής. Το ποιά δυναμική θέση θα κερδίσει είναι απρόβλεπτο, σίγουρα όμως θα υπάρξουν απώλειες.  Όλοι οι άνθρωποι πάνω στη γη πρέπει να αντιληφθούμε: Ότι σήμερα ζούμε μέσα στην απεριόριστη υποτίμηση παντός ηθικού δεδομένου, μέσα στη διαδικασία αύξουσας απώλειας αξιών και νοήματος, κατά την οποία το κυνήγι για το κέρδος καθιερώθηκε ως το υπέρτατο κριτήριο για τη ζωή και το οποίο, αν συνεχίσει έτσι, δεν είναι δυνατόν να τερματιστεί παρά μόνον καθιστώντας «έναν άνθρωπο» απόλυτο κύριο όλων των πραγμάτων.
Ο Γκορ Βιντάλ το περιέγραψε λακωνικά ως: «δεν μου αρκεί να κερδίσω, πρέπει ο άλλος να χάσει… να χάσει ει δυνατόν τα πάντα! Και μάλιστα μέσα από έναν σαδιστικό τρόπο».  Ο Πλάτων στους Νόμους λέει ότι ο άνθρωπος λόγω των αναγκών και των ικανοτήτων του, θέλει να χρησιμοποιήσει τo κάθε τι και γι’ αυτό καταλήγει να αποστερεί όλα τα πράγματα από την ουσιαστική τους αξία και έτσι γίνεται ο άνθρωπος χρήστης και όχι ο άνθρωπος του λόγου, της πράξης και του στοχασμού.
Και η ανθρωπότητα εξελίσσεται αργά ως προς τον εκπολιτισμό της. Διανύοντας αυτή την μακριά περίοδο αναταραχών, φτώχειας και απωλειών εύχομαι εμείς οι έλληνες να καταφέρουμε να προχωρήσουμε και να συμβάλλουμε σ’ ένα βήμα παρά πάνω ως προς την αλλαγή αυτού του σκεπτικού και τρόπου ζωής, ώστε τα παιδιά μας να μην εγκλωβιστούν στο πένθος, να μην βρουν μόνο καμένη γη και χρέη, αλλά και επίγνωση.
Ολόκληρη η οικονομία του πλανήτη είναι οικονομία σπατάλης, όπου έχει γίνει αναγκαίο να καταβροχθίζονται και να αχρηστεύονται τα πράγματα σχεδόν αμέσως μόλις παράγονται. Ο κόσμος, όμως, δεν συνίσταται μόνον από πράγματα που καταναλώνονται, αλλά και από πράγματα που χρησιμοποιούνται. Η φύση είναι μέγας χορηγός αγαθών, τα οποία φτάνουν για όλους, μακάρι η ανθρώπινη ζωή να μάθει να βολεύεται πάνω στη γη.”
Συνοψίζοντας:
Μέσω της αφήγησης, κατασκευάζουμε, ανακατασκευάζουμε και με κάποιους τρόπoυς επινοούμε συνεχώς, το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον, προσπαθώντας να δώσουμε νόημα, λόγο – λογική στην ύπαρξή μας.
Δεν λέμε μόνο ότι γνωρίζουμε, δεν γράφουμε ότι γνωρίζουμε. Προσπαθούμε να μιλάμε, να γράφουμε, να αφηγούμαστε με κάθε τρόπο, για να μάθουμε και εμείς οι ίδιοι, μέσα από την ΕΜΠΕΙΡΙΑ της αφήγησης, που είναι τα πάντα!
Η ζωή, άλλωστε,  δεν είναι αυτή που έζησε κανείς αλλά αυτή που θυμάται και όπως τη θυμάται για να την αφηγηθεί, όπως έχει αναφέρει και ο συγγραφέας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές.
Προφανώς και η  Ιστορία μας δεν είναι αυτή που ζήσαμε, αλλά αυτή που θυμόμαστε, και όπως την θυμόμαστε, για να την αφηγηθούμε…
Καιρός να πάρουμε τα βιώματά μας, τις αφηγήσεις μας, στα χέρια μας. Καιρός να πάρουμε την Ιστορία μας στα χέρια μας.
Tο επαναστατικό κίνημα της Προφορικής Ιστορίας δημιουργείται και αναπτύσσεται γοργά στη χώρα μας, και παγκοσμίως, με την βοήθεια των ειδικών, για να φτιάξουμε ένα νέο αφήγημα, όχι μόνο για το παρελθόν μας, αλλά και για το παρόν μας, και κυρίως για το μέλλον μας.-
Κρυσταλία Πατούλη, δημοσιογράφος – σύμβουλος ανθρωπίνων σχέσεων
Παραπομπές:
*Ομιλία στο Πρόγραμμα HOPE II, στις 13/12/13 (Πρόγραμμα «ΕΛΠΙΔΑ» – Η ιστορία των απαρχών του παρελθόντος της Ευρώπης, του δήμου Χαϊδαρίου, που υλοποιείται με στόχο να αποδοθεί τιμή στην ιστορική μνήμη των θυμάτων του Ναζισμού, με την υποστήριξη του Προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Ευρώπη για τους Πολίτες»)

10.12.13

✿Σεμινάριο “Αφήγηση Ζωής” της Κρυσταλίας Πατούλη✿

«Η ζωή δεν είναι αυτή που έζησε κανείς αλλά αυτή που θυμάται και όπως τη θυμάται για να την διηγηθεί» Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές
Εκπαιδεύτρια  Κρυσταλία Πατούλη, ΔημοσιογράφοςΣύμβουλος Συστημικής Προσέγγισης
***
Στόχος σεμιναρίου:
Γράφουμε για να μάθουμε!
Πώς μπορεί κάποιος να ανακαλύψει αλλά και να αξιοποιήσει δημιουργικά τον συγγραφικό του εαυτό;
«Οι ιστορίες μας γίνονται τόσο πολύ δικό μας κομμάτι, ώστε και εμείς δεν τις συνειδητοποιούμε, όπως το ψάρι που ανακαλύπτει το νερό τελευταίο» έχει πει ο Jerome Bruner (Αφηγηματική θεραπεία).
Στόχος σε αυτό το σεμινάριο είναι
να ανακαλύψουμε το… νερό!

Ο εαυτός μας άλλωστε είναι πιθανώς το εντυπωσιακότερο έργο τέχνης που συνεχώς εξελίσσουμε και ίσως το πιο περίπλοκο, αφού δημιουργούμε όχι μόνο μια ιστορία για τον εαυτό μας αλλά πολλές.
Σύμφωνα με τον Bruner: «Δεν υπάρχει ένας εαυτός που απλώς στέκεται εκεί έτοιμος να περιγραφεί με λέξεις, αλλά πολύ περισσότεροι. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι συνεχώς κατασκευάζουμε και ανακατασκευάζουμε τον εαυτό μας με βάση το παρελθόν, το παρόν αλλά και το μέλλον – τις προσδοκίες που έχουν οι άλλοι για μας».
Καθώς οι λέξεις είναι το βασικό υλικό που χτίζουμε τη σχέση μας με την πραγματικότητα, η δύναμη της γραφής γίνεται ένα σημαντικό εργαλείο αυτογνωσίας και δημιουργικότητας.
Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου, αναγνωρίζουμε πως κάνουμε έργο ό,τι δεν απωθούμε, αλλά και ότι ο συγγραφικός εαυτός μας είναι πιο μπροστά από εμάς, διαθέτοντας πολλές «φωνές» (κατά Μ. Μπαχτίν) που πολύ συχνά φαίνεται να αγνοούμε…
Γράφουμε, όχι μόνο ότι γνωρίζουμε, όπως έχει αναφέρει ο Ουμπέρτο Έκο, αλλά γράφουμε για να μάθουμε!

Σε ποιους απευθύνεται:
Σε όλους όσοι θα ήθελαν να ανακαλύψουν τη δύναμη της γραπτής αφήγησης ως δημιουργικό εργαλείο:
  • Αυτογνωσίας
  • Αλλαγών – μεταβάσεων
  • Προσωπικής ανάπτυξης
  • Έκφρασης
  • Δημιουργικότητας
  • Αλλά και τη συγγραφική – αφηγηματική τους δεινότητα.
Τρόπος διεξαγωγής:
  • Ασκήσεις γραπτής αφήγησης: Ανακαλύπτοντας το πρόσωπο του συγγραφικού-αφηγηματικού μας εαυτού – ύφος, χαρακτήρας, στόχοι, στυλ γραφής, επίπεδο επίγνωσης.
  • Γνωριμία με βιβλία και συγγραφείς κυρίως non-fiction ιστοριών.
  • «Ανάγνωση» ρεαλιστικών αφηγήσεων – αυτοβιογραφιών σε όλες τις μορφές τέχνης (φωτογραφία, κινηματογράφος, θέατρο, λογοτεχνία, στιχουργική, ζωγραφική κλπ)
  • Βιωματικές αυτοβιογραφικές ασκήσεις με στόχο την αύξηση της αυτογνωσίας και της δημιουργικότητας, αλλάζοντας συνεχώς πλαίσια και οπτικές γωνίες αφήγησης.
  • Αναγνώριση των πολλών «φωνών» (βλ. Μ. Μπαχτίν) που συνυπάρχουν σε ένα γραπτό κείμενο, μέσα από συγκεκριμένες ασκήσεις.
  • Βιβλιογραφία και υλικό θεμάτων θεωρίας σε σχέση με τα πιο ενδιαφέροντα ζητήματα που αναδύονται από τις αυτοβιογραφικές ασκήσεις.
Στα πλαίσια του σεμιναρίου διοργανώνονται λογοτεχνικές αλλά και άλλες συναντήσεις “Αφηγήσεις Έργου – Ζωής” με γνωστές προσωπικότητες των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών. Επίσης, ενίοτε, παρακολουθούνται θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές ταινίες, αλλά και άλλα πολιτιστικά δρώμενα που άπτονται στο θέμα του σεμιναρίου. Επιπλέον, οργανώνονται επισκέψεις σε προσωπικότητες που άφησαν το στίγμα τους μέσα από το αυτοβιογραφικό τους έργο.
Όλοι οι συμμετέχοντες “Ανώνυμοι Αφηγητές” διαχειρίζονται από κοινού τον δικό τους κοινό ιστότοπο, δημοσιεύοντας κείμενα, ή άρθρα και θέματα που τους ενδιαφέρουν, και μοιράζονται πολλές άλλες δραστηριότητες, όπως και το βασικό υλικό του σεμιναρίου με την αντίστοιχη βιβλιογραφία. 

Κάποιες από τιςΑφηγήσεις Έργου – Ζωής” ήταν αφιερωμένες στους: Χρόνη Μίσσιο, Περικλή Κοροβέση, Κατίνα Τέντα – Λατίφη, Αγαθή Δημητρούκα, Φωτεινή Τσαλίκογλου, Δημήτρη Ζερβουδάκη, Τασούλα Βερβενιώτη, Ελεονώρα Σταθοπούλου, Γιάννη Μακριδάκη, Βαγγέλη Ραπτόπουλο, Ζυράννα Ζατέλη, Φωτεινή Τσαλίκογλου, Κώστα Μουρσελά, κ.λ.π.
Επίσης, για το θεωρητικό κυρίως υπόβαθρο και τη βιβλιογραφία του σεμιναρίου, έχει πραγματοποιηθεί διάλεξη για φοιτητές του Παντείου Παν/μίου, σε κάλεσμα της συγγραφέως και καθηγήτριας ψυχολογίας, Φωτεινής Τσαλίκογλου.

* α) Στην Αθήνα / Νέος κύκλος από 10/02/2014 – Πρώτο εισαγωγικό μάθημα με ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟ.
Ιnfo: Τηλ. 210 867 3655, Σπάρτης 14, Πλατεία Αμερικής.
Διάρκεια σεμιναρίου: 2μιση μήνες(11 – 3ωρες συναντήσεις – με είσοδο ελεύθερη στο πρώτο εισαγωγικό μάθημα), κάθε Δευτέρα 6μιση με 9μιση – μμ., και έναρξη 10/02/2014.
  • Στις 10 Φεβρουαρίου 2014, το πρώτο εισαγωγικό μάθημα με ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟ, αφού πρώτα κλείσετε τηλεφωνικά τη θέση σας λόγω περιορισμένου αριθμού συμμετοχών.
  • Και επιλεκτικά για τους ενδιαφερόμενους σε συνεργασία με τον συγγραφέα Βαγγέλη Ραπτόπουλο – με εισαγωγή στη Μυθοπλασία για 5 συναντήσεις – 1μισης ώρας, κάθε δεύτερη Δευτέρα, με έναρξη νέου τμήματος στις 17/02/2014, στις 8:30μμ.
* β) στην Αίγινα / Κάθε Τετάρτη  3ωρο μάθημα – και πάντα το πρώτο εισαγωγικό μάθημα με ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟ.
γ) Μέσω skype

Πάντα με επιπλέον “Αφηγήσεις Έργου – Ζωής” – αφιερώματα σε συγγραφείς, ξεκινώντας το νέο κύκλο με την συγγραφέα Ζυράννα Ζατέλη στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια, στις 11 Νοεμβρίου 8:30μμ και στις 25 Νοεμβρίου αντίστοιχα με τον συγραφέα Κώστα Μουρσελά. Κατόπιν στις 23/12/13 με την ιστορικό Τασούλα Βερβενιώτη και στις 20/1/14 με τον συγγραφέα Σωτήρη Δημητρίου.
-
Ο Αυγουστίνος από το βιβλιοπωλείο Λεμόνι διαθέτει στις εκδηλώσεις του Πολυχώρου Τέχνης Αλεξάνδρεια, τα βιβλία των προσκεκλημένων.

Επικοινωνία: cpatouli@yahoo.gr –  www.afigisizois.wordpress.com

  • Πνευματικά δικαιώματα, δημιουργία, οργάνωση, και ευθύνη σεμιναρίου «Αφήγηση Ζωής» και εκδηλώσεων “Αφηγήσεις Έργου – Ζωής”: Κρυσταλία Πατούλη, Δημοσιογράφος – Σύμβουλος Συστημικής Προσέγγισης
panwAristera
Κάποιες προσωπικές εντυπώσεις – συναισθήματα, για το σεμινάριο και την εκπαιδεύτρια από συμμετέχοντες:
***
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Κρυσταλία, γυναίκα, επαγγελματία, άνθρωπο, που με τον δικό της τρόπο τάραξε τα θεμέλια της ζωής μου, και με οδήγησε στο δρόμο ολικής αναδόμησης της ψυχής μου, της ζωής μου. Σ’ ευχαριστώ ειλικρινά. Α.
***
Μόνο αυτό θα πω, σ’ ευχαριστούμε για ότι μας έδωσες και για ότι μας έκανες να δώσουμε. Θα μας λείψεις. Χ.
 ***
… το σεμινάριο με έκανε πιο ήρεμη και πιο χαρούμενη! Υποψιάζομαι ότι γ’ αυτό ευθύνεσαι εσύ κατά πολύ. Άνοιξε το μυαλό μου, αισθάνθηκα πολύ καλύτερα και εκφράστηκα πιο ελεύθερα! Σ’ ευχαριστώ πολύ, πραγματικά με βοήθησες. Με αγάπη Σ.
 ***
Κρυσταλία μας, είσαι γυναίκα γεμάτη πάθος. Πάθος όταν μιλάς, πάθος όταν τα παίρνεις, πάθος, πάθος. Δύναμη, ευαισθησία και γνώση. Σ’ ευχαριστώ για όσα μας χάρισες, μας έμαθες, μας βοήθησες και ανακαλύψαμε για τον «συγγραφικό» μας εαυτό. Το όνομά σου δεν είναι τυχαίο. Θα μπορούσαν επίσης να σε λένε Πολύτιμη. Είσαι πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος γιατί είσαι μοναδικά αυθεντική, και ας μου την είπες πριν από λίγο! Κι είσαι και γαμώ όταν τα παίρνεις και γκαζώνεις! Γουστάρω τρελά που δεν αυτοφιμώνεσαι! Ευχαριστώ για όλα. Μ.
 ***
Είναι φορές που η τύχη σε φέρνει σε πράγματα που σου αλλάζουν την οπτική στη ζωή, κι αν σκεφτόσουν πως πρέπει να αλλάξεις, μέσα ααπό αυτό καταλαβαίνεις το γιατί. Αυτό συνέβη στο σεμινάριό σου Κρυσταλία και σε ευχαριστώ πολύ γι αυτό. Με αγάπη. Π.
 ***
Μέχρι τώρα τις παιδικές αναμνήσεις μου τις έφερνα στην επιφάνεια του μυαλού μου ή από τυχαίες κουβέντες με την οικογένεια ή σπανίως από όνειρα στον ύπνο μου. Στο σεμινάριο ασχολήθηκα μετά από χρόνια, πιο συνειδητά με αυτές, και βρήκα ξανά τον παιδικό μου εαυτό που αν και χάθηκε στη σκόνη του χρόνου, συνδέεται και θα συνδέεται με τον παρόντα εαυτό μου. Σε ευχαριστώ για την εμπειρία Κρυσταλία. Με αγάπη. Α.
 ***
Σε μια πολύ σημαντική στιγμή της ζωής μου, το σεμινάριο μου έδωσε έμπνευση, δύναμη, και ξεκλείδωσε τα συναισθήματά μου. Μίκρυνε η «μαύρη τρύπα» και έλαμψε το φως! Ευχαριστώ πολύ Κρυσταλία! Με βοήθησες να μεγαλώσω λίγο την καρδιά μου! Κ.
 ***
Σ’αγαπώ. Σ’ Ευχαριστώ για όλα και η φαντασία μας να έχει πάντα ορατότητα… Δ.
 ***
Μια βόλτα είναι η ζωή
στο άγνωστο τραβάμε
Δεν ξέρω αν θέλω να ξεχνώ
ή θέλω να θυμάμαι.
Μια βόλτα είναι η ζωή
Μια ονειροπαγίδα.
Όσ’ απ’ τον κόσμο δεν θα δω,
Στα μάτια σου τα είδα.

Καλά ταξίδια και να συνταξιδέψουμε μαζί ξανά! Α.
 ***
…Με σπρώχνεις εμπρός και σ’ αγαπώ γι’ αυτό, Δ.
 ***
Ευχαριστώ που μου έδειξες το δρόμο να βρω την ψυχή μου! Σ’ αγαπώ. Τ.
 ***
Ξέρω πως δεν μπήκες τυχαία στη ζωή μου γλυκειά μου μάγισσα. Σ’ ευχαριστώ. Σ.
***
Είναι ο άνθρωπος από τον οποίο πήρα τόσα πολλά πράγματα, μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Μου αρέσουν ο αυθορμητισμός της, ο τρόπος με τον οποίο μεταδίδει τη γνώση της, ότι τη μοιράζεται απλόχερα, ο τρόπος με τον οποίο «έχτισε» μια πολύ δεμένη ομάδα. Και ότι καταφέρνει να ισορροπεί με μαεστρία ανάμεσα στο ρόλο της δασκάλας και του μαθητή… Της εύχομαι ότι καλύτερο! Κρυσταλία, σ’ ευχαριστώ για όλα! Μ.
 ***
Κρυσταλία, πηγή, νερό, διάφανη, κρύσταλλο, φωτεινή, γυαλάκι στα βότσαλα, ψυχοβγάλτης(με την καλή έννοια). Ευχαριστώ!!! A.
***
Νιώθω εμπιστοσύνη σε αυτόν τον έφηβο. Έτσι την βλέπω την Κρυσταλία. Μου τη σπάει που είναι πιο αντράκι, μερικές φορές, απ’ ότι γυναίκα αν και από τότε που την έζησα περισσότερο στις συναντήσεις μας, βλέπω ότι είναι τρυφερός άνθρωπος. Μου αρέσει όταν ζητάει πράγματα να της δώσεις. Δεν μπορείς να της αρνηθείς. Έχει κόλπο μαγικό. Α.
 ***
Κρυσταλία μου, αν και γνωριζόμαστε πολλά χρόνια, στο σεμινάριο έμαθα μια πλευρά σου που δεν γνώριζα. Αυτή της αγωνίστριας και της ιδεαλίστριας που παλεύει και προσφέρει ανιδιοτελώς. Θέλω να σου εκφράσω το βαθύ θαυμασμό μου και τις ευχαριστίες μου για όσα μας έμαθες. Με αγάπη. Ε.
 ***
Κρύσταλ, είσαι μέσα στην καρδιά  και στην ψυχή μου. Νιώθω ότι σε γνωρίζω χρόνια. Ευχαριστώ για όσα με έμαθες και αποκάλυψες για τον εαυτό μου. Π.
 ***
Κρυσταλία, είσαι όντως κρυστάλλινη και ήσουν για μένα μία απρόσμενη ευχάριστη έκπληξη! Μας έδωσες πολλά και ίσως περισσότερα απ’ ότι χρειάζεται. Σ’ αγαπώ και σε φιλώ. Δ.
***


Στο σεμινάριο περιλαμβάνονται επίσης και οι «Αφηγήσεις Έργου-ζωής»


Kάποιες από τις Εκδηλώσεις:
zervoudakisΤην Δευτέρα 28/11, ώρα 20:00 στο νεότευκτο Pocket Theatre @ χώρος τέχνης ασωμάτων (οδός Ασωμάτων 6 - Θησείο) ο τραγουδοποιός Δημήτρης Ζερβουδάκης σε μια Αφήγηση Έργου - Ζωής, εγκαινίασε το Εντευκτήριο του Μικρού Πολυτεχνείου με παρουσίαση και της νέας του μουσικής – ποιητικής δουλειάς. (βίντεο)











Το κυριακάτικο πρόγραμμα στο Pocket Theater για τις «Αφηγήσεις Έργου-ζωής» :


Στις 20 ΜΑΡΤΙΟΥ  με τον συγγραφέα Βαγγέλη Ραπτόπουλο:



 
Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος γεννήθηκε το 1959 στην Αθήνα, όπου σπούδασε παιδαγωγικά και δημοσιογραφία. Έζησε για ένα χρόνο στη Σουηδία (1980- 81) και ως υπότροφος του Intemational Writing Program για μισό περίπου χρόνο στις ΗΠΑ (1984). Ο "Εργένης" μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, τα "Διόδια" και διηγήματα από τα "Κομματάκια" και τις "Έμμονες ιδέες" στην τηλεόραση -ορισμένα από αυτά σε δικά του σενάρια. Κατά καιρούς έχει κάνει διάφορες δουλειές, λίγο ή πολύ σχετικές με τη λογοτεχνία και το γράψιμο: σύμβουλος ξένης και ελληνικής λογοτεχνίας σε εκδοτικούς οίκους ("Κέδρος", "Λιβάνης"), τακτικός συνεργάτης εφημερίδων ("Τα Νέα") και περιοδικών ("Έψιλον" Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας, "Κλικ"), σεναριογράφος στο σινεμά ("Η φανέλα με το εννιά") και στην τηλεόραση ("Ο μικρός ηλεκτρολόγος"), σύμβουλος σεναρίων σε τηλεοπτικά κανάλια (ΕΤ1, ΕΤ2), παραγωγός και παρουσιαστής ραδιοφωνικών εκπομπών (ΕΡΑ), εισηγητής σε σεμινάρια δημιουργικής γραφής (Ε.ΚΕ.ΒΙ.). Εργογραφία: "Κομματάκια", Αθήνα, Κάλβος, 1979· Κέδρος, 1995, - "Διόδια", Αθήνα, Κάλβος, 1982· Κέδρος, 1988, "Τα τζιτζίκια", Αθήνα, Κέδρος, 1985· Bell, 1998, "Η αυτοκρατορική μνήμη του αίματος", Αθήνα, Κέδρος, 1992, "Ο εργένης", Αθήνα, Κέδρος, 1993, "Έμμονες ιδέες", Αθήνα, Κέδρος, 1995, "Λούλα", Αθήνα, Κέδρος, 1997, "Το παιχνίδι", Αθήνα, Οξύ, 1998, "Βαθύς και λυπημένος όπως εσύ", Αθήνα, Κέδρος, 1988, "Η απίστευτη ιστορία της Πάπισσας Ιωάννας", Αθήνα, Κέδρος, 2000, "Μαύρος γάμος", Αθήνα, Κέδρος, 2001, "Ακούει ο Σημίτης Μητροπάνο;", Αθήνα, Κέδρος, 2001, "Η δική μου Αμερική", Αθήνα, Κέδρος, 2002, "Η επινόηση της πραγματικότητας", Πατάκης, Αθήνα, 2003, "Χάσαμε τον μπαμπά", Αθήνα, Πατάκης, 2005, "Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2005, "Φίλοι", Αθήνα, Κέδρος, 2006, "Η μεγάλη άμμος", Αθήνα, Κέδρος, 2007, "Απέραντα άδειο σπίτι", Αθήνα, Κέδρος, 2009.

---



Ο Χρόνης Μίσσιος γεννήθηκε στην Καβάλα το 1930, από γονείς καπνεργάτες, και έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια στα Ποταμούδια, μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες, καπνεργάτες από τη Θάσο και παράνομους κομμουνιστές κυνηγημένους από τη δικτατορία του Μεταξά. Αυτή την περίοδο, η οικογένειά του καταφεύγει στη Θεσσαλονίκη και ο Μίσσιος δουλεύει μικροπωλητής, με κασελάκι, στο λιμάνι. Το σχολείο το σταμάτησε στη δεύτερη τάξη του δημοτικού. Από τα Γιαννιτσά, όπου τον στέλνει ο Ερυθρός Σταυρός μαζί με άλλα παιδιά για να γλιτώσουν από την πείνα της Κατοχής, περνάει στους αντάρτες. Με την απελευθέρωση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη και οργανώνεται στον Δημοκρατικό Στρατό Πόλεων. Το 1947 συλλαμβάνεται, βασανίζεται και καταδικάζεται σε θάνατο. Έζησε εννιά μήνες περιμένοντας κάθε πρωί να τον εκτελέσουν και γλίτωσε τον θάνατο χάρη σ'ένα τυχαίο γεγονός. Έκτοτε, μέχρι και τον Αύγουστο του 1973 (αμνηστία του Παπαδόπουλου) περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε φυλακές και εξορίες, ως πολιτικός κρατούμενος (Μακρονήσι, Άι- Στράτης, Αβέρωφ, Κέρκυρα, Κορυδαλλός, κ.ά.) Εκεί μαθαίνει ανάγνωση και γραφή. Ένα "διάλειμμα" ελευθερίας, μεταξύ 1962 και 1967, τον βρίσκει στέλεχος της νεολαίας της ΕΔΑ, μέλος της πενταμελούς γραμματείας της Δ.Ν. Λαμπράκη και, στη συνέχεια, ιδρυτικό μέλος του ΠΑΜ. Το πρώτο του βιβλίο "Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς... " (Γράμματα, 1985) τον καθιέρωσε από τους πρώτους μήνες της κυκλοφορίας του ως συγγραφέα στη συνείδηση κριτικής και κοινού. Την ίδια ανταπόκριση βρήκε και το δεύτερο βιβλίο του "Χαμογέλα ρε, τι σου ζητάνε;" (Γράμματα, 1988). "Κοσμοκαλόγερος", σαν τους ήρωες ορισμένων από τα βιβλία του, ο Χρόνης Μίσσιος ζει σήμερα στο Καπανδρίτι.

---------
Επιπλέον, έχει γίνει και η Αφήγηση "έργου-ζωής" του συγγραφέα Γιάννη Μακριδάκη τον Δεκέμβριο του 2010

O συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης γεννήθηκε το 1971 στη Χίο και σπούδασε μαθηματικά. Από το 1997, που ίδρυσε το Κέντρο Χιακών Μελετών με σκοπό την έρευνα, αρχειοθέτηση, μελέτη και διάδοση των τεκμηρίων της Χίου, οργανώνει τα ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα του Κέντρου, επιμελείται τις εκδόσεις του και διευθύνει το τριμηνιαίο περιοδικό “Πελινναίο”. Έχει γράψει τα βιβλία “Συρματένιοι, ξεσυρματένιοι, όλοι. Χιώτες πρόσφυγες και στρατιώτες στη Μέση Ανατολή: Μαρτυρίες 1941 – 1946″ (εκδ. Κ.Χ.Μ., Πελινναίο 2006) και “10.516 μέρες: Ιστορία της νεοελληνικής Χίου 1912 -1940″, ιστορικό αφήγημα (εκδ. Κ.Χ.Μ., Πελινναίο 2007), το πρώτο μυθιστόρημά του “Aνάμισης ντενεκές” (Eστία 2008) κυκλοφόρησε τον επόμενο χρόνο (2009) και στα τουρκικά, “Η δεξιά τσέπη του ράσου”, νουβέλα (Εστία 2009), “Ήλιος με δόντια”, μυθιστόρημα (Εστία 2010), “Λαγού μαλλί”, νουβέλα (Εστία 2010), “Η άλωση της Κωσταντίας”, μυθιστόρημα (Εστία 2011), “Το ζουμί του πετεινού”, νουβέλα (Εστία 2012).

6.12.13

Λίστα - βιβλία - άρθρα

Σεμινάριο Αφήγηση Ζωής

H ζωή δεν είναι αυτή πoυ έζησε κανείς αλλά αυτή πoυ θυμάται και όπως τη θυμάται για να την αφηγηθεί. Gabriel García Márquez

Γράφω για να μην ξαναγράψω ποτέ.

Γράφω γιατί είμαι πολλά πρόσωπα.

Γράφω, για να μην ξαναϋπάρξουν αυτά τα πρόσωπα που είμαι,

αλλά ένα και μοναδικό πρόσωπο,

που δεν γράφει

Ελεονώρα Σταθοπούλου, Καλο αίμα κακό αίμα, εκδ. Eστία

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου